Teheran

Ut Wikipedy
Teheran
Utsjoch op it noarden fan de stêd
Utsjoch op it noarden fan de stêd
Polityk
Lân Iran
Boargemaster Mohammad Bagher Ghalibaf
Sifers
Ynwennertal 10.244.535 (2012)
Oerflak 730 km²
Befolkingsticht. 10327 km²
Oar
Tiidsône UTC +3:30
Simmertiid UTC +4:30
Koördinaten 35° 42' NB, 51° 26' OL
Offisjele webside
www.tehran.ir

Teheran (Perzysk: تهران, Tehran) is de haadstêd fan Iran. De stêd leit yn it noardlike part fan it lân oan de foet fan de Elboers. Yn Teheran wenje 10 miljoen minsken en mei de foarstêden derby nei skatting 13 miljoen.

Geografy[bewurkje seksje | boarne bewurkje]

Teheran leit op in hichte dy't fariearret fan om-ende-by 1100 meter yn it súdlike diel fan de stêd oant 1750 meter yn it noardlike.

Teheran hat in lânklimaat mei grutte temperatuerferskillen tusken simmer en winter fariearjend fan -9 °C as minimumtemperatuer yn jannewaris oant +42 °C as maksimumtemperatuer yn augustus. Yn de winter falt geregeld snie yn de stêd.

Skiednis[bewurkje seksje | boarne bewurkje]

Oer Teheran wurdt foar it earst skreaun yn de 11e iuw f.Kr., út archeologyske opgravings docht lykwols bliken dat de earste bewenners har sa om 3000 f.Kr. hinne der fêstigen. Eartiids wie Teheran in doarp flakby de grutte âlde stêd Rey. Pas sûnt de 17e iuw ûntwikkele Teheran har ta in echte stêd. Agha Muhammad Khan, de stifter fan de Kadjaren-dynasty, keas Teheran yn 1788 út as haadstêd foar Iran.

De twadde sjah van de Kadjaren, Fath Ali, dy't de grûnslach lei foar in Perzyske kulturele renêssânse, liet moaie en grutte paleizen bouwe yn Teheran. Under syn bewâld fêstigen har in soad ambachtslju en keaplju út oare Perzyske sintra lykas Kashan, Isfahan, Shiraz en Tabriz yn de nije haadstêd.

Teheran tsjintwurdich[bewurkje seksje | boarne bewurkje]

Yn dizze tiid is de befolking foar it meastepart jong en heech oplieden, alhoewol't frij folle (heechopliede) jongeren troch de minne ekonomyske omstannichheden de stêd ferlitte en har oars yn de wrâld festigje.

Teheran hat in soad lêst fan loftfersmoarging dy't feroarsake wurdt troch de minne ferkearssituaasje yn de stêd, it sterk ferâldere weinpark en ek troch de net geunstige lizzing.

Bouwurken[bewurkje seksje | boarne bewurkje]

Ferneamd binne de bazaar yn it suden fan de stêd dêr't in kar oan produkten ferkocht wurde kin, it eardere paleis fan de sjah en de protte parken dy't yn de stêd lizze.

Teheran hat ferskate musea, lykas it Nasjonaal Museum fan Iran en it Tapitemuseum.

Keppeling om utens[bewurkje seksje | boarne bewurkje]

Wikimedia Commons Ofbylden dy't by dit ûnderwerp hearre, binne te finen yn de kategory Teheran fan Wikimedia Commons.