Spyker
 Jo wurde útnûge om dêr in begjin mei te meitsjen |
|---|
| Spyker | ||
| ||
| algemien | ||
| nasjonaliteit |  Nederlânske
| |
| type | publyk | |
| sektor | autofabrikaazje | |
| haadkertier | Hilversum (Nederlân) | |
| oprjochte | 1880 | |
| oprjochter | Jacobus Spijker Hendrik-Jan Spijker | |
| offisjele webside | ||
| www.spykercars.com/heritage | ||
Spyker of Spijker wie in Nederlânske koetse-, auto- en fleantúchfabrikant, begûn yn 1880 troch smidden Jacobus en Hendrik-Jan Spijker. Oarspronklik fêstige yn Hilversum, ferhuze it bedriuw yn 1898 nei Trompenburg, Amsterdam.
Skiednis[bewurkje seksje | boarne bewurkje]
Sterkenburg, broer fan John Tjaarda en omke fan Tom Tjaarda, wiene beide autoûntwerpers.
Yn 1898 Spyker produsearre de "Gouden Koets", dy't noch altyd yn gebrûk is as ien fan 'e twa foarnaamste seremoniële steatskoetsen fan 'e Nederlânske monargy.
Yn 1899 begûnen se auto's te bouwen, en yn 1900 sette se har earste modellen te sjen, twa-silinder 3 hp en 5 hp fergelykber mei de Benz.
Fjouwer-silinder modellen waarden yntrodusearre yn 1903, tegearre mei de seis-silinder Spyker 60 HP, in racer dat wie de wrâld ea fjouwer-wheel drive auto mei in inkele motor en fjouwer-wheel remmen. It wie de earste auto dy't ea boud waard mei frontmotor, fjouwer-wheel-drive layout, en syn motor mei seis silinders wie ek de earste fan 'e wrâld.
De auto's fan 1905 hienen in rûn radiatorgrille, wat in eigenskip waard fan in protte fan 'e foaroarlochske auto's. Yn 1907 konkurrearre in 18 hp-model yn de 15.000 km Monsterrace fan Peking nei Parys, en einige as twadde yn de meast slopende race fan syn tiid.
Hendrik-Jan Spijker stoar yn 1907 op syn weromreis út Ingelân doe't de fearboat dêr't hy op siet, de SS Berlin, sonk, en dit ferlies late ta it fallisemint fan it orizjinele bedriuw. In groep ynvestearders kocht it bedriuw en sette de produksje op 'e nij, mar Jacobus Spijker wie net mear belutsen.
Yn 1913 hie it bedriuw wer finansjele problemen, en yn 1915 waard it oernommen troch nije eigeners en omdoopt ta Nederlandsche Automobiel en Vliegtuigfabriek Trompenburg (Nederlânsk auto- en fleanmasinebedriuw). Under de nije eigners, de foarige komplekse model berik waard ferienfâldige en in nije auto, de 13/30 C1, waard yntrodusearre; ferkeap wiene teloarstellend.
Yn 1914 fusearre Spyker mei Dutch Aircraft Factory N.V. en it bedriuwsmotto waard Nulla Tenaci invia est fia latin foar "Foar de fêsthâlden is gjin wei ûnbegeanber". Yn de Earste Wrâldkriich, wêryn Nederlân neutraal wie, guon 100 Spyker fjochtsfleantugen en 200 fleanmasine motoren waarden produsearre.
Yn 1919, in auto mei twa sitten, de C1 "Aerocoque", mei aerodynamysk streamlynd karrosserie beynfloede troch fleanmasineûntwerp, waard foar it earst toand. It wie bedoeld as in showauto, mar waard ek produsearre op in tige beheinde skaal.
Op 27 novimber 1920 de earste Spyker 30/40HP C4 waard foltôge, sportend in 6-silinder Maybach-motor fan 5.742 cc (350,4 kubike yn). De auto krige de bynamme "Tenax" (Latyn foar "hardhâldend") en ferbettere it 15.000-mile (24.000 km) lange-ôfstân-úthâldingsrekord, holden sûnt 1907 troch de Rolls-Royce Silver Ghost mei sa’n 6.000 km. De C4 hat yn goed in moanne 30.360 km yn it Nederlânske winterwaar ôfmakke.
Yn 1922 gie coureur Selwyn Edge nei Brooklands yn in Spyker C4 foarsjoen fan streamlynd racecarrosserie, en sette in nij "Double 12" gemiddelde wrâldsnelheidsrekord, oer 1.782 miles (2.868 km) op in gemiddelde snelheid fan 120 km/h (75) mph) foar it aggregaat fan 24 oeren fan twa perioaden fan 12 oeren.
Ek yn 1922 gie it bedriuw wer fallyt en waard it oernommen troch de distributeur fan Spyker yn Brittanje, dy't it bedriuw omdoopte Spyker Automobielfabriek. De produksje gie troch en de prizen sakken, mar it bedriuw bleau te sakjen. Finale produksje wie fan 'e C2 twa-ton frachtwein en de C4 auto, dy't duorre oant 1926 doe't fûnsen úteinlik rûnen op.
It wurdt rûsd dat de totale Spyker-autoproduksje op syn heechst 2000 auto's wie.
Yn 1999 waard in nij bedriuw, Spyker Cars, oprjochte, net besibbe oan it orizjinele bedriuw, mar foar de merknamme, motto en logo.
Keppelings om utens[bewurkje seksje | boarne bewurkje]
- (in) (ned) Erfgoed webside fan Spyker
| Boarnen, noaten en/as referinsjes: | ||
|
