Augusta Gregory

Ut Wikipedy
Augusta Gregory
skriuwer
Isabella Augusta Gregory (1913)
Isabella Augusta Gregory (1913)
persoanlike bysûnderheden
nasjonaliteit Iersk
berne 15 maart 1852
berteplak Roxborough, County Galway
stoarn 22 maaie 1932 (80 jier)
stjerplak Cool Park, County Galway
wurk
taal Ingelsk, Kiltartandialekt
sjenre toaniel, folkloare, roman
streaming Irish Literary Revival
jierren aktyf om 1880-om 1927
Lady Gregory yn letter jierren

Lady Isabella Augusta Gregory (Oxborough ûnder Loughrea, 15 maart 1852Coole Park (County Galway), 22 maaie 1932), better bekend as Lady Gregory, wie in Iersk toanielskruwer, romanskriuwer, folkloriste en teäterdirektrise.

Biografy[bewurkje seksje | boarne bewurkje]

Sosjale eftergrûn[bewurkje seksje | boarne bewurkje]

Lady Gregory wie de jongste dochter yn de Ingelsk-Ierske húshâlding Persse, grutgrûnbesitters, yn Roxborough, County Galway. De bûtenpleats fan de famylje omfieme 24 km², it grutte hûs soe letter, ûnder Ierske Boargerkriich ôfbaarne. Isabella krige thús ûnderrjocht; har takomstige karriêre waard bot beynfloede troch har nanny, Mary Sheridan, in katolike Iersk sprekkende frou, dy't de jonge Isabella Augusta Persse oer de pleatslike skiednis en leginden ferhelle.

Lady Gregory waard dus berne yn in fermidden dy't har idintifisjearre mei de Britske hearskjende klasse. Har 'bekearing' nei it (Iersk) kultureel nasjonalisme, sa't út har wurk bliken die, wie eksimplarysk foar de politike striid yn it Ierlân fan hat tiid.

Priveelibben[bewurkje seksje | boarne bewurkje]

Yn 1880 troude sy mei de 35 jier âldere Sir William Henry Gregory, earder gûverneur fan Seylon en parlemintslid, in widner mei in lângoed yn Coole Park, County Galway. Troch dat houlik waard sy "Lady Gregory". Sir William wie in ûntwikkele man mei niget oan literatuer en keunst. Cool Park soe in moetingsplak foar skriuwers en keunstners wurde.

William hie ek in hûs yn Londen dêr't it pear faak tahâlde. Sy holden dêr ienris yn de wike in salon dy't besocht waard troch de liedende literêre en artistike persoanen fan dy tiid, sa as Robert Browning, Lord Tennyson, John Everett Millais en Henry James. Yn 1881 krigen sy in soan, Robert Gregory. Hy sneuvele as gefjochtspiloat yn de Earste Wrâldkriich. It foarfal wie in ynspiraasjeboarne foar Yeats syn gedichten "An Irish Airman Foresees His Death," "In Memory of Major Robert Gregory" en "Shepherd and Goatherd."

Skriuwster[bewurkje seksje | boarne bewurkje]

Mei William Butler Yeats en Edward Martyn stifte hja it Iersk Literêr Teater en it Abbey Teater. Foar beide selskippen hat sy in protte skreaun. Yn it Nederlânsk taalgebiet is hja ek bekend fanwege har bewurkingen fan Ierske mytologyske ferhalen.

Lady Gregory is ûnder oaren bekend fanwege har bondel dy't yn 1902 publisearre waard, mei in foarwurd fan Yeats. Yn 1896 krige sy kunde oan Yeats, dy't har yn kontakt brocht mei de Gaelic League, dy't de besocht de âlde Keltyske taal nij libben yn te blazen. Nei oanlieding fan in diskusje oer it al as net ynfieren fan it Iersk op de legere skoalle, sette Lady Gregory 'tein mei it útwurkjen fan âlde ferhalen yn it Kiltartan-dialekt ("Kiltartan" is Lady Gregory's oantsjutting foar Ingelsk mei in Gaelyske sinsbou, basearre op it dialekt fan Kiltartan). Doe't sy de Cú Chulainn útjaan woe, moast sy de tekst wer omsette yn it Ingelsk. De publikaasje smiet lang om let yn protte royalty's op.

Al by har libben naam de wurdearring fan har stikken foar it Abbeyteater ôf omdat se op in stuit te konservatyf fûn waarden. Nei har dea al hielendal en no wurde se noch komselden opfierd. In protte deiboeken en ferslaggen fan Lady Gregory binne publisearre. Sy foarmje in rike boarne fan ynformaasje oer de Ierske literêre skiednis fan de earste tritich jier fan de 20e iuw.

Wurk[bewurkje seksje | boarne bewurkje]

- Karút har toanielstikken:

  • Twenty Five (1903)
  • Spreading the News (1904)
  • Kincora: A Play in Three Acts (1905)
  • The White Cockade: A Comedy in Three Acts (1905)
  • Hyacinth Halvey (1906)
  • The Doctor in Spite of Himself (1906)
  • The Canavans (1906)
  • The Rising of the Moon (1907)
  • Dervorgilla (1907)
  • The Workhouse Ward (1908)
  • The Rogueries of Scapin (1908)
  • The Miser (1909)
  • Seven Short Plays (1909)
  • The Image: A Play in Three Acts (1910)
  • The Deliverer (1911)
  • Damer’s Gold (1912)
  • Irish Folk History Plays (earste en twadde rige 1912)
  • McDonough’s Wife (1913)
  • The Image and Other Plays (1922)
  • The Dragon: A Play in Three Acts (1920)
  • The Would-Be Gentleman (1923)
  • An Old Woman Remembers (1923)
  • The Story Brought by Brigit: A Passion Play in Three Acts (1924)
  • Sancha’s Master (1927)
  • Dave (1927)

- Proaza en oersettingen:

  • Arabi and His Household (1882)
  • Over the River (1887)
  • A Phantom’s Pilgrimage, or Home Ruin (1893)
  • Sir William Gregory, KCMG: An Autobiography (1894)
  • Mr Gregory’s Letter-Box 1813-30 (1898)
  • Ideals in Ireland: A Collection of Essays written by AE and Others (1901)
  • Cuchulain of Muirthemne: The Story of the Men of the Red Branch of Ulster arranged and put into English by Lady Gregory (1902)
  • Ulster (1902)
  • Poets and Dreamers: Studies and Translations from the Irish (1903)
  • Gods and Fighting Men (1904)
  • A Book of Saints and Wonders, put down here by Lady Gregory, according to the Old Writings and the Memory of the People of Ireland (1906)
  • The Kiltartan History Book (1909)
  • A Book of Saints and Wonders (1906)
  • Our Irish Theatre: A Chapter of Autobiography (1913)
  • Kiltartan Poetry Book, Translations from the Irish (1919)
  • Visions and Beliefs in the West of Ireland (1920)
  • Hugh Lane’s Life and Achievement, with some account of the Dublin Galleries (1921)
  • Case for the Return of Sir Hugh Lane’s Pictures to Dublin (1926)
  • Seventy Years (1974).

- Tydskriften:

  • Lennox Robinson, Lady Gregory’s Journals 1916-30 (1946)
  • Daniel Murphy, Lady Gregory’s Journals Vol. 1 (1978); Lady Gregory’s Journals, Vol. II (1987)
  • James Pethica, Lady Gregory’s Diaries 1892-1902 (1995)

Keppelings om utens[bewurkje seksje | boarne bewurkje]