Wynmotor: ferskil tusken ferzjes

Skiednis ynteraktyf trochsjen

←Toan eardere ferskillen Neikommende ferskillen →

Content deleted Content added

FisueelWikitekst

Inline

De ferzje fan 9 jun 2018 om 10.18

In wynmotor is in rompleaze wynmûne fan metaal, ornaris mei in folslein wynrêd. Oars as by de measte wjukmûnen, hat in wynmotor ien of twa wynwizers, dy't de wynmotor sûnder help fan in mûnder nei de wyn rjochsje kin. Der wurdt ek wol Amerikaanske wynmotor sein, as tsjinstelling ta it Jeropeeske model fan de wjukmûne.

Skiednis

Yn de tweintiger jierren fan de 20ste iuw waard de Amerikaanse wynmotor ynset foar de polderbemealling. Dat hie ta gefolch dat der hast gjin tradisjonele wynmûnen mear boud waarden en de besteande yn ferfal rekken.

Nei likernôch 1930 kaam it elektryske gemaal en kaam der in ein oan it tiidrek fan wynbemealling. Fan de inkelde hûnderten wynmotors dy't boud wienen, binne no minder as fyftich oer. Dy binne meastentiids yn fiergeande steat fan ferfal. Somtiden misse sels de blêden. Mar in pear binne noch bedriuwsklear. Yn neifolging fan de tradisjonele mûnen wurde de wynmotors ek restaurearre. In lyts tal mûnen is, neidat se restaurearre en bedriuwsklear makke wiene, ferpleatst nei in gebiet dêr't se wer ynset wurde kinne, lykas de Wearribben.

Bou

In wynmotor hat, lykas in greidemooltsje, in wynwizer dy't de mûne (mole) op 'e wyn hâldt. De wynmotor hoecht dus net troch in mûnder yn de wyn draaid te wurden.

In wynmotor hat blêden yn stee fan wjukken. De grutste wynmotors hawwe tweintich oant tritich blêden en in betonnen ûnderbou, it platfoarm, en binne meastentiids fan it merk Herkules (type Metallicus). De middelgrutte wynmotors hawwe tsien oant tweintich blêden. Se binne fakentiden útfierd mei in platfoarm en binne almeast fan it merk Record. It lytste type hat fjouwer losse blêden. In soad fan dy lytse en middelgrutte wynmûnen waarden makke troch it wynmotorfabryk Bruorren Bakker yn Drylts.

In neidiel fan blêden wie, dat it oerflak net lytser makke wurde koe by hurde wyn. Dêrom hat in wynmotor ornaris in twadde wynwizer, dy't, as de wyn te fûl waait, de blêden út de wyn draaie moat. Mooglik funksjonearre dat goed ûnder de Amerikaanske omstannichheden, dêr't de wynmotor foar ûntwikkele wie, mar yn Nederlân hienen wynmotors dochs noch wolris stoarmskea.

Sjoch ek

Wynmotors yn Fryslân.

@@ Rigel 2: / Rigel 2: @@
 [[Ofbyld:Windmotor Sint-Nicolaasga 16.JPG|thumb|[[Wynmotor Sint Nyk]], merk Record, mei 18 blêden.]]
 [[Ofbyld:Windmotor Ysbrechtum 15.JPG|thumb|[[Wynmotor Ysbrechtum]], mei 12 blêden.]]
-In '''wynmotor''' is in rompleaze [[wynmûne]] fan metaal, ornaris mei in folslein [[wynrêd]]. Oars as by de measte [[wjûkmûne]]n, hat in wynmotor ien as twa [[wynwizer]]s, dy't de wynmotor sûnder help fan in mûnder rjochtsje nei de wyn. Der wurdt ek wol ''Amerikaanske wynmotor'' sein, as tsjinstelling mei it Jeropeeske model fan de wjukmûne.
+In '''wynmotor''' is in rompleaze [[wynmûne]] fan metaal, ornaris mei in folslein [[wynrêd]]. Oars as by de measte [[wjûkmûne|wjukmûne]]n, hat in wynmotor ien of twa [[wynwizer]]s, dy't de wynmotor sûnder help fan in mûnder nei de wyn rjochsje kin. Der wurdt ek wol ''Amerikaanske wynmotor'' sein, as tsjinstelling ta it Jeropeeske model fan de wjukmûne.
 == Skiednis ==
-Yn de tweintiger jierren fan de 20e iuw waard de Amerikaanse wynmotor ynsetten foar de polderbemealling. Dit hie ta gefolch dat der hast gjin tradisjonele wynmolens mear boud waarden en de besteande moles yn ferfal rekken.
+Yn de tweintiger jierren fan de 20ste iuw waard de Amerikaanse wynmotor ynset foar de polderbemealling. Dat hie ta gefolch dat der hast gjin tradisjonele wynmûnen mear boud waarden en de besteande yn ferfal rekken.
-Nei sirka 1930 kaam it [[elektryske gemaal]] en kaam der in ein oan it tiidrek fan wynbemealling. Fan de inkele hûnderten wynmotors dy't boud binne, binne no minder as fyftich oer. Dizze binne meastentiids yn fiergeande steat fan ferfal. Soms misse sels de blêden. Mar in pear binne noch bedriuwsklear. Yn neifolging fan de tradisjonele moles wurde de wynmotors ek restaurearre. In lyts tal moles is, neidat se restaurearre en bedriuwsklear makke binne, fersetten nei in gebiet dêr't se wer ynsetten wurde kinne, lykas de [[Wearribben]].
+Nei likernôch 1930 kaam it [[elektryske gemaal]] en kaam der in ein oan it tiidrek fan wynbemealling. Fan de inkelde hûnderten wynmotors dy't boud wienen, binne no minder as fyftich oer. Dy binne meastentiids yn fiergeande steat fan ferfal. Somtiden misse sels de blêden. Mar in pear binne noch bedriuwsklear. Yn neifolging fan de tradisjonele mûnen wurde de wynmotors ek restaurearre. In lyts tal mûnen is, neidat se restaurearre en bedriuwsklear makke wiene, ferpleatst nei in gebiet dêr't se wer ynset wurde kinne, lykas de [[Wearribben]].
 == Bou ==
-In wynmotor hat, lykas in [[greidemooltsje]], in wynwizer dy't de mûn op 'e wyn hâldt. De wynmotor hoecht dus net troch in mûnder yn de wyn draaid te wurden.
+In wynmotor hat, lykas in [[greidemooltsje]], in wynwizer dy't de mûne (mole) op 'e wyn hâldt. De wynmotor hoecht dus net troch in mûnder yn de wyn draaid te wurden.
-In wynmotor had blêden yn stee fan wjukken.
+In wynmotor hat blêden yn stee fan wjukken.
-De grutste wynmotors hawwe tweintich oant tritich blêden, in betonnen ûnderbou, it platfoarm en binne meastentiids fan it merk Herkules (type Metallicus). De middelgrutte wynmotors hawwe tsien oant tweintich blêden. Se binne fakentiden útfierd mei in platfoarm en binne meast fan it merk Record. It lytste type hat fjouwer losse blêden. In soad fan dizze lytse en middelgrutte wynmolens waarden makke troch it wynmotorfabryk Bruorren Bakker yn [[Drylts]].
+De grutste wynmotors hawwe tweintich oant tritich blêden en in betonnen ûnderbou, it platfoarm, en binne meastentiids fan it merk Herkules (type Metallicus). De middelgrutte wynmotors hawwe tsien oant tweintich blêden. Se binne fakentiden útfierd mei in platfoarm en binne almeast fan it merk Record. It lytste type hat fjouwer losse blêden. In soad fan dy lytse en middelgrutte wynmûnen waarden makke troch it wynmotorfabryk Bruorren Bakker yn [[Drylts]].
-In neidiel fan blêden is dat it opperflak net fermindere wurde kin by hurde wyn. Dêrom hat in wynmotor ornaris in twadde wynwizer, dy't at de wyn te hurd wurdt de blêden út de wyn draaie moat. Mûglik funksjonearre dit goed ûnder de Amerikaanske omstannichheden dêr't de wynmotor foar ûntwikkele wie, mar yn Nederlân hienen wynmotors dochs noch wolris stoarmskea.
+In neidiel fan blêden wie, dat it oerflak net lytser makke wurde koe by hurde wyn. Dêrom hat in wynmotor ornaris in twadde wynwizer, dy't, as de wyn te fûl waait, de blêden út de wyn draaie moat. Mooglik funksjonearre dat goed ûnder de Amerikaanske omstannichheden, dêr't de wynmotor foar ûntwikkele wie, mar yn Nederlân hienen wynmotors dochs noch wolris stoarmskea.
 == Sjoch ek ==