Feriene Eastyndyske Kompanjy: ferskil tusken ferzjes
L Removing Link FA template (handled by wikidata) |
|||
Rigel 7: | Rigel 7: | ||
== VOC-stêden == |
== VOC-stêden == |
||
[[Ofbyld:Heraldy at the Castle of Good Hope.JPG|thumb|300px|[[Wapenkunde|Wapens]] van VOC-stêden (Kastiel te [[Kaapstêd]])]] |
|||
⚫ | |||
* [[Amsterdam]] |
* [[Amsterdam]] |
||
* [[Delft]] |
* [[Delft]] |
||
Rigel 13: | Rigel 15: | ||
* [[Middelburch (stêd)|Middelburch]], fêstigingsplak fan de keamer [[Seelân]]. |
* [[Middelburch (stêd)|Middelburch]], fêstigingsplak fan de keamer [[Seelân]]. |
||
* [[Rotterdam]] |
* [[Rotterdam]] |
||
⚫ | |||
=== Inkelde VOC-retoerskippen === |
=== Inkelde VOC-retoerskippen === |
||
* [[Amsterdam (skip)|Amsterdam]] |
* [[Amsterdam (skip)|Amsterdam]] |
De ferzje fan 11 des 2015 om 06.28
De Feriene Eastyndyske Kompanjy, FEK (Vereenigde Oostindische Compagnie, VOC) wie in bedriuw dat yn de 17e iuw en de 18e iuw it Nederlânsk monopoalje op hannel mei East-Ynje hie. It wie opset foar it permanint finansierjen fan East-Ynjereizen, yn stee fan it finansierjen fan aparte reizen sa't dat oant dan ta dien waard. Hjirta waarden seis keamers oprjochte, yn fiif plakken en ien provinsje dy't hannel mei East-Ynje hienen. Dy keamers brochten kaptaal yn troch de útjefte fan oandielen. Mei dat kaptaal waarden de skippen finansiere, en letter ek alle fêstigings fan it bedriuw yn East-Ynje. Mei dy fêstigings waard de FEK ta in multynasjonaal bedriuw, net folle oars as hjoeddeiske multinasjonale bedriuwen.
De eartiids yn seefeart en hannel útblinkende Friezen hawwe net in grut oandiel hân yn de VOC (1621-1800). Se hienen oandielen, namen tsjinst op VOC-skippen en emigrearden soms nei Súdeast-Aazje. Doe't yn 1602 ynskreaun wurde koe op de oandielen, skreau Fryslân mar foar sa'n F 8000.000 yn en krige ien fan de keamers. De Friezen wienen hjiroer fergrime. Se kearden har tsjin de Hollânske en Siuwske kapitalisten en de Hollânske hegemony (1603-1665). In eigen Fryske VOC bestie sûnt 1642, mar allinnich op papier. Fryske keaplju, dêrby steund troch harren Steaten en steedhâlder Willem Freark hawwe omdochs besocht tusken de nei frijheid stribjende kolonisten en de monopolistyske bewâldhawwers fan de VOC in kyl te driuwen. Hollân ferwite de Friezen gebrek oan aksje by de oprjochting. Boppedat krigen se de rie de te keap oanbeane oandielen oer te nimmen.
VOC-stêden
.
Inkelde VOC-retoerskippen
- Amsterdam
- Breskens
- Batavia
- Concordia
- Castricum
- De Dry Heuvels
- De Dry Papegaijtiens
- Duyfken
- Eendracht
- Geldermalsen
- Gouden Buys
- Meermin
- Nijenburg
- Prins Willem
- Westerbeek
- Wimmenum