Egyptysk: ferskil tusken ferzjes
L Robot: ja:エジプト語 is een goed artikel; tekstwiziging |
L Removing Link GA template (handled by wikidata) |
||
| Rigel 37: | Rigel 37: | ||
[[Kategory:Egyptyske talen]] |
[[Kategory:Egyptyske talen]] |
||
[[Kategory:Egypte]] |
[[Kategory:Egypte]] |
||
{{Link GA|ja}} |
|||
De ferzje fan 11 mai 2015 om 20.08
| Egyptysk | ||
| algemien | ||
| eigen namme | r n km.t | |
| lânseigen yn | Egypte | |
| tal sprekkers | † (17e ieu Koptysk) | |
| skrift | hieroglifen | |
| taalbesibskip | ||
| taalfamylje | Afro-Aziatysk
| |
| taalkoades | ||
| ISO 639-2 | egy | |
| ISO 639-3 | egy | |
It Egyptysk (út hieroglifysk skrift transliterearre as r n km.t) is de âldst bekende taal fan Egypte. It is in lid fan 'e Egypto-Hamityske tûke fan 'e Afro-Aziatyske taalfamylje, en is skriftlik oerlevere fan likernôch 3400 f.Kr. ôf, wat betider is as lykfol hokker oare taal, útsein it Sûmearysk. It Egyptysk wie de nasjonale taal fan it Alde Egypte ûnder de farao's, oant it ûnder de Ptolemidyske dynasty as bestjoerstaal ferfongen waard troch it Gryksk. It bleau lykwols de taal fan 'e grutte mearderheid fan it folk, oant it, nei de ferovering fan Egypte troch it Islamityske Ryk fan 'e tsiende ieu ôf ûnder druk fan it Arabysk yn it neigean rekke, en úteinlik yn 'e santjinde ieu as sprektaal útstoar.
Der wurde troch taalkundigen seis wichtige perioaden yn 'e ûntwikkeling fan it Egyptysk ûnderskaat:
● Argaysk Egyptysk, de taal fan 'e Iere Dynastike Perioade (foàr 2686 f.Kr.);
● Aldegyptysk, de taal fan it Alde Keninkryk (2686-2181 f.Kr.);
● Midegyptysk, de taal fan it Middenkeninkryk en it iere Nije Keninkryk oant de Amarnaperioade (2055-1353 f.Kr.);
● Nijegyptysk, de taal fan 'e Tredde Tuskenperioade, mar al begjinnend fan 'e Amarnaperioade ôf (1353-700 f.Kr.);
● Demoatysk Egyptysk, de taal fan 'e Lette Perioade oant de Romeinske Tiid (700 f.Kr.-100 n.Kr.);
● Koptysk, it lêste stadium fan it Egyptysk, fan 'e twadde ieu ôf (100-1700).
Dizze seis ûnderskate taalfoarmen wurde mei-inoar ek wol de Egyptyske talen neamd. It Koptysk is oant hjoed de dei ta de (deade) tsjerketaal fan 'e Koptysk-Otterdokse Tsjerke en de Koptysk-Katolike Tsjerke.
Literatuer
● Allen, James P., Middle Egyptian: An Introduction to the Language and Culture of Hieroglyphs, Cambridge, 2005 (Cambridge University Press), ISBN 0 52 16 53 126.
● Callender, John B., Middle Egyptian, 1975 (Undena Publications), ISBN 0 89 00 30 065.
● Loprieno, Antonio, Ancient Egyptian: A Linguistic Introduction, Cambridge, 1995 (Cambridge University Press), ISBN 0 52 14 43 849.