Willem I fan de Nederlannen

Willem I yn keningsmantel

Willem Freark fan Oranje-Nassau (De Haach, 24 augustus 1772 – Berlyn, 12 desimber 1843) wie as Willem I fan 1813 oant 1815 soeverein foarst en fan 1815 oant 1840 de earste kening fan de Nederlannen. Under syn bewâld foarmen it hjoeddeiske Nederlân en Belgje fan 1813 oant 1830 ien steat.

Jeugd en houlik

Willem Freark waard yn 1772 berne yn te 's-Gravenhage as tredde soan fan steedhâlder Willem V en prinsesse Wilhelmina fan Pruisen, in nicht fan Freark II fan Pruisen. Nei de dea fan steedhâlder Willem V stie hy oant 1815 bekend as Willem VI.

Willem Freark sels boaske yn 1791 syn folle nicht Wilhelmina fan Pruisen, suster fan Freark Willem III, kening fan Pruisen. Ut dit houlik waarden fjouwer berne berne:

Ofbyld	Namme	Berne	Ferstoarn	Bysûnderheden
	Willem Freark George Loadewyk	6 desimber 1792	17 maart 1849	Boaske Anna Paulovna fan Ruslân De lettere kening Willem II.
	Willem Freark Karel	28 febrewaris 1797	8 septimber 1881
	Wilhelmina Frederika Louise Paulina Sjarlotte	1 maart 1800	22 desimber 1806
	Wilhelmina Frederika Louisa Sjarlotte Marianne	9 maaie 1810	29 maaie 1883

Titels

Neist kening fan de Nederlannen droech Willem I de titels prins fan Oranje-Nassau, foarst fan Fulda (1803-1806), greve fan Corvey, Weingarten en Dortmund (1802-1806) en letter as Willem I soeverein foarst fan it Soeverein Foarstedom fan de Feriene Nederlannen (1813-1815), hartoch fan Lúksemboarch (1815), gruthartoch fan Lúksemboarch (1815-1840) en hartoch fan Limburch (1839-1840). Nei syn abdikaasje nom hy de titel en namme kening Willem Freark greve fan Nassau oan.

Literatuer (karút)

• Johann Stephan Wijne Koning Willem I, útjouwerij Kruseman, De Haach (1964)
• Leonard Jan Plemp van Duiveland Willem Frederik, koning der Nederlanden, útjouwerij Nederlandsche Handel-Maatschappij, Amsterdam (1949)
• Adriaan Goslinga Koning Willem I als verlicht despoot, útjouwerij Bosch, Baarn (1918)

Keppeling om utens

• Johan Rudolf Thorbecke over Willem I, yn in artikel wijd oan Anton Reinhard Falck
• Erflaters van onze beschaving It haadstik wijd oan Willem I fan Jan Romein en Annie Romein-Verschoor.
• Koarte dokumintêre oer Willem I yn de byldbank fan School tv.
• Koning Willem I Nederlânske Portrettengalerij