Tenach: ferskil tusken ferzjes

Ut Wikipedy
Content deleted Content added
L →‎Tora: red
L red + oanfolling
Rigel 1: Rigel 1:
[[Ofbyld:Penteteuch.jpg|right|thumb|Sjemot (Eksodus) 20:1-5]]
[[Ofbyld:Penteteuch.jpg|right|thumb|300px|''Šemot'' (''[[Exodus]]'') 20:1-5.]]
De '''''Tenach''''', yn it [[Hebrieusk]]: '''תַּנַ"ךְ''', '''''Ṯěnaḵ''''', is de [[joadendom|joadske]] [[Bibel]], besteande út wat de [[kristendom|kristenen]] it [[Alde Testamint]] neame, sij it mei in radikaal oare yndieling en oardering fan 'e ûnderskate boeken. Om dat ferskil oan te jaan, wurdt der (troch kristenen) ek wol de oantsjutting "Hebrieuske Bibel" foar brûkt. De namme "Tenach" is in [[akronym]] fan 'e trije tradysjonele ûnderferdielings fan 'e joadske Bibel: de ''[[Torah]]'' ("Leare" of "Wet"), de ''Neḇi'im'' ("Profeten") en de ''Ḵeṯuḇim'' ("Geskriften"), dêrfandinne: '''''T'''e'''N'''a'''Ch''''' (Om't yn it Hebrieusk gjin lûden skreaun wurde, hawwe de 'e' en de 'a' hjir gjin betsjutting). De ''Tenach'' wurdt ek wol oantsjut as de [[Masoretyske Tekst]] of de ''Miqra'' ("Wat Lêzen Wurdt").
De '''Tenach''' is it boek fan de Joadske religy; it befettet de skriftlike lear fan it [[Joadendom]]. It [[Alde Testamint]] fan it Kristendom komt foar it meastepart mei de Tenach oerien. Dêrom wurdt de Tenach wolris oantsjut as de ''[[Hebrieusk]]e bibel''


===Yndieling fan de ''Tenach''===
"Tenach" is in ôfkoarting. De T stjit foar "Tora", de N voor "Neviïem" (Profeten) en de Ch foar "Chetoeviem" (oare skriften). Omdat yn it âlde Hebrieusk gjin lûden skreaun wurde, hawwe de ''e'' en de ''a'' út de Tenach gjin betsjutting.
* de ''[[Torah]]'' (תּוֹרָה; "Leare" of "Wet")

** ''Ḇerešiṯ'' (בראשית; ''[[Genesis]]'')
== Tora ==
** ''Šemot'' (שמות; ''[[Exodus]]'')
De Tora wurdt foarme troch de fiif boeken fan [[Mozes]]: [[Genesis]], [[Exodus]], [[Leviticus]], [[Numeri]] en [[Deuteronomium]]. De Tora wurdt ek wel ''Pentateuk'' neamd.
** ''Vayikra'' (ויקרא; ''[[Leviticus]]'')

** ''Ḇamidḇar'' (במדבר; ''[[Numeri]]'')
== Talmoed ==
** ''Deḇarim'' (דברים; ''[[Deuteronomium]]'')
Njonken de Tenach, de skriftlike lear, hat it Joadendom ek de [[Talmoed]], de mûnlinge lear.
* de ''Neḇi'im'' (נְבִיאִים; "Profeten")
** de ''Neḇi'im Rišonim'' (נביאים ראשונים; "Eardere Profeten")
*** ''Yehošua'' (יהושע; ''[[Jozua]]'')
*** ''Šofṭim'' (שופטים; ''[[Rjochters]]'')
*** ''Šmu'el'' (שמואל; ''[[1 en 2 Samuël|Samuël]]'')
*** ''Melaḵim'' (מלכים; ''[[1 en 2 Keningen|Keningen]]'')
** de ''Neḇi'im Aḥaronim'' (נביאים אחרונים; "Lettere Profeten")
*** ''Yešayahu'' (ישעיהו; ''[[Jesaja]]'')
*** ''Yirmiyahu'' (ירמיהו; ''[[Jeremia]]'')
*** ''Yeḥezq'el'' (יחזקאל; ''[[Ezechiël]]'')
*** ''Ṯrei Asar'' (תרי עשר; ''[[Lytse Profeten|De Tolve (lytse profeten)]]'', gearboske yn ien boek)
**** ''Hošea'' (הושע; ''[[Hoséa]]'')
**** ''Yoel'' (יואל; ''[[Joël]]'')
**** ''Amos'' (עמוס; ''[[Amos]]'')
**** ''Oḇadyah'' (עבדיה; ''[[Obadja]]'')
**** ''Yonah'' (יונה; ''[[Jona]]'')
**** ''Miḵah'' (מיכה; ''[[Micha]]'')
**** ''Naḥum'' (נחום; ''[[Nahum]]'')
**** ''Ḥaḇakuk'' (חבקוק; ''[[Habakuk]]'')
**** ''Ẓefanya'' (צפניה; ''[[Sefanja]]'')
**** ''Ḥagay'' (חגי; ''[[Haggai]]'')
**** ''Zeḵaryah'' (זכריה; ''[[Sacharja]]'')
**** ''Malaḵi'' (מלאכי; ''[[Maleächy]]'')
* ''Ḵeṯuḇim'' (כְּתוּבִים; ''Geskriften'')
** ''Ruṯ'' (רוּת; ''[[Ruth]]'')
** ''Ṯehillim'' (תְהִלִּים; ''[[Psalmen]]'')
** ''Iyyoḇ'' (אִיּוֹב; ''[[Job]]'')
** ''Mišlei'' (מִשְלֵי; ''[[Spreuken]]'')
** ''Qoheleṯ'' (קהלת; ''[[Preker]]'')
** ''Šir Hašširim'' (שִׁיר הַשׁשִׁירִים; ''[[Heechliet]]'')
** ''Eiḵah'' (איכה; ''[[Kleilieten]]'')
** ''Dani’el'' (דָּנִיֵּאל; ''[[Daniël]]'')
** ''Esṯer'' (אֶסְתֵר; ''[[Ester]]'')
** ''͑Ezra'' (עזרא; ''[[Ezra (bibelboek)|Ezra]]'')
** ''Diḇrei ha-Yamim'' (דברי הימים; ''[[1 en 2 Kroniken|Kroniken]]'')


[[Kategory:Bibel]]
[[Kategory:Joadendom]]
[[Kategory:Joadendom]]
[[Kategory:Joadske literatuer]]
[[Kategory:Joadske literatuer]]

De ferzje fan 24 apr 2013 om 20.49

Šemot (Exodus) 20:1-5.

De Tenach, yn it Hebrieusk: תַּנַ"ךְ, Ṯěnaḵ, is de joadske Bibel, besteande út wat de kristenen it Alde Testamint neame, sij it mei in radikaal oare yndieling en oardering fan 'e ûnderskate boeken. Om dat ferskil oan te jaan, wurdt der (troch kristenen) ek wol de oantsjutting "Hebrieuske Bibel" foar brûkt. De namme "Tenach" is in akronym fan 'e trije tradysjonele ûnderferdielings fan 'e joadske Bibel: de Torah ("Leare" of "Wet"), de Neḇi'im ("Profeten") en de Ḵeṯuḇim ("Geskriften"), dêrfandinne: TeNaCh (Om't yn it Hebrieusk gjin lûden skreaun wurde, hawwe de 'e' en de 'a' hjir gjin betsjutting). De Tenach wurdt ek wol oantsjut as de Masoretyske Tekst of de Miqra ("Wat Lêzen Wurdt").

Yndieling fan de Tenach

  • de Torah (תּוֹרָה; "Leare" of "Wet")
  • de Neḇi'im (נְבִיאִים; "Profeten")
    • de Neḇi'im Rišonim (נביאים ראשונים; "Eardere Profeten")
    • de Neḇi'im Aḥaronim (נביאים אחרונים; "Lettere Profeten")
  • Ḵeṯuḇim (כְּתוּבִים; Geskriften)
    • Ruṯ (רוּת; Ruth)
    • Ṯehillim (תְהִלִּים; Psalmen)
    • Iyyoḇ (אִיּוֹב; Job)
    • Mišlei (מִשְלֵי; Spreuken)
    • Qoheleṯ (קהלת; Preker)
    • Šir Hašširim (שִׁיר הַשׁשִׁירִים; Heechliet)
    • Eiḵah (איכה; Kleilieten)
    • Dani’el (דָּנִיֵּאל; Daniël)
    • Esṯer (אֶסְתֵר; Ester)
    • ͑Ezra (עזרא; Ezra)
    • Diḇrei ha-Yamim (דברי הימים; Kroniken)