Aleksander II fan Ruslân: ferskil tusken ferzjes

Ut Wikipedy
Content deleted Content added
→‎Bewâld: stikje oerset
L r2.7.1) (Bot - derby: id:Aleksandr II dari Rusia
Rigel 63: Rigel 63:
[[hr:Aleksandar II., ruski car]]
[[hr:Aleksandar II., ruski car]]
[[hu:II. Sándor orosz cár]]
[[hu:II. Sándor orosz cár]]
[[id:Aleksandr II dari Rusia]]
[[io:Alexandr 2ma di Rusia]]
[[io:Alexandr 2ma di Rusia]]
[[it:Alessandro II di Russia]]
[[it:Alessandro II di Russia]]

De ferzje fan 20 jan 2013 om 15.55

Oan dizze side wurdt noch wurke!

Fier hjir asjebleaft gjin bewurkings út
oant de skriuwer mei de side klear is.


Alexander II

Alexander II Nikolajevitsj fan Ruslân (Russysk: Александр II Николаевич; Aleksandr II Nikolajevitsj) (Moskou, 29 april 1818Sint-Petersburch, 13 maart 1881), út it Hûs Romanov, wie tsaar fan Ruslân fan 1855 oant 1881. Hy wie teffens kening fan Poalen oant 1867 doe't it anneksearre waard troch it Keizerryk Ruslân en gruthartoch fan Finlân. .

Bewâld

Tsaar Nikolaj I stoar 2 maart 1855 sadat Alexander de nije Tsaar fan Ruslân en gruthartoch fan Finlân waard. It earste jier fan syn regear hie er it drok mei Krimoarloch dy't syn heit mei úteinset wie. Deze oorlog werd in 1856 beëindigd met de Frede fan Parys, wat het verliezen van de oorlog door Rusland betekende. Hij kwam aan veler wens tot hervormingen tegemoet: hij verleende in 1856 gratie aan de desimbristen en schafte in 1861 de liifeigenskip van de boeren af waardoor hij in Rusland bekendstaat als de "befrijder fan Ruslân". Dit was echter vooral uit economische overwegingen gedaan. Alexander wilde namelijk een grote klasse onafhankelijke en zelfstandige boeren creëren en daarnaast een groep mensen die zou kunnen instaan voor de industriële behoeftes die Rusland had. Ook voerde hij een zeker gemeentelijk en gewestelijk zelfbestuur in door instelling van de zemstvo's, al werden die enkel toegelaten in de centrale delen van het land omdat Alexander vreesde dat ze de separatistische ideeën in de grensgebieden zouden versterken. Daarnaast verbeterde hij de rechtspraak, matigde de pers sensuer en verkortte in 1859 de tsjinstplicht in het leger van 25 jaar tot 15 jaar.

Hy sette feroarings troch yn it ûnderwiis. Tanksy him waarden yn de jierren sechtich fan de 19e ieu nije universiteiten oprjochten. Nettsjinsteande syn herfoarmingen yn it ûnderwiis bleau it analfabetisme yn Ruslân relatyf sjoen heech (sa. 80%). Tusken 1867 en 1869 fierde hy tsjerklike herfoarmingen troch. De oplieding fan de geastliken waard ferbettere en it oartal oan prysters waard weromdyn. De tsaar-befrijder makke in ein oan willekeur fan de burokrasy en de polysje. Sa feroare Ruslân stadichoan fan in plysjesteat yn in rjochtssteat neffens Europeesk model.

Nei de twadde Poalske opstân yn 1863, dy't hy hurdhandich delslagge, waar syn polityk behâldender. Under syn bewâld hat Ruslân in grutte gebiedsútwreiding trochmakke, benammen yn Aazje. De tsaar betwong de opstannige stammen op 'e Kaukasus. Syn belyd wie wie út en troch tsjinstridich, sadat de konservativen him te liberaal fûn, wylst de liberalen him wer te konservatyf fûn. De toenemende aanslagen van de nihilisten beantwurde Aleksander mei hurde politiemaatregelen. Teffens echter liet hij een soort constitutie met vertegenwoordiging van de zemstvo's bij de regering ontwerpen. De dag waarop hij dit plan had goedgekeurd, werd hij na zes mislukte aanslagen het slachtoffer van een bomaanslag door de revolutionaire Narodnaja Volja. Hij was zwaargewond, bloedde hevig en overleed na een kwartier. Hij werd opgevolgd door zijn meer behoudende zoon Aleksander III, die aanwezig was bij het overlijden van Aleksander II. Dy moard hie fan gefolgen dat de nije tsaar it plan foar de nije konstitúsje ferskuorde.

Op 13 septimber 1855 waard Alekander II ta Grutkrus yn de Militêre Willems-Oarder beneamd. Kening Willem III beneamde yn itselde beslút ek Keizer Napoleon III ta Ridder-Grutkrus. De beide keizers wienen fijannen yn de Krimoarloch; Nederlân wie neutraal.

Houliken

Tsaar Aleksander II boaske twaris: yn 1841 mei Marie fan Hessen-Darmstadt (Maria Aleksandrovna), (offisjeel) dochter fan Loadewyk II fan Hessen-Darmstadt. Hja krigen acht bern.

Aleksander hie ek in protte maîtresses en waard heit fan sân ûnechte bern. Op 6 july 1880, skraachwurk in moanne nei de dea fan tsarina Marie Alexandrovna op 8 juny, troude Aleksander II wer. Doe mei syn maîtresse Catharina Dolgorukaja, by wa't er al fjouwer bern oanset hie: George (1872-1913), Olga (1874-1925), Boris (1876 - 1876) en Catharina (1878-1959).

Literatuer

  • Edvard Radzinski, (2006) Alexander II, De laatste grote tsaar (oersetter Fred Hendriks), utj. Balans, 446 siden., ISBN 90-5018-770-6
  • David G. Rowley, (2006) Exploring Russia's Past: Narrative, Sources, Images