Proto-Keltysk: ferskil tusken ferzjes

Ut Wikipedy
Content deleted Content added
MerlIwBot (oerlis | bydragen)
L Bot - derby: nl:Proto-Keltisch
Xqbot (oerlis | bydragen)
L r2.7.3) (Bot - derby: la:Lingua Protoceltica; tekstwiziging
Rigel 1: Rigel 1:
'''Proto-Keltysk''' (as oerkeltysk) is in [[Rekonstruksje (taalwittenskip)|rekonstruearre]] (hypotetyske) proto-taal dy't ta de [[Kentum- en satemtalen|kentum-talen]] heart en dy't mooglik nau besibbe is oan it [[Proto-Itallysk]].
'''Proto-Keltysk''' (as oerkeltysk) is in [[Rekonstruksje (taalwittenskip)|rekonstruearre]] (hypotetyske) proto-taal dy't ta de [[Kentum- en satemtalen|kentum-talen]] heart en dy't mooglik nau besibbe is oan it [[Proto-Itallysk]].


==[[Fonology]]==
== [[Fonology]] ==


===[[Konsonant]]en===
=== [[Konsonant]]en ===


{|class="wikitable"
{|class="wikitable"
Rigel 89: Rigel 89:




===[[Fokaal|Fokalen]]===
=== [[Fokaal|Fokalen]] ===


{|class="wikitable"
{|class="wikitable"
Rigel 157: Rigel 157:
|}
|}


==Datearring==
== Datearring ==
Wannear't it Proto-Keltysk in aparte taal waard is striderij oer. Yn it ferline is der wol in ferbân lein mei beskate argeologyske kultueren, letter waard [[glottogronology]] brûkt om ta in datearring te kommen. Beide metoaden foldogge lykwols net om mear as ien redenen. Sûnt likernoch 2000 hawwe guonts de fraach nei de âldens ûndersocht mei moderne kompjûtermetoaden, mar ienriedigens hat dat net ta laat. Gray en Atkinson skatte de âldens op sa'n 6100 jier (4100 f. kr.), mar Forster en Toth suggerearje 8100 jier (6100 f. kr.). Yn beide gefallen kinne sy wol +/-1500 jier mis wêze.
Wannear't it Proto-Keltysk in aparte taal waard is striderij oer. Yn it ferline is der wol in ferbân lein mei beskate argeologyske kultueren, letter waard [[glottogronology]] brûkt om ta in datearring te kommen. Beide metoaden foldogge lykwols net om mear as ien redenen. Sûnt likernoch 2000 hawwe guonts de fraach nei de âldens ûndersocht mei moderne kompjûtermetoaden, mar ienriedigens hat dat net ta laat. Gray en Atkinson skatte de âldens op sa'n 6100 jier (4100 f. kr.), mar Forster en Toth suggerearje 8100 jier (6100 f. kr.). Yn beide gefallen kinne sy wol +/-1500 jier mis wêze.


Rigel 180: Rigel 180:
[[it:Lingua protoceltica]]
[[it:Lingua protoceltica]]
[[ja:ケルト祖語]]
[[ja:ケルト祖語]]
[[la:Lingua Protoceltica]]
[[nl:Proto-Keltisch]]
[[nl:Proto-Keltisch]]
[[nn:Urkeltisk]]
[[nn:Urkeltisk]]

De ferzje fan 4 nov 2012 om 09.33

Proto-Keltysk (as oerkeltysk) is in rekonstruearre (hypotetyske) proto-taal dy't ta de kentum-talen heart en dy't mooglik nau besibbe is oan it Proto-Itallysk.

Fonology

Konsonanten

Proto-Yndo-europeesk Proto-Keltysk Foarbyld
*p *ph₂tēr > *φatīr 'heit'
*t *t *treyes > *trīs 'trije'
*k, ḱ *k *kan- > *kan- 'singen'
*ḱm̥tom > *kantom 'hûndert'
*kʷ *kʷ *kʷetwr̥ > *kʷetwar 'fjouwer'
*b *b *dʰub-no- > *dubno- 'djip'
*d *d *derk- > *derk- 'sjen'
*g, ǵ *g *gli- > *gli- 'plakke'
*gʷ *b *gʷen- > *ben- 'frou'
*bʰ *b *bʰer- > *ber- 'drage'
*dʰ *d *dʰeh₁- > *dī- 'sûgje'
*gʰ, ǵʰ *g *gʰabʰ- > *gab- 'nimme'
*ǵʰelH-ro- > *galaro- 'sykte'
*gʷʰ *gʷ *gʷʰn̥- > *gʷan- 'deadzje, ferwûnje'
*s *s *seno- > *seno- 'âld'
*m *m *meh₂tēr > *mātīr 'mem'
*n *n *nepōt- > *neφūt- 'neef'
*l *l *ligʰ- > *lig- 'slikje'
*r *r *rēǵ-s > *rīgs 'kening'
*y *y *yuwn̥ko- > *yuwanko- 'jong'
*w *w *wlati- > *wlati- 'domein'


Fokalen

Proto-Yndo-europeesk Proto-Keltysk Foarbyld
*a, h₂e *a *h₂ebon- > *abon- 'rivier'
*ā, *eh₂ *bʰreh₂tēr > *brātīr 'broer'
*e, h₁e *e *seno- > *seno- 'âld'
*ē, eh₁ *wērh₁o- > *wīro- 'wêr'
*o, Ho, h₃e *o *rotos > *rotos 'tsjil'
*i *i *gʷitu- > *bitu- 'wrâld'
*ī, iH *rīmeh₂ > *rīmā 'tal'
*ai, h₂ei, eh₂i *ai *kaikos > *kaikos 'blyn'
*seh₂itlo- > *saitlo- 'âldens'
*(h₁)ei, ēi, eh₁i *deiwos > *dēwos 'god'
*oi, ōi, h₃ei, eh₃i *oi *oinos > *oinos 'ien'
*ū, uH *ruHneh₂ > *rūnā 'geheim'
*au, h₂eu, eh₂u *au *tausos > *tausos 'stil'
*(h₁)eu, ēu, eh₁u;
*ou, ōu, h₃eu, eh₃u
*ou *teuteh₂ > *toutā 'folk'
*m̥ *am *dm̥-na- > *damna- 'ûnderwerpe'
*n̥ *an *dn̥t- > *dant- 'tosk'

Datearring

Wannear't it Proto-Keltysk in aparte taal waard is striderij oer. Yn it ferline is der wol in ferbân lein mei beskate argeologyske kultueren, letter waard glottogronology brûkt om ta in datearring te kommen. Beide metoaden foldogge lykwols net om mear as ien redenen. Sûnt likernoch 2000 hawwe guonts de fraach nei de âldens ûndersocht mei moderne kompjûtermetoaden, mar ienriedigens hat dat net ta laat. Gray en Atkinson skatte de âldens op sa'n 6100 jier (4100 f. kr.), mar Forster en Toth suggerearje 8100 jier (6100 f. kr.). Yn beide gefallen kinne sy wol +/-1500 jier mis wêze.

Faaks is it Proto-Keltysk op plakken oant 800 f. Kr. brûkt, sjoch Keltyske talen [1].

Sjoch ek

Boarnen, noaten en referinsjes

Boarnen, noaten en/as referinsjes:
  1. Ingelsktalige Wikipedy, Proto-Celtic language - Dating.