Alvestêdetocht

ssssst mar ik woe efkes kwyt dat ik efkes ynbrek

Route fan de alvestêdetocht

Byld fan 1e Alvestêdetocht yn Ljouwert.
Yn de midden / 5e fan links mei burdsje de winner Minne Hoekstra, links fan him Gerlof van der Leij, de 2e priiswinner út Marrum, rjochts jhr. Jan Feith.

De Alvestêdetocht is in reedriderstocht fan sawat 200 kilometer by de alve stêden fan Fryslân lâns. Ljouwert, de haadstêd fan de Nederlânske provinsje Fryslân, is fan âlds it start- en finishplak. De tocht bringt de dielnimmers fan Ljouwert nei Snits, Drylts, Sleat, Starum, Hylpen, Warkum, Boalsert, Harns, Frjentsjer en Dokkum en dan wer werom nei Ljouwert, dêr't op de Bonke de einstreek leit. Hûnderttûzenen taskôgers wiene by de lêste tochten de kjeld treast en moedigen oan 'e rûte de reedriders oan.

Organisaasje

Eltse dielnimmer, dy't lid wêze moat fan de yn 1909 oprjochte Feriening Alvestêdetocht, kriget by it ynskriuwen in stimpelkaart. Dy moat persoanlik oerjûn wurde by de kontrôleposten dy't yn alle stêden en op in stikmennich geheime plakken steane. Dêr wurde de stimpelkaarten mei de hân stimpele. In dielnimmer kriget it Alvestêdekrúske allinne as alle stimpels op 'e kaart steane en de dielnimmer op 'e tiid, foar tolve oere jûns, yn Ljouwert oankomt.

De earste tocht waard op oanstean fan sportpionier Pim Mulier organisearre ûnder de flagge fan it Fryske Iisbûn. Mulier hat ek de ûntwerper fan it Alvestêdekrúske west.

Tochten

Sûnt 1909 waarden der mar 15 offisjele Alvestêdetochten op redens hâlden.

Utslaggen

	Jier	Datum	Namme	Wenplak	Tiid	km.
1	1909	2 jannewaris	Minne Hoekstra	Warmenhuzen*	13.50	189
2	1912	7 febrewaris	Coen de Koning	Arnhim	11.40	189
3	1917	27 jannewaris	Coen de Koning	Arnhim	9.53	189
4	1929	12 febrewaris	Karst Leemburg	Ljouwert	11.09	191
**		28 febrewaris	Marten van der Kooij	Hylpen	10.32	199
5	1933	16 desimber	Abe de Vries Sipke Castelein	Dronryp Warten	9.53	195
6	1940	30 jannewaris	Piet Keizer Auke Adema Cor Jongert Dirk van der Duim Sjouke Westra	De Lier Frjentsjer Alkmar Wergea Warmenhuzen	11.30	198,5
7	1941	6 febrewaris	Auke Adema	Frjentsjer	9.19	198,5
8	1942	22 jannewaris	Sietze de Groot	Weidum	8.44	198
9	1947	8 febrewaris	Jan van der Hoorn	Ter Aar	10.51	191
10	1954	3 febrewaris	Jeen van den Berg	Nij Beets	7.35	198,5
11	1956	14 febrewaris	gjin winner oanwiisd ***			190,5
12	1963	18 jannewaris	Reinier Paping	Ommen	10.59	196,5
13	1985	21 febrewaris	Evert van Benthem	St. Janskleaster	6.47	196,8
14	1986	26 febrewaris	Evert van Benthem	St. Janskleaster	6.55	199,3
15	1997	4 jannewaris	Henk Angenent	Alfen oan de Ryn	6.49	199,6

Hylpen 1997

(*) Wenplek neffens opjefte fan de Feriening Alvestêdetocht. Oare boarnen jouwe Hoekstra syn berteplak Wergea as wenplak.

(**) Om't de winter sa lang oan hold yn 1929, waard der doe troch âlve kastleins noch in twadde tocht hâlden, dy't bekend is as de "Tolhúster Alvestêdetocht", nei it kafee dêr't it fertrek en de oankomst wienen.

(***) Nei dielde oerwinnings in 1933 en 1940, waard dit ferbean troch de organisaasje. Jan van der Hoorn, Aad de Koning, Jeen Nauta, Maus Wijnhout en Anton Verhoeven brutsen dizze regel doe't sy fiifresom as earsten oankamen. Sy waarden diskwalifisearre, mar der is net in oare winner oanwiisd.

Froulju

Yn 1985 koene foar it earst froulju meidwaan oan 'e wedstryd. Yn dat jier wie de earstoankommende frou Lenie van der Hoorn; in jier letter wie dat Tineke Dijkshoorn; yn 1997 Klasina Seinstra. Fan de kommende tocht ôf komt der in aparte wedstryd foar froulju. Der komt dan ek foar it earst in offisjele winnares

Oankundige tochten

Filmke fan de Alvestêdetocht yn 1933.

Filmke fan de Alvestêdetocht yn 1942.

Filmke fan de Alvestêdetocht yn 1947.

Filmpje van de Elfstedentocht in 1954.

Njonken de tochten dy't riden binne, is de tocht ek in tal kearen net riden:

• sneon, 2 jannewaris 1909: 1e Alvestêdetocht
• sneon, 20 jannewaris 1912: net riden
• tiisdei, 23 jannewaris 1912: net riden
• woansdei, 7 febrewaris 1912: 2e Alvestêdetocht
• tiisdei, 27 jannewaris 1914: net riden
• sneon, 27 jannewaris 1917: 3e Alvestêdetocht
• tiisdei, 12 febrewaris 1929: 4e Alvestêdetocht
• sneon, 16 desimber 1933: 5e Alvestêdetocht
• sneon, 24 desimber 1938: net riden
• tongersdei, 29 desimber 1938: net riden
• moandei, 15 jannewaris 1940: net riden
• tiisdei, 30 jannewaris 1940: 6e Alvestêdetocht
• tongersdei, 6 febrewaris 1941: 7e Alvestêdetocht
• tongersdei, 22 jannewaris 1942: 8e Alvestêdetocht
• sneon, 28 desimber 1946: net riden
• tongersdei, 9 jannewaris 1947: net riden
• tongersdei, 6 febrewaris 1947: net riden
• sneon, 8 febrewaris 1947: 9e Alvestêdetocht
• woansdei, 3 febrewaris 1954: 10e Alvestêdetocht
• tiisdei, 14 febrewaris 1956: 11e Alvestêdetocht
• sneon, 30 desimber 1961: net riden
• freed, 18 jannewaris 1963: 12e Alvestêdetocht
• tongersdei, 21 febrewaris 1985: 13e Alvestêdetocht
• woansdei, 26 febrewaris 1986: 14e Alvestêdetocht
• sneon, 4 jannewaris 1997: 15e Alvestêdetocht

Oant no ta is de tocht 26 kear offisjeel útskreaun, de earste troch it Nederlânske Bûn foar lichaamlike opfieding en de oare 25 kear troch de Feriening Alvestêdetocht. Dêrfan binne der 15 riden en 11 net.

Oare âlvestêdetochten en sporten

Alle jieren wurde der Alternative Alvestêdetochten organisearre. Dy wurde net yn Fryslân holden, mar earne yn in lân dêr't al iis leit.

Njonken op redens wurdt de Alvestêdetocht yn organisearre ferbân noch op ferskate oare wizen ôflein; de Alvestêdetocht Kuiertocht en de Alvestêdetocht op de fyts binne dêr de bekendste fan. Ek is der in Alvestêden Fytsfjouwerdaagse.

Keppeling om utens

• Alvestêdetocht yn de kanon fan de Fryske skiednis