Samoerai: ferskil tusken ferzjes

Ut Wikipedy
Content deleted Content added
Nije Side: {{wurk}} thumb|right|200px|Bepantsere Japanske samûray mei [[tachy (wapen)|tachy (1860)]] [[Ofbyld:Samurai with sword.jpg|thumb|right|200px|Geharnaste samûray ...
 
L r2.7.1) (Bot - derby: nl:Samoerai
Rigel 151: Rigel 151:
[[hu:Szamuráj]]
[[hu:Szamuráj]]
[[id:Samurai]]
[[id:Samurai]]
[[yi:סאמוריי]]
[[io:Samurai]]
[[io:Samurai]]
[[is:Samúræi]]
[[is:Samúræi]]
Rigel 161: Rigel 162:
[[lt:Samurajus]]
[[lt:Samurajus]]
[[lv:Samuraji]]
[[lv:Samuraji]]
[[my:ဆာမူရိုင်း]]
[[mk:Самурај]]
[[mk:Самурај]]
[[ml:സമുറായി]]
[[ml:സമുറായി]]
[[mr:सामुराई]]
[[mr:सामुराई]]
[[ms:Samurai]]
[[ms:Samurai]]
[[my:ဆာမူရိုင်း]]
[[new:चामुराय् (सन् २००२या संकिपा)]]
[[new:चामुराय् (सन् २००२या संकिपा)]]
[[nl:Samoerai]]
[[nn:Samurai]]
[[nn:Samurai]]
[[no:Samurai]]
[[no:Samurai]]
Rigel 188: Rigel 190:
[[uk:Самурай]]
[[uk:Самурай]]
[[vi:Samurai]]
[[vi:Samurai]]
[[yi:סאמוריי]]
[[zh:武士 (日本)]]
[[zh:武士 (日本)]]

De ferzje fan 29 okt 2011 om 19.43

Oan dizze side wurdt noch wurke!

Fier hjir asjebleaft gjin bewurkings út
oant de skriuwer mei de side klear is.


Bepantsere Japanske samûray mei tachy (1860)
Geharnaste samûray met zwaard en dolk. Makke troch de Britske fotograaf Felice Beato yn Japan begjin jierren 1860.
Samoeraibepantsering út it Kofuntiidrk.

Samûray (侍 of soms 士) is de term dêr't yn it eardere Japan oarnaris in lid fan krigersklasse mei oantsjutte waard. De besjutting fan it wurdt is Hy dy tsjinnet. Fan de 12e ieu oant de lette 19e ieu wiene de Samûray de wapene troepen fan Japan.

Skiednis

De samûrayklasse is ûntstien ûnder de Heianperioade, mar dêrfoar binne ek al inkele spoaren fan harren te finen. De samûrayklasse soe ûnder oare ynfierd wurde ûnder de taika-herfoarming troch keizer Tenji.

Yn it iere Heiantiidrek hawwe inkele aadlike famyljes, wêrûnder de Fujiwara spesjale troepen oprjochte om harren machtsposysjes feilich te stellen. Ek waarden dy troepen troch keizer Kammu ynsetten om it lân helpe te ferienigen en opstannen del te slaan. Dy samûraykrigers omskreaune harsels as folgers fan it paad fan de kriich, oftewol de Bushido. Wat ynhâlde dat it swurd de syl fan in samûray wie. Dit moest de samûray altijd bij zich dragen als zijn voornaamste wapen. Het zwaard moest met respect behandeld worden. Het zwaard verliezen werd als een schande beschouwd en soms werd daarvoor zelfs seppuku (ook bekend als harakiri, 切腹) gepleegd. De vaardigheid om te gaan met het zwaard, heet ken-jutsu. Met jiu-jiutsu en andere vaardigheden is ken-jitsu onderdeel van budo, de Japanse krijgskunsten.

De samûray in de eerdere tijden waren niet alleen bedreven in het vechten met wapens zoals het zwaard, maar zij bekwaamden zich ook in zelfverdediging zonder het gebruik van wapens, zoals het jiujitsu. De reden hiervoor was dat zij, ook wanneer zij ontwapend waren, probeerden te overleven. Ook bekwaamden zij zich in kalligrafie en ikebana, het bloemschikken.

In de rin fan de tiid waarden de samûray door hun banden met adellijke families en het keizerlijk hof machtig genoeg om zelf een overheid te vormen. De macht van regionale clans nam onder hun toezicht toe. Na de Gempei-oorlog werd Minamoto no Yoritomo de eerste Shogun van Japan, waarmee de samûray officieel de bevelhebbers werden in het land. In 1192 richtte Seii Taishogun het Kamakura-shogunaat op.

[[Bestand: Mōko Shūrai Ekotoba 2.jpg|thumb|left|350px|De samûray bevechten de Mongolen tijdens de Mongoolse invasies van Japan circa 1293.]] Van samûray werd verwacht dat ze cultureel op de hoogte waren en dat ze geletterd waren. Verschillende samoeraiclans vochten tegen elkaar ten tijde van het Kamakura- en Ashikaga-shogunaat. Tijdens de 13e eeuw verspreidde het Zen-boeddhisme zich onder de samoerai, en vormde zo enkele standaard eigenschappen van de samoeraicode zoals geen angst moeten kennen voor de dood of het doden van tegenstanders. De samoerai uit deze tijdsperiode stonden bekend als de elite-krijgers van Japan. Tweemaal wisten ze, zij het met behulp van enkele natuurelementen zoals een tyfoon en onweersbuien, een Mongoolse invasie af te slaan ondanks dat ze sterk in de minderheid waren.

In de 15e en 16e eeuw namen de oorlogstechnieken van de samoerai in rap tempo toe. Zo werd er een vorm van infanterie genaamd ashigaru ingevoerd. De komst van Europese bezoekers naar Japan introduceerde voor de samoerai nieuwe wapens zoals de haakbus.

Under it Tokugawa-shogunaat hawwe de samûray stadich oan harren militêre funksje ferlern. Op de ein fan dat tiidrek wiene de de samûray in soart fan amtners wurden, dêr't harren swurden inkeld noch in seremonjele funksjes ferfolden.

By de herfoarmingen fan de Meiji-restauraasje oan de ein fan de 19e ieu, waard de klasse fan samûray ôfskaafd en in nij leger oprjochte nei westersk foarbyld. Het dragen van een samoerai-zwaard of katana werd hierbij verboden. Net alle samûray leiden harren legden zich hier zomaar bij neer, wat leidde tot een aantal gewapende opstanden tegen de nieuwe overheid. De grootste hiervan was de Satsuma-opstand. De samoerai die wel de kant van de nieuwe overheid kozen kregen vaak taken binnen deze overheid.

Myten en gerochten

Mei troch de ferhalen dy't guons út it westen oer de samûray fertelden hat binne de wersterske wrâld faak in fertekene byld ûntstean fan de samûray. Hoewol't in soad samûray yndied bûn wiene oan in earekoade, hawwe der genôch samûray west dy't net sa bot loyaal wienen as de ferhalen ús leauwe dogge wolle. In foarbyld hjirfan is Akechi Mitsuhide.[1]

Ferneamde samûray

   

Samûray yn media

Foar in protte film- en tillevyzjemeitsjers hawwe de samûray as ynspiraasjeboarne tsjinne. Inkele films oer samûray of basearre op de samûraykultuer binne:

Histoarysk

Troch Akira Kurosawa

Oare films

Ynspirearre op samûray

Sjoch ek

Keppeling om utens


Boarnen, noaten en referinsjes

Boarnen, noaten en/as referinsjes:

Fuotnoat:

  1. Mark Ravina, The Last Samurai — The Life and Battles of Saigō Takamori, John Wiley & Sons, 2004.

Berjocht:Link FA Berjocht:Link FA Berjocht:Link FA Berjocht:Link FA