Steapelrjocht: ferskil tusken ferzjes

Ut Wikipedy
Content deleted Content added
Mysha (oerlis | bydragen)
Nei't it skynt hawwe wy hjir yn Snits in protte jild mei fertsjinne
 
Aliter (oerlis | bydragen)
L steapelrjocht
Rigel 1: Rigel 1:
It '''stapelrjocht''', yn it Latyn ''Jus emporii'', is it rjoch dat guon stêden hienen op it keapjen fan alle guod dat troch de stêd kaam. Hjirta moast alle guod foar in pear dagen, de ''stapeltiid'', yn de stêd ''stapele'' wurde.
It '''steapelrjocht''', yn it Latyn ''Jus emporii'', is it rjocht dat guon stêden hienen op it keapjen fan al it guod dat troch de stêd kaam. Hjirta moast it guod foar in pear dagen, de ''steapeltiid'', yn de stêd ''steapele'' wurde.


It rjocht is nei gedachten ynsteld troch [[Karel de Grutte]] ynsteld, en waard normaliter koft fan keizer. Der binne lykwols ek stêden dy't dat rjocht fan de omlizzende lannen krigen, koft of ôftwongen hawwe. Bygelyks is fan [[Grins]] wis dat dy yn [[1473]] it rjocht by ferdrach mei de [[Ommelannen]] krigen hat. It rjocht is ôfskaft troch it [[Kongres fan Wenen]].
It rjocht is nei gedachten troch [[Karel de Grutte]] ynsteld, en waard normaliter koft fan de keizer. Der binne lykwols ek stêden dy't dat rjocht fan de omlizzende gebieten krigen, koft of ôftwongen hawwe. Bygelyks is fan [[Grins]] wis dat it yn [[1473]] it rjocht by ferdrach mei de [[Ommelannen]] krigen hat. It rjocht is ôfskaft troch it [[Kongres fan Wenen]].


Troch it stapelrjoch koe in plak foarby de stêd net konkurearje mei de stêd om't de stêd altiten de earste keap hie. It wie ek net tastien en farje om de ''stapelstêd'' hinne; it stapelrjocht gou ek foar ferkear yn de omkriten fan de stêd. At keaplju it stapelrjocht ûntgean woenen koe dat allinnich troch ''stapeljild'' te beteljen, dêr't it stapelrjocht mei ôfkoft waard, feitlikens in foarm fan tol. Sa koe guod dat farsk bliuwe moast gau troch de stêd komme, mar fansels waard it dêrtroch al doerder. Stapelrjocht hat dêrmei dúdlik in hinder west foar de ferkeap fan lanbougoud.
Troch it steapelrjoch koe in plak foarby de stêd net konkurearje mei de stêd om't de stêd altiten de earste keap hie. It wie ek net tastien en farje om de ''steapelstêd'' hinne; it steapelrjocht gou ek foar ferkear yn de omkriten fan de stêd. At keaplju it steapelrjocht ûntgean woenen koe dat allinnich troch ''steapeljild'' te beteljen, dêr't it steapelrjocht mei ôfkoft waard, feitlikens in foarm fan tol. Sa koe guod dat farsk bliuwe moast gau troch de stêd komme, mar fansels waard it dêrtroch al doerder. Staepelrjocht hat dêrmei dúdlik in hinder west foar de ferkeap fan lanbougoud.


In stêd dy stapelrjocht hie, hie almeast ek [[oerslachrjocht]]. Tegearre binne dy twa rjochten wol brûkt foar in monopoalje op de ynfier fan fremd guod. Sok guod koe dan mar yn in beheind tal havens ynfierd wurde, dêr't it dan ferkoft wurde moast oan de keaplju fan de stêd dy't it dan mei eigen skippen fierder ferfierden.
In stêd dy't steapelrjocht hie, hie almeast ek [[oerslachrjocht]]. Tegearre binne dy twa rjochten wol brûkt foar in monopoalje op de ynfier fan fremd guod. Sok guod koe dan mar yn in beheind tal havens ynfierd wurde, dêr't it dan ferkoft wurde moast oan de keaplju fan de stêd dy't it dan mei eigen skippen fierder ferfierden.


[[de:Stapelrecht]]
[[de:Stapelrecht]]

De ferzje fan 10 jul 2006 om 22.37

It steapelrjocht, yn it Latyn Jus emporii, is it rjocht dat guon stêden hienen op it keapjen fan al it guod dat troch de stêd kaam. Hjirta moast it guod foar in pear dagen, de steapeltiid, yn de stêd steapele wurde.

It rjocht is nei gedachten troch Karel de Grutte ynsteld, en waard normaliter koft fan de keizer. Der binne lykwols ek stêden dy't dat rjocht fan de omlizzende gebieten krigen, koft of ôftwongen hawwe. Bygelyks is fan Grins wis dat it yn 1473 it rjocht by ferdrach mei de Ommelannen krigen hat. It rjocht is ôfskaft troch it Kongres fan Wenen.

Troch it steapelrjoch koe in plak foarby de stêd net konkurearje mei de stêd om't de stêd altiten de earste keap hie. It wie ek net tastien en farje om de steapelstêd hinne; it steapelrjocht gou ek foar ferkear yn de omkriten fan de stêd. At keaplju it steapelrjocht ûntgean woenen koe dat allinnich troch steapeljild te beteljen, dêr't it steapelrjocht mei ôfkoft waard, feitlikens in foarm fan tol. Sa koe guod dat farsk bliuwe moast gau troch de stêd komme, mar fansels waard it dêrtroch al doerder. Staepelrjocht hat dêrmei dúdlik in hinder west foar de ferkeap fan lanbougoud.

In stêd dy't steapelrjocht hie, hie almeast ek oerslachrjocht. Tegearre binne dy twa rjochten wol brûkt foar in monopoalje op de ynfier fan fremd guod. Sok guod koe dan mar yn in beheind tal havens ynfierd wurde, dêr't it dan ferkoft wurde moast oan de keaplju fan de stêd dy't it dan mei eigen skippen fierder ferfierden.