Wapen: ferskil tusken ferzjes
Luckas-bot (oerlis | bydragen) L r2.7.1) (Bot - derby: nl:Gevechtswapen |
wurkleas |
||
Rigel 1: | Rigel 1: | ||
In '''gefjochtswapen''' is in stuk ark dat brûkt wurdt om minsken, bisten of foarwepen te ferwûnjen/beskeadigjen of te deadzjen. It kin brûkt wurde as oanfals- of ferdigeningsmiddel. Al sûnt it begjin fan de minsklike skiednis hawwe minsken wapens brûkt foar de [[jacht (aktiviteit)|jacht]], [[selsferdigening]] en [[oarloch]]sfiering. |
In '''gefjochtswapen''' is in stuk ark dat brûkt wurdt om minsken, bisten of foarwepen te ferwûnjen/beskeadigjen of te deadzjen. It kin brûkt wurde as oanfals- of ferdigeningsmiddel. Al sûnt it begjin fan de minsklike skiednis hawwe minsken wapens brûkt foar de [[jacht (aktiviteit)|jacht]], [[selsferdigening]] en [[oarloch]]sfiering. |
||
{{wurk}} |
|||
⚫ | Wapens kommme foar yn alle soarten en maten. Se kinne tige ienfâldich en spotgoedkeap wêze, lykas in houten kneppel of in slinger, of |
||
⚫ | Wapens kommme foar yn alle soarten en maten. Se kinne tige ienfâldich en spotgoedkeap wêze, lykas in houten kneppel of in slinger, of heechtechnologysk en rottekrûddjoer, as in [[krúsraket]]. Hast alle hurde, skerpe, stompe en swiere foarwerpen kinne as wapen brûkt wurde. Ynsidinteel wurde deiske foarwerpen omboud ta wapen, lykas in [[sjitbalpinne]], in [[sjitparaplu]] of [[sjitkaaihingers]] dêr't in [[Kûgel (munysje)|kûgel]] mei ôffjoere wurde kin. In [[motorfoertúch]] kin brûkt wurdde om mei opsetsin te deadzjen, ferwûnjen of beskeadigjen troch oanriding. Sels minsklike lichemsdielen kinne as wapen brûkt wurde, dit wurde [[natuerlik wapen|natuerlike wapens]] neamd, en it brûken derfan wurdt oefene by [[selsferdigeningskeunst]]en en [[fjochtsport]]en. In soad biste- en plantesoarten hawwe 'ynboude' wapens, lykas [[giftosk]]en of al as net giftige [[Angel (ynsekt)|angels]] en [[stikel]]s of [[toarnen]]. |
||
It grutste diel fan de wapens ter wereld wordt tegenwoordig in een klein aantal landen geproduceerd. Zo zijn de vijf permanente leden van de [[Veiligheidsraad van de Verenigde Naties|VN Veiligheidsraad]] ook de grootste producenten. Elk jaar wordt voor vele miljarden euro's in [[wapenhandel|wapens gehandeld]]. |
|||
It grutste diel fan de wapens op de wrâld wurdt tsjintwurdich yn in lyts oantal lanen makke. Sa binne de fiif permaninte leden fan de [[Feilichheidsried fan de Feriene Naasjes|FN Feilichheidsried]] ek de grutste produsinten. Elk jier wurdt foar in soad miljarden euro's yn [[wapenhannel|wapens hannele]]. |
|||
== Wapentypes == |
== Wapentypes == |
||
* ''' |
* '''slachwapens''': [[knots|kneppel]] - [[ploertedeader]] - [[swurd (wapen)|swurd]] - [[boksbûgel]] - [[fechtstôk]] - [[seax]] - [[goeendei (wapen)|goeiendei]] - [[moarnsstjer (wapen)|moarnsstjer]] - [[striidfleiel]] - [[bile]] - [[nunchaku]] - [[tonfa]] - [[knopkiry]] - ... |
||
* ''' |
* '''stekwapens''': [[mes (foarwerp)|mes]] - [[dolk]] - [[ponjaard]] - [[harpoen]] - [[floret]] - [[degen]] - [[seax]] - [[goeiendei (wapen)|goeiendei]] - [[katana]] - [[sai (wapen)|sai]] - [[tanto]]- ... |
||
* ''' |
* '''sjitwapens''': |
||
** ''' |
** '''projektylwapens''': [[slinger (wapen)|slinger]] - [[pyl-en-bôge]] - [[krúsbôge]] - [[kattepûl]] - [[ballista]] - [[trebuchet]] - [[spear]] - [[smytspies]] - [[shuriken]] - ... |
||
** ''' |
** '''fjoerwapens''': [[pistoal]] - [[revolver (wapen)|revolver]] - [[gewear]] - [[heilgewear]] - [[jachtgewear]] - ... |
||
** ''' |
** '''semy-automatyske/automatyske wapens''': [[masinegewear]] - [[AK-47]] - [[m4a1]] - [[uzy]] - [[diemaco]] - [[minimy]] - [[galil]] - [[FAMAS]] - [[Steyr AUG]] - ... |
||
** ''' |
** '''swiere wapens''': [[Kanon (geskut)|kanon]] - [[raketsmiter]] - [[mortier (wapen)|mortier]] - [[houwitser]] - [[flammewerper]] - [[bazooka]] - [[granaatwerper]] - [[RPG-7]] - ... |
||
* ''' |
* '''eksplosiven''': [[buskrûd]] - [[dynamyt]] - [[Semteks]] - [[granaat (munysje)|granaat]] - [[Bom (wapen)|bom]] - [[hângranaat]] - [[klusterbom]] - [[myn (eksplosyf)|myn]] - ... |
||
* ''' |
* '''liede wapens''': [[Raket (apparaat)|raket]] - [[torpedo (wapen)|torpedo]] - ... |
||
* ''' |
* '''massaferneatigingswapens (ABC-wapens)''': |
||
** ''' |
** '''kearnwapens''': [[atoombom]] - [[wetterstofbom]] - [[neutroanebom]] ... |
||
** ''' |
** '''biologyske wapens''': [[antraks]] - [[botuline]] - [[pokken|pokkefirus]] - [[Pest (sykte)|pest]] - [[tularemy]] - [[ebola]] |
||
** '''gemyske wapens''': [[senuwgas]]sen - [[ |
** '''gemyske wapens''': [[senuwgas]]sen - [[mostergas]] - [[zyklon b]] - ... |
||
* ''' |
* '''fjildstrategyen''': [[stikeltried]] - [[Myn (eksplosyf)|minen]] - [[loopgraaf|loopgraven]] - [[falanks]] - [[slachoarder]] - [[bermbom]] - [[guerrilla]] - ... |
||
* '''[[Net-deadlik wapen|net-deadlike wapens]]''': [[High Power Microwave]] - [[Long range acoustic device]] - [[EMP]] ... |
* '''[[Net-deadlik wapen|net-deadlike wapens]]''': [[High Power Microwave]] - [[Long range acoustic device]] - [[EMP]] ... |
||
* ''' |
* '''ôfwarwapens''': [[harnas]], [[kûgelfrij fest]], [[Skyld (beskerming)|skyld]] |
||
== Sjoch ek == |
== Sjoch ek == |
De ferzje fan 8 mai 2011 om 19.10
In gefjochtswapen is in stuk ark dat brûkt wurdt om minsken, bisten of foarwepen te ferwûnjen/beskeadigjen of te deadzjen. It kin brûkt wurde as oanfals- of ferdigeningsmiddel. Al sûnt it begjin fan de minsklike skiednis hawwe minsken wapens brûkt foar de jacht, selsferdigening en oarlochsfiering.
Wapens kommme foar yn alle soarten en maten. Se kinne tige ienfâldich en spotgoedkeap wêze, lykas in houten kneppel of in slinger, of heechtechnologysk en rottekrûddjoer, as in krúsraket. Hast alle hurde, skerpe, stompe en swiere foarwerpen kinne as wapen brûkt wurde. Ynsidinteel wurde deiske foarwerpen omboud ta wapen, lykas in sjitbalpinne, in sjitparaplu of sjitkaaihingers dêr't in kûgel mei ôffjoere wurde kin. In motorfoertúch kin brûkt wurdde om mei opsetsin te deadzjen, ferwûnjen of beskeadigjen troch oanriding. Sels minsklike lichemsdielen kinne as wapen brûkt wurde, dit wurde natuerlike wapens neamd, en it brûken derfan wurdt oefene by selsferdigeningskeunsten en fjochtsporten. In soad biste- en plantesoarten hawwe 'ynboude' wapens, lykas giftosken of al as net giftige angels en stikels of toarnen.
It grutste diel fan de wapens op de wrâld wurdt tsjintwurdich yn in lyts oantal lanen makke. Sa binne de fiif permaninte leden fan de FN Feilichheidsried ek de grutste produsinten. Elk jier wurdt foar in soad miljarden euro's yn wapens hannele.
Wapentypes
- slachwapens: kneppel - ploertedeader - swurd - boksbûgel - fechtstôk - seax - goeiendei - moarnsstjer - striidfleiel - bile - nunchaku - tonfa - knopkiry - ...
- stekwapens: mes - dolk - ponjaard - harpoen - floret - degen - seax - goeiendei - katana - sai - tanto- ...
- sjitwapens:
- projektylwapens: slinger - pyl-en-bôge - krúsbôge - kattepûl - ballista - trebuchet - spear - smytspies - shuriken - ...
- fjoerwapens: pistoal - revolver - gewear - heilgewear - jachtgewear - ...
- semy-automatyske/automatyske wapens: masinegewear - AK-47 - m4a1 - uzy - diemaco - minimy - galil - FAMAS - Steyr AUG - ...
- swiere wapens: kanon - raketsmiter - mortier - houwitser - flammewerper - bazooka - granaatwerper - RPG-7 - ...
- eksplosiven: buskrûd - dynamyt - Semteks - granaat - bom - hângranaat - klusterbom - myn - ...
- liede wapens: raket - torpedo - ...
- massaferneatigingswapens (ABC-wapens):
- kearnwapens: atoombom - wetterstofbom - neutroanebom ...
- biologyske wapens: antraks - botuline - pokkefirus - pest - tularemy - ebola
- gemyske wapens: senuwgassen - mostergas - zyklon b - ...
- fjildstrategyen: stikeltried - minen - loopgraven - falanks - slachoarder - bermbom - guerrilla - ...
- net-deadlike wapens: High Power Microwave - Long range acoustic device - EMP ...
- ôfwarwapens: harnas, kûgelfrij fest, skyld