Sicco Mansholt: ferskil tusken ferzjes

Ut Wikipedy
Content deleted Content added
wurkleas
Rigel 1: Rigel 1:
{{wurk}}

[[Ofbyld:Sicco Mansholt.jpg|thumb|200px|''Sicco Mansholt'']]
[[Ofbyld:Sicco Mansholt.jpg|thumb|200px|''Sicco Mansholt'']]
'''Sicco Leendert Mansholt''' ([[Ulrum]], [[13 septimber]] [[1908]] – [[Wapserveen]], [[29 juny]] [[1995]]) wie in Nederlânske [[agrariër|boer]], [[politikus]] en fersetsstrider yn de [[Twadde Wrâldkriich]]. Sicco Mansholt wie [[Humanisme|humanist]] en op beskieden skaal warber yn it [[Humanistisch Verbond]].
'''Sicco Leendert Mansholt''' ([[Ulrum]], [[13 septimber]] [[1908]] – [[Wapserveen]], [[29 juny]] [[1995]]) wie in Nederlânske [[agrariër|boer]], [[politikus]] en fersetsstrider yn de [[Twadde Wrâldkriich]]. Sicco Mansholt wie [[Humanisme|humanist]] en op beskieden skaal warber yn it [[Humanistysk Ferbûn]].


==Jeugd==
==Jeugd==
Rigel 12: Rigel 10:
In juny [[1945]] frege PvdA-premier [[Wim Schermerhorn]] Mansholt mei te dwaan oan it earste nei-oarlochske kabinet as minister fan Lânbou, Fiskerij en Fiedselfoarsjenning. Hy wie mei 37 jier de jongste minister. Hy wie oansteld fanwegen syn goede organisatoaryske kwaliteiten en hy waard frege om de fiedselfoarsjenning te beoarderjen, omdat der op dat stuit noch mar foar ien wike iten yn Nederlân wie. Mei in krêftich ynkeapbelied, frijwat strange fiedseldistribúsje en behearsking fan de priis slagge it him de situaasje te stabilisearjen. Hjirby spile ek mei dat syn neef [[Stephanus Louwe Louwes]] de lieding oer it noch goed funksjonearjende direktoraat-generaal fan de Fiedselfoarsjenning hie.
In juny [[1945]] frege PvdA-premier [[Wim Schermerhorn]] Mansholt mei te dwaan oan it earste nei-oarlochske kabinet as minister fan Lânbou, Fiskerij en Fiedselfoarsjenning. Hy wie mei 37 jier de jongste minister. Hy wie oansteld fanwegen syn goede organisatoaryske kwaliteiten en hy waard frege om de fiedselfoarsjenning te beoarderjen, omdat der op dat stuit noch mar foar ien wike iten yn Nederlân wie. Mei in krêftich ynkeapbelied, frijwat strange fiedseldistribúsje en behearsking fan de priis slagge it him de situaasje te stabilisearjen. Hjirby spile ek mei dat syn neef [[Stephanus Louwe Louwes]] de lieding oer it noch goed funksjonearjende direktoraat-generaal fan de Fiedselfoarsjenning hie.


Mansholt hat úteinlik diel naam oan seis regearings: [[Kabinet-Schermerhorn/Drees|Schermerhorn-Drees]] yn 1945; [[Kabinet-Beel I|Beel]] yn 1946; [[Kabinet-Drees/Van Schaik|Drees-Van Schaik]] yn 1948, en noch trije kabinetten Drees: [[Kabinet-Drees I]] yn 1951, [[Kabinet-Drees II]] yn 1952 en [[Kabinet-Drees III]] yn 1956. As minister wie er letter dwaande mei it modernisearjen fan de lânbou. Hy sette útein mei in nauwe gearwurking mei de Stichting foar de Lânbou (yn 1954 werneamd ta it Lânbouskip (''Landbouwschap'')) en stelde garandearre [[minimumpriis|minimumprizen]] fêst foar de wichtichste Nederlânske lânbouprodukten, kombinearre mei de ynfiering fan [[ymportheffing]]en en fergoedigjen (restitúsjes) foar [[eksportprodukt]]en. Om de produktiviteit te ferheegjen, waard ek in soad jild stutsen yn ûndersyk en ûnderwiis en sette er yn op [[skaalfergrutting]]. Syn belied liet syn sosjaal-demokratyske ynslach dúdlik sjen; hy woe dat eltse goedbuorkjende boer, lykas as yn oare bedriuwstûken, rjocht hie op in goed bestean, fakânsje en de mooglikheid om him kultuereel te ûntjaan.
Mansholt hat úteinlik diel naam oan seis regearings: [[Kabinet-Schermerhorn/Drees|Schermerhorn-Drees]] yn 1945; [[Kabinet-Beel I|Beel]] yn 1946; [[Kabinet-Drees/Van Schaik|Drees-Van Schaik]] yn 1948, en noch trije kabinetten Drees: [[Kabinet-Drees I]] yn 1951, [[Kabinet-Drees II]] yn 1952 en [[Kabinet-Drees III]] yn 1956. As minister wie er letter dwaande mei it modernisearjen fan de lânbou. Hy sette útein mei in nauwe gearwurking mei de Stichting foar de Lânbou (yn 1954 werneamd ta it Lânbouskip (''Landbouwschap'')) en stelde garandearre [[minimumpriis|minimumprizen]] fêst foar de wichtichste Nederlânske lânbouprodukten, kombinearre mei de ynfiering fan ymportheffingen en fergoedigjen (restitúsjes) foar eksportprodukten. Om de produktiviteit te ferheegjen, waard ek in soad jild stutsen yn ûndersyk en ûnderwiis en sette er yn op [[skaalfergrutting]]. Syn belied liet syn sosjaal-demokratyske ynslach dúdlik sjen; hy woe dat eltse goedbuorkjende boer, lykas as yn oare bedriuwstûken, rjocht hie op in goed bestean, fakânsje en de mooglikheid om him kultuereel te ûntjaan.


Mansholt hie it ekonomysk tij mei en krige mei dêrtroch mar in bytsje krityk, sels lof foar syn belied fan de boere-organisaasjes, dy't meast part wienen fan de kristlike partijen. Op kongressen fan de Pvda liet er wol dúdlik syn foarleafde foar de [[sosjalisme|socialistische]] [[grûnpolityk]] blike, mar as lid fan it regear socht er altyd it kompromis. Yn de ministerried stie er foar syn boeresaak en gie er konfrontaasjes net út de wei. Bygelyks wienen de begruttingsûnderhannelingen tige wichtich foar him; syn úthâldingsfermogen yn dy saken wie hast legindarysk.
Mansholt hie it ekonomysk tij mei en krige mei dêrtroch mar in bytsje krityk, sels lof foar syn belied fan de boere-organisaasjes, dy't meast part wienen fan de kristlike partijen. Op kongressen fan de Pvda liet er wol dúdlik syn foarleafde foar de [[sosjalisme|socialistische]] [[grûnpolityk]] blike, mar as lid fan it regear socht er altyd it kompromis. Yn de ministerried stie er foar syn boeresaak en gie er konfrontaasjes net út de wei. Bygelyks wienen de begruttingsûnderhannelingen tige wichtich foar him; syn úthâldingsfermogen yn dy saken wie hast legindarysk.


Tegen het begin van de jaren '50 begon zijn succesvolle landbouwbeleid echter wat in te boeten, daar ook andere landen begonnen met [[proteksjonisme|proteksjonistyske]] maatregelen om hun eigen landbouw te beschermen. Mansholt begon daarop voor het eerst te denken over een gemeenschappelijke Europese markt, die ook wel als de [[Green Pool]] werd aangeduid. Zijn ideeën konden door interne tegenstellingen in Europa echter niet bogen op veel steun, zodat de onderhandelingen hierover strandden in 1953. Mansholt was er echter van overtuigd dat een Europese markt de toekomst had en vormde binnen de Nederlandse raad van ministers de grootste voorstander van [[Europese integratie]]. Voor zijn verdiensten voor de landbouw kreeg hij op 9 oktober 1956 van de [[Lânbou Hegeskoalle]] in [[Weins]] een [[earedoktoraat]]. Rond dat jaar begon echter ook de landbouw langzaam in te zakken en kreeg Mansholt in de Twadde Keamer vaak het verwijt dat het zijn schuld was omdat hij zich meer voor Europees dan met nationaal landbouwbeleid zou inzetten. Ook kreeg hij van zijn politieke tegenstanders kritiek op het feit dat hij, om in contact te blijven met zijn doelgroep, een soort [[klankboerd]] van politieke adviseurs had, die veelal van Pvda-huize waren en zich dus volgens tegenstanders met de politiek 'bemoeiden'. Tenslotte kwam ook zijn positie binnen het kabinet steeds verder onder druk te staan doordat hij steeds vaker afwijkende opvattingen vertolkte en [[soloaksje]]s verrichte. Toen Mansholt uiteindelijk vertrok voor zijn Europese betrekking, zou [[Willem Drees]] tegen een collega hebben gezegd "We zijn hem gelukkig eindelijk kwijt".
Begjin jierren '50 begûn syn súksefolle lânboubelied der wat by yn te sjitten doe't oare lanne beskermjende maatregels foar harren lânbou namen. Mansholt krige doe foar it earst in mienskiplike Jeropeeske merk yn't sin, dy't ek wol as de ''[[Green Pool]]'' oantsjut waard. Syn ydeeën krigen lykwols fanwegen ynterne tsjinstellingen yn Jeropa mar in bytsje steunlyk, dat de ûnderhannelings hjiroer roannen op neat út yn 1953. Mansholt wie der lykwols fan oertsjûge dat in Jeropeeske merk de takomst hie en wie yn de Nederlânske rie fan ministers in fûl foarstanner fan [[Jeropeeske yntegraasje]]. Hy krige op 9 oktober 1956 fan de [[Lânbou Hegeskoalle]] yn [[Wageningen]] in earedoktoraat foar syn fertsjinten. Om dy tiid hinne rekke de lânbou lykwols wat yn it delgean en krige Mansholt yn de Twadde Keamer faak it ferwyt dat it syn skuld wie omdat er mear krewearje soe foar Jeropeesk- dan nasjonaal lânboebelied. Syn politike tsjinstanner ferwiten him fierders dat syn klankboerd fan politike adviseurs, om kontakt mei syn doelgroep te hâlden, meast PvdA-ers, harren tefolle mei de polityk 'bemuoiden. As lêste waard syn posysje yn it kabinet noedlik út reden fan syn 'ôfwikende opfettings' en de solo-aksjes dy't er útfierde. Doe't Mansholt lang om let syn Jeropeeske funksje besette, soe [[Willem Drees]] tsjin in kollega sein hawwe "Lokkichernôch binne wy him eindlik kwyt".


== Jeropeeske Kommisje ==
== Jeropeeske Kommisje ==
Yn 1958 waard Mansholt ien fan de kommissarissen fan de krekt oprjochte [[Jeropeeske Kommisje]] en arbeide hy as lânboukommissaris oan de modernisearing fan de Jeropeeske lânbou. Mansholt wie de geastlike heit fan it [[Mienskiplik lânboubelied]]. Subsidiëaring fan de lânbou wie foar Mansholt in oplossing foar it tradysjonele [[sosjalisme|socialistyske]] fraachstik ta hokker [[sosjale klasse|klasse]] de agraryske befolking heard (de [[Agrarfrage]]). De subsydzjes soene fan boeren arbeiders meitsje, miende Mansholt, omdat se in fêst ynkommen hawwe soenen; sa soenen hja meidwaan kinne oan dielen fan de boargerlike kultuer dy't foar arbeiders iepen stie, bygelyks [[fakânsje]]s.
Yn 1958 waard Mansholt ien fan de kommissarissen fan de krekt oprjochte [[Jeropeeske Kommisje]] en arbeide hy as lânboukommissaris oan de modernisearing fan de Jeropeeske lânbou. Mansholt wie de geastlike heit fan it [[Mienskiplik lânboubelied]]. Subsidiëaring fan de lânbou wie foar Mansholt in oplossing foar it tradysjonele [[sosjalisme|socialistyske]] fraachstik ta hokker sosjale klasse de agraryske befolking heard (de [[Agrarfrage]]). De subsydzjes soene fan boeren arbeiders meitsje, miende Mansholt, omdat se in fêst ynkommen hawwe soenen; sa soenen hja meidwaan kinne oan dielen fan de boargerlike kultuer dy't foar arbeiders iepen stie, bygelyks fakânsjes.


As lânboukommissaris wie Mansholt de sintrale figuer yn Brussel. Fan syn tredde en lêste kommisje (1968 - 1973) wie er ek fice-foarsitter. Doe't foarsitter Malfatti yn [[1972]] ôfgie om gadingmakker te wurden foar it Italjaanske kabinet, waard er 7 moannen lang foarsitter fan de Jeropeeske Kommisje.
As lânboukommissaris wie Mansholt de sintrale figuer yn Brussel. Fan syn tredde en lêste kommisje (1968 - 1973) wie er ek fice-foarsitter. Doe't foarsitter Malfatti yn [[1972]] ôfgie om gadingmakker te wurden foar it Italjaanske kabinet, waard er 7 moannen lang foarsitter fan de Jeropeeske Kommisje.
Rigel 27: Rigel 25:


fan 1984 oant 1989 wie Sicco Mansholt foarsitter fan it [[Humanistysk Fredesberie]] (HVB).
fan 1984 oant 1989 wie Sicco Mansholt foarsitter fan it [[Humanistysk Fredesberie]] (HVB).



== Keppeling om utens ==
== Keppeling om utens ==
*Petret yn [http://www.inghist.nl/Onderzoek/Projecten/BWN/lemmata/bwn6/mansholt Biografysk Wurdboek fan Nederlân]
*Petret yn [http://www.inghist.nl/Onderzoek/Projecten/BWN/lemmata/bwn6/mansholt Biografysk Wurdboek fan Nederlân]


{{boarnen|boarnefernijing=
* Wikipedia nl:, ''Sicco Mansholt''
}}
{{DEFAULTSORT:Mansholt, Sicco}}
{{DEFAULTSORT:Mansholt, Sicco}}



De ferzje fan 27 feb 2010 om 13.46

Sicco Mansholt

Sicco Leendert Mansholt (Ulrum, 13 septimber 1908Wapserveen, 29 juny 1995) wie in Nederlânske boer, politikus en fersetsstrider yn de Twadde Wrâldkriich. Sicco Mansholt wie humanist en op beskieden skaal warber yn it Humanistysk Ferbûn.

Jeugd

Mansholt kaam út in socialistyske húshâlding fan Grinzer heareboeren. Syn heit en pake stipen foarfjochters sa as Multatuli, Domela Nieuwenhuis en Troelstra.

Ferset en ministerskip

Yn de oarlochsjierren wie Mansholt aktyf yn it ferset. Hy ferberge net allinne ûnderdûkers yn de Wieringermarpolder; mar organisearre ek iten foar de westlike provinsjes. Mansholt waard daliks nei de befrijing út reden fan syn warberens yn it ferset lokoboargemaster fan de gemeente Wieringermar, dat yn de oarloch ûnder wetter set wie troch de Dútsers.

In juny 1945 frege PvdA-premier Wim Schermerhorn Mansholt mei te dwaan oan it earste nei-oarlochske kabinet as minister fan Lânbou, Fiskerij en Fiedselfoarsjenning. Hy wie mei 37 jier de jongste minister. Hy wie oansteld fanwegen syn goede organisatoaryske kwaliteiten en hy waard frege om de fiedselfoarsjenning te beoarderjen, omdat der op dat stuit noch mar foar ien wike iten yn Nederlân wie. Mei in krêftich ynkeapbelied, frijwat strange fiedseldistribúsje en behearsking fan de priis slagge it him de situaasje te stabilisearjen. Hjirby spile ek mei dat syn neef Stephanus Louwe Louwes de lieding oer it noch goed funksjonearjende direktoraat-generaal fan de Fiedselfoarsjenning hie.

Mansholt hat úteinlik diel naam oan seis regearings: Schermerhorn-Drees yn 1945; Beel yn 1946; Drees-Van Schaik yn 1948, en noch trije kabinetten Drees: Kabinet-Drees I yn 1951, Kabinet-Drees II yn 1952 en Kabinet-Drees III yn 1956. As minister wie er letter dwaande mei it modernisearjen fan de lânbou. Hy sette útein mei in nauwe gearwurking mei de Stichting foar de Lânbou (yn 1954 werneamd ta it Lânbouskip (Landbouwschap)) en stelde garandearre minimumprizen fêst foar de wichtichste Nederlânske lânbouprodukten, kombinearre mei de ynfiering fan ymportheffingen en fergoedigjen (restitúsjes) foar eksportprodukten. Om de produktiviteit te ferheegjen, waard ek in soad jild stutsen yn ûndersyk en ûnderwiis en sette er yn op skaalfergrutting. Syn belied liet syn sosjaal-demokratyske ynslach dúdlik sjen; hy woe dat eltse goedbuorkjende boer, lykas as yn oare bedriuwstûken, rjocht hie op in goed bestean, fakânsje en de mooglikheid om him kultuereel te ûntjaan.

Mansholt hie it ekonomysk tij mei en krige mei dêrtroch mar in bytsje krityk, sels lof foar syn belied fan de boere-organisaasjes, dy't meast part wienen fan de kristlike partijen. Op kongressen fan de Pvda liet er wol dúdlik syn foarleafde foar de socialistische grûnpolityk blike, mar as lid fan it regear socht er altyd it kompromis. Yn de ministerried stie er foar syn boeresaak en gie er konfrontaasjes net út de wei. Bygelyks wienen de begruttingsûnderhannelingen tige wichtich foar him; syn úthâldingsfermogen yn dy saken wie hast legindarysk.

Begjin jierren '50 begûn syn súksefolle lânboubelied der wat by yn te sjitten doe't oare lanne beskermjende maatregels foar harren lânbou namen. Mansholt krige doe foar it earst in mienskiplike Jeropeeske merk yn't sin, dy't ek wol as de Green Pool oantsjut waard. Syn ydeeën krigen lykwols fanwegen ynterne tsjinstellingen yn Jeropa mar in bytsje steunlyk, dat de ûnderhannelings hjiroer roannen op neat út yn 1953. Mansholt wie der lykwols fan oertsjûge dat in Jeropeeske merk de takomst hie en wie yn de Nederlânske rie fan ministers in fûl foarstanner fan Jeropeeske yntegraasje. Hy krige op 9 oktober 1956 fan de Lânbou Hegeskoalle yn Wageningen in earedoktoraat foar syn fertsjinten. Om dy tiid hinne rekke de lânbou lykwols wat yn it delgean en krige Mansholt yn de Twadde Keamer faak it ferwyt dat it syn skuld wie omdat er mear krewearje soe foar Jeropeesk- dan nasjonaal lânboebelied. Syn politike tsjinstanner ferwiten him fierders dat syn klankboerd fan politike adviseurs, om kontakt mei syn doelgroep te hâlden, meast PvdA-ers, harren tefolle mei de polityk 'bemuoiden. As lêste waard syn posysje yn it kabinet noedlik út reden fan syn 'ôfwikende opfettings' en de solo-aksjes dy't er útfierde. Doe't Mansholt lang om let syn Jeropeeske funksje besette, soe Willem Drees tsjin in kollega sein hawwe "Lokkichernôch binne wy him eindlik kwyt".

Jeropeeske Kommisje

Yn 1958 waard Mansholt ien fan de kommissarissen fan de krekt oprjochte Jeropeeske Kommisje en arbeide hy as lânboukommissaris oan de modernisearing fan de Jeropeeske lânbou. Mansholt wie de geastlike heit fan it Mienskiplik lânboubelied. Subsidiëaring fan de lânbou wie foar Mansholt in oplossing foar it tradysjonele socialistyske fraachstik ta hokker sosjale klasse de agraryske befolking heard (de Agrarfrage). De subsydzjes soene fan boeren arbeiders meitsje, miende Mansholt, omdat se in fêst ynkommen hawwe soenen; sa soenen hja meidwaan kinne oan dielen fan de boargerlike kultuer dy't foar arbeiders iepen stie, bygelyks fakânsjes.

As lânboukommissaris wie Mansholt de sintrale figuer yn Brussel. Fan syn tredde en lêste kommisje (1968 - 1973) wie er ek fice-foarsitter. Doe't foarsitter Malfatti yn 1972 ôfgie om gadingmakker te wurden foar it Italjaanske kabinet, waard er 7 moannen lang foarsitter fan de Jeropeeske Kommisje.

Yn it ôfgean

Yn de perioade nei syn pensjonearing waard er sterk beynfloede troch de Klup fan Rome. Mansholt krige spyt fan syn ynfiering fan de lânbousubsydzjes en skaalfergrutting. Lykwols koe er it neitiids net mear keare, ûnder oaren troch it ferset fan in grut tal boeren dy't wilens ôfhinklik wurden wiene fan subzydzje út Brussel.

fan 1984 oant 1989 wie Sicco Mansholt foarsitter fan it Humanistysk Fredesberie (HVB).

Keppeling om utens

Boarnen, noaten en referinsjes

Boarnen, noaten en/as referinsjes:
  • Wikipedia nl:, Sicco Mansholt