Sahel: ferskil tusken ferzjes

Ut Wikipedy
Content deleted Content added
kepp.
Swarte Kees (oerlis | bydragen)
st
Rigel 1: Rigel 1:
[[Ofbyld:Map sahel.jpg|thumb|250px|Lizzing fan de Sahel yn [[Afrika]].]]
[[Ofbyld:Map sahel.jpg|thumb|250px|Lizzing fan de Sahel yn [[Afrika]].]]
De '''Sahel''' is in lânsdouwe yn [[Afrika]] dy't tusken de subtropen leit yn it suden (10 graden NB) en de [[Sahara]]-woastyn yn it noarden (om-ende-by 23,5 graden NB). Oan de westside wurdt it begrinzge troch de [[Atlantyske Oseaan]] en oan de eastside troch de [[Reade See]]. Ungefear itselde gebiet waard eartiids Soudan neamd, net te betizen mei it tsjintwurde lân [[Sûdan]].
De '''Sahel''' is in lânsdouwe yn [[Afrika]] dy't tusken de subtropen yn it suden (10 graden NB) en de [[Sahara]]-woastyn yn it noarden (om-ende-by 23,5 graden NB) leit. Oan de westside wurdt it begrinzge troch de [[Atlantyske Oseaan]] en oan de eastside troch de [[Reade See]]. Ungefear itselde gebiet waard eartiids Soudan neamd, net te betizen mei it tsjintwurde lân [[Sûdan]].


De neifolgjende lannen, neamd fan west nei east, meitsje diel út fan de Sahel: [[Senegal]], [[Gambia]], [[Mauritaanje]], [[Maly]], [[Bûrkina Faso]], [[Niger]], [[Nigearia]], [[Tsjaad]], [[Sûdan]], [[Etioopje]], [[Eritrea]], [[Dzjibûty]], [[Somalylân]] en [[Somaalje]]. Ek de noardlike parten fan [[Ivoarkust]], [[Gana]], [[Togo]] en [[Benyn]] kinne der ta rekkene wurde. In protte Sahellannen hearre ta de earmste fan de wrâld.
De neifolgjende lannen, neamd fan west nei east, meitsje diel út fan de Sahel: [[Senegal]], [[Gambia]], [[Mauritaanje]], [[Maly]], [[Boerkina Faso]], [[Niger]], [[Nigearia]], [[Tsjaad]], [[Sûdan]], [[Etioopje]], [[Eritrea]], [[Dzjibûty]], [[Somalylân]] en [[Somaalje]]. Ek de noardlike parten fan [[Ivoarkust]], [[Gana]], [[Togo]] en [[Benyn]] kinne der ta rekkene wurde. In protte Sahellannen hearre ta de earmste fan de wrâld.


==Namme==
== Namme ==
De namme Sahel komt fan it [[Arabysk]]e ساحل, ''sahil'', dat 'kust' of ''grins'' betsjut, dêr't de ''kust'' fan de woastyn mei bedoeld wurdt. Dêrom wurdt bygelyks de relatyf lytse kuststripe by [[Sousse (gouvernemint)|Sousse]] yn [[Tuneezje]] ''Sahel'' neamd.
De namme Sahel komt fan it [[Arabysk]]e ساحل, ''sahil'', dat 'kust' of ''grins'' betsjut, dêr't de ''kust'' fan de woastyn mei bedoeld wurdt. Dêrom wurdt bygelyks de relatyf lytse kuststripe by [[Sousse (gûvernemint)|Sousse]] yn [[Tuneezje]] ''Sahel'' neamd.


==Ferwoastining==
== Ferwoastining ==
De Sahel is in oergongsgebiet tusken [[woastyn]] en [[savanne]] dêr't it tige skrok is en dêr't sprake is fan [[ferwoastining]] fan it oarspronklik savannelânskip. De ferwoastining is tagelyk it wichtichste milieuprobleem. Trochstrings bedraagt de delslach sa'n 150 oant 500 mm per jier. It meastepart fan de rein falt yn it [[Reintiid|reinseizoen]]. Trochdat de waaksende befolking in protte (brân)hout brûkt en keppels fee de jonge leaten fan de fegetaasje opfretten, ferdwynt de fegetaasje en kin de woastyn oprukken. Foar in protte minske is it finen fan geskikt [[drinkwetter]] in grut probleem.
De Sahel is in oergongsgebiet tusken [[woastyn]] en [[savanne]] dêr't it tige skrok is en dêr't sprake is fan [[ferwoastining]] fan it oarspronklik savannelânskip. De ferwoastining is tagelyk it wichtichste miljeuprobleem. Trochstrings bedraacht de delslach sa'n 150 oant 500 mm yn it jier. It meastepart fan de rein falt yn it [[Reintiid|reinseizoen]]. Trochdat de waaksende befolking in protte (brân)hout brûkt en keppels fee de jonge leaten fan de fegetaasje opfrette, ferdwynt de fegetaasje en kin de woastyn oprukke. Foar in protte minsken is it finen fan geskikt [[drinkwetter]] in grut probleem.


Fierders hat de Sahel-regio nei alle gedachten te lijen fan [[Global dimming]], dy't it gefolch is fan fersmoarging fan de [[atmosfear]] troch de útstjit fan ôffalstoffen. Omdat de Sahel ticht by de evener leit, kinne de temperatueren hiel bot oprinne. Lykwols is de wittenskiplike kennis wat it klimaat oangiet net folslein om goede konklúzjes te loeken.
Fierders hat de Sahel-regio nei alle gedachten te lijen fan [[Global dimming]], dy't it gefolch is fan fersmoarging fan de [[atmosfear]] troch de útstjit fan ôffalstoffen. Omdat de Sahel ticht by de evener leit, kinne de temperatueren hiel bot oprinne. Lykwols is de wittenskiplike kennis wat it klimaat oangiet net folslein om goede konklúzjes te lûken.


== Keppelings om utens ==
== Keppelings om utens ==
* [http://www.worldwildlife.org/wildworld/profiles/terrestrial/at/at0713_full.html Sahelske Acacia savanna (WWF)]
* [http://www.worldwildlife.org/wildworld/profiles/terrestrial/at/at0713_full.html Sahelske Acacia savanna (WWF)]
* [http://www.nationalgeographic.com/wildworld/profiles/terrestrial/at/at0713.html Sahelske Acacia savanna (National Geographic)]
* [http://www.nationalgeographic.com/wildworld/profiles/terrestrial/at/at0713.html Sahelske Acacia savanna (National Geographic)]



[[Kategory: Afrika]]
[[Kategory: Afrika]]

De ferzje fan 3 jul 2009 om 22.12

Lizzing fan de Sahel yn Afrika.

De Sahel is in lânsdouwe yn Afrika dy't tusken de subtropen yn it suden (10 graden NB) en de Sahara-woastyn yn it noarden (om-ende-by 23,5 graden NB) leit. Oan de westside wurdt it begrinzge troch de Atlantyske Oseaan en oan de eastside troch de Reade See. Ungefear itselde gebiet waard eartiids Soudan neamd, net te betizen mei it tsjintwurde lân Sûdan.

De neifolgjende lannen, neamd fan west nei east, meitsje diel út fan de Sahel: Senegal, Gambia, Mauritaanje, Maly, Boerkina Faso, Niger, Nigearia, Tsjaad, Sûdan, Etioopje, Eritrea, Dzjibûty, Somalylân en Somaalje. Ek de noardlike parten fan Ivoarkust, Gana, Togo en Benyn kinne der ta rekkene wurde. In protte Sahellannen hearre ta de earmste fan de wrâld.

Namme

De namme Sahel komt fan it Arabyske ساحل, sahil, dat 'kust' of grins betsjut, dêr't de kust fan de woastyn mei bedoeld wurdt. Dêrom wurdt bygelyks de relatyf lytse kuststripe by Sousse yn Tuneezje Sahel neamd.

Ferwoastining

De Sahel is in oergongsgebiet tusken woastyn en savanne dêr't it tige skrok is en dêr't sprake is fan ferwoastining fan it oarspronklik savannelânskip. De ferwoastining is tagelyk it wichtichste miljeuprobleem. Trochstrings bedraacht de delslach sa'n 150 oant 500 mm yn it jier. It meastepart fan de rein falt yn it reinseizoen. Trochdat de waaksende befolking in protte (brân)hout brûkt en keppels fee de jonge leaten fan de fegetaasje opfrette, ferdwynt de fegetaasje en kin de woastyn oprukke. Foar in protte minsken is it finen fan geskikt drinkwetter in grut probleem.

Fierders hat de Sahel-regio nei alle gedachten te lijen fan Global dimming, dy't it gefolch is fan fersmoarging fan de atmosfear troch de útstjit fan ôffalstoffen. Omdat de Sahel ticht by de evener leit, kinne de temperatueren hiel bot oprinne. Lykwols is de wittenskiplike kennis wat it klimaat oangiet net folslein om goede konklúzjes te lûken.

Keppelings om utens