Muorre fan Antoninus: ferskil tusken ferzjes
L Bot - derby: bg, cy, he, ja, lt, pl, pt, sv, uk - oars: en |
|||
| Rigel 31: | Rigel 31: | ||
[[Kategory:Romeinen]] |
[[Kategory:Romeinen]] |
||
[[bg:Антонинов вал]] |
|||
| ⚫ | |||
[[cs:Antoninův val]] |
[[cs:Antoninův val]] |
||
[[de:Antoninuswall]] |
[[de:Antoninuswall]] |
||
[[en:Antonine Wall]] |
|||
[[es:Muro de Antonino]] |
[[es:Muro de Antonino]] |
||
| ⚫ | |||
[[eu:Antoninoren Harresia]] |
[[eu:Antoninoren Harresia]] |
||
| ⚫ | |||
[[fr:Mur d'Antonin]] |
[[fr:Mur d'Antonin]] |
||
[[he:חומת אנטונינוס]] |
|||
[[it:Vallo Antonino]] |
[[it:Vallo Antonino]] |
||
[[ja:アントニヌスの長城]] |
|||
[[lt:Antonino siena]] |
|||
[[no:Den antoninske mur]] |
[[no:Den antoninske mur]] |
||
[[pl:Mur Antoninusa]] |
|||
| ⚫ | |||
[[pt:Muralha de Antonino]] |
|||
[[ru: |
[[ru:Вал Антонина]] |
||
[[sv:Antoninus mur]] |
|||
[[uk:Стіна Антонія]] |
|||
[[zh:安多宁长城]] |
[[zh:安多宁长城]] |
||
De ferzje fan 29 jan 2009 om 23.45
De Muorre fan Antoninus of Antoninuswâl is in ferdigingswal fan soaden en stiennen dy't troch de Romeinen boud waard yn wat tsjintwurdich de sintrale belt fan Skotlân is. De mourre streket him oer 60 kilometer út fan Old Kirkpatrick yn West Dunbartonshire op de Firth of Clyde oant Bo'ness, Falkirk, op de Firth of Forth.
Doel
It bouwen fan de Mourre fan Antoninus begûn yn 142, ûnder it bewâld fan keizer Antoninus Pius, troch Quintus Lollius Urbicus en waard kompletearre yn 144.
Mei de bou wienen de Romeinen fan doel dizze yn it plak komme te litten fan de Muorre fan Hadrianus, sa' 160 km nei it suden ta, om dêrmei de grins fan Brittanje fierder nei it noarden op te skowen. Mar wylst de Romeinen dwaande wienen tydlike fortifikaasje te bouden en kampen foar it leger oan te lizzen, slagge sy der net yn om de Keltyske befolking te passifisearren en hienen te krijen my ferskate oanfallen. De Romeinen neamden it lân te noarden fan de muorre Caledonia en harren bewenners Kaledoanjers.
De Mourre fan Antoninus wie in stik minder goed boud dan de Hadrianswâl, mar noch altyd massyf en yndrukwekkend. Yn noch gien twa jier waard it kompletearre en ynrjochten as de noardlikste grins fan it Romeinske Ryk fan wat sy as in kâld en ferlitten lân beskôgen. De muorre seach derút as in grutte ierden wâl fan goed fjouwer meters heech, mei oan de noardkant in wide gracht en in Romeinske militêre wei dy't der efter rûn. De Romeinen bouden om de twa miles in fort. It best oerbleaune fort mar ek yn fan de lytsten is dy fan Rough Castle Fort.
Krapoan tweintich jier neidat er boud wie, waard de muorre al wer ferlitten. Yn 164 lutsen de Romeinen har tebek efter de Hadrianuswâl, en waard it gebiet werom jûn oan stammen dy't der wennen. Nei in rige fan oanfallen yn 197, arrivearre keizer Septimius Severus yn Skotlân yn 208 om de grins te yn it noarden op 'e nij feilich te stellen en lit parten fan de muorre reparearre. Dizze besetting duorre mar in pear jierAlthough this re-occupation only lasted a few years, the wall is sometimes referred to (by later Roman historians) as the Severan Wall.
Distiid
Hoewol't de muorre troch de tiid hinne goed te lijen hân hat en sawat alhiel ferwoaste is, binne der noch hieltyd stikken fan de muorre te sjen yn Bearsden, Kirkintilloch, Twechar, Croy, Falkirk and Polmont.
Sjoch ek