Potestaat: ferskil tusken ferzjes

←Toan eardere ferskillen Neikommende ferskillen →

Content deleted Content added

Inline

De ferzje fan 6 feb 2008 om 21.16

Potestat (fan it Italjaansk podestá) bestjut haad fan guon stêden en wie in titel dy't yn Fryslân earder brûkt waard om't in gûvner (bestjoerder) oan te tsjutten. Yn it tiidrek tusken 1345 en 1498, dat bekend stiet as de Fryske frijheid, hie Mid-Fryslân gjin erfhear, mar keazen de Friezen harren lieders sels. In lieder kiezen dienen sy benammen yn tiden fan swierichheden en krige titel fan potestaat.

Dat rjocht hienen de Friezen neffens it saneamde Karelsprivileezje, dêr't yn stie dat de Friezen harren eigen haad kieze mochten. It doch lykwols bliken dat dit Karels privileezje falsk is, mar hat dochs inkele ieuwen jilden.

De measte neamde potestaten binne legindaryske figuren. It amt hat nea folle foarsteld. De potestaat hie as bystân in rie. Dizze waard keazen op in lândei, wêr't Eastegoa en Westergoa tegearre in potestaat en in rie keazen. Foaral yn de tiid fan Skieringers en Fetkeapers wie it foar de keizer hast ûnmoochlik om in lândei byinoar te krijgen. Yn Eastergoa hienen de Fetkeapers it foar 't sizzen en yn Westergoa spielen de Skieringers de earste fioele. As it safier kaam, betsjutte dat de keizerlike gesant al syn politike jeften brûke moast om de hearen om 'e tafel te krijen en te hâlden.
Der hat sels in trijemanskip west as potestaat, dat wienen in Skieringer en in Fetkeaper en net-polityk persoan. Ek sy hawwe der net folle fan terjochte brocht. De Skieringers en de Fetkeapers wienen net fan doel om gear te wurkjen.
Keizer Maksimiliaan I hat der op 'e doer in ein oan makke troch yn 1498 Albrecht fan Saksen ta erfpotestaat te beneamen.

@@ Rigel 1: / Rigel 1: @@
-'''Potestat''' (fan it Italjaansk ''podestá'') bestjut haad fan guon stêden en wie in titel dy't yn [[Fryslân]] earder brûkt waard om't in gûvner (bestjoerder) oan te tsjutten. Yn it tiidrek tusken [[1345]] en [[1498]] hie [[Westerlauwersk Fryslân|Mid-Fryslân]] net in [[erfhear]]. Dizze tiid stiet bekend as ''de [[Fryske frijheid]]'' en Friezen hienen rjocht om sels in lieder te kiezen. In lieder kiezen dienen sy benammen yn tiden fan swierichheden en krige titel fan '''potestaat'''.
+'''Potestat''' (fan it Italjaansk ''podestá'') bestjut haad fan guon stêden en wie in titel dy't yn [[Fryslân]] earder brûkt waard om't in gûvner (bestjoerder) oan te tsjutten. Yn it tiidrek tusken [[1345]] en [[1498]], dat bekend stiet as ''de [[Fryske frijheid]]'', hie [[Westerlauwersk Fryslân|Mid-Fryslân]] gjin [[erfhear]], mar keazen de Friezen harren lieders sels. In lieder kiezen dienen sy benammen yn tiden fan swierichheden en krige titel fan '''potestaat'''.
-Dit rjocht hienen de Friezen neffens it saneamde [[Karelsprivileezje]]. Dêryn stie dat de Friezen harren eigen haad kieze mochten. Dit Karels privileezje is falsk, mar hat dochs inkele iuwen jilden. <br>
+Dat rjocht hienen de Friezen neffens it saneamde [[Karelsprivileezje]], dêr't yn stie dat de Friezen harren eigen haad kieze mochten. It doch lykwols bliken dat dit Karels privileezje falsk is, mar hat dochs inkele ieuwen jilden. <br>
 De measte neamde potestaten binne legindaryske figuren. It amt hat nea folle foarsteld. De potestaat hie as bystân in rie. Dizze waard keazen op in lândei, wêr't [[Eastegoa]] en [[Westergoa]] tegearre in potestaat en in rie keazen. Foaral yn de tiid fan [[Skieringers en Fetkeapers]] wie it foar de keizer hast ûnmoochlik om in lândei byinoar te krijgen. Yn Eastergoa hienen de [[Fetkeapers]] it foar 't sizzen en yn Westergoa spielen de [[Skieringers]] de earste fioele. As it safier kaam, betsjutte dat de keizerlike gesant al syn politike jeften brûke moast om de hearen om 'e tafel te krijen en te hâlden. <br>
-Der sels in trijemanskip west as potestaat. In Skieringer en in Fetkeaper en net-polityk persoan.
+Der hat sels in trijemanskip west as potestaat, dat wienen in Skieringer en in Fetkeaper en net-polityk persoan.
 Ek sy hawwe der net folle fan terjochte brocht. De Skieringers en  de Fetkeapers wienen net fan doel om gear te wurkjen. <br>
-Keizer [[Maximiliaan I fan it hillige roomske ryk|Maximiliaan I]] hat der op 'en doer in ein oan makke troch yn 1498 [[Albrecht fan Saksen]] ta erfpotestaat te beneamen.
+Keizer [[Maksimiliaan I fan it hillige roomske ryk|Maksimiliaan I]] hat der op 'e doer in ein oan makke troch yn 1498 [[Albrecht fan Saksen]] ta erfpotestaat te beneamen.
 [[Ofbyld:Albrecht Dürer 084.jpg|center|200px|thumb|[[Maximiliaan I fan it hillige roomske ryk|Maximiliaan I]]]]