Seno (keizer): ferskil tusken ferzjes

Ut Wikipedy
Content deleted Content added
SieBot (oerlis | bydragen)
L robot Erbij: no:Zeno
Rigel 28: Rigel 28:
[[gl:Zenón, Emperador]]
[[gl:Zenón, Emperador]]
[[hr:Zenon, bizantski car]]
[[hr:Zenon, bizantski car]]
[[hu:I. Zénó bizánci császár]]
[[hu:Zénón bizánci császár]]
[[it:Zenone di Bisanzio]]
[[it:Zenone di Bisanzio]]
[[ja:ゼノン (東ローマ皇帝)]]
[[ja:ゼノン (東ローマ皇帝)]]

De ferzje fan 16 okt 2007 om 20.05

Trimissis fan Zeno , op de efterside wurdt in oerwinning fierd

Flavius Zeno (? - 9 april 491), ek wol neamd Zeno de Isauriër, berne as Tarasicodissa, wie keizer fan it East-Romeinske Ryk fan 9 febrewaris 474 oant syn dea op 9 april 491 (mei ûnderbrekkings).

Skiednis

Zeno wie in haadling fan de Isauriërs, in striidber folk dat earder wenne hat yn it gebiet om de tsjintwurdige stêd Adana yn Turkije. Alhoewol’t it folk al in skoft diel útmakke fan it Romeinske Ryk, wienen sy altiten rûch bleaun. Under keizer Leo I hienen de Isauriërs in wichtige posysje krigen yn de haadstêd Konstantinopel. Sy waarden brûkt as tsjinwicht tsjinoer de grutte ynfloed fan de Goaten en Alanen yn dy tiid.

Zeno boaske mei Ariadne, de dochter fan Leo I, en krige twa soannen: Leo en Zeno. Hy soe syn soannen beiden oerlibje. Leo II, soe tenearsten de opfolger wurde fan keizer Leo I. Hy waard tegearre my syn heit keizer fan it easten. Mar doe’t Leo II yn febrewaris 474 ferstoar bleau syn heit allinne oer as keizer.

Mei Zeno kamen de Isauriërs op de troan en dat joech oanlieding ta ûnderlinge striid. Oare haadlingen ûnder de Isauriërs woenen ek ynfloed hawwe, wylst de Byzantinen fan harren ôf woenen. Sa kaam it dat al trije moanne nei de dea fan Leo II, Zeno fan de troan ferdreaun waard troch Ferina (de frou fan Leo I) mei har broer Basiliskus. Zeno flechte nei Isaurië, wêr’t hy earst ek noch oanfallen waard troch Illus, in Isauriër dy't him ferbûn hie mei Basiliskus. Dizze Illus soe lykwols letter Zeno wer helpe de troan werom te krijen. Yn augustus 476 kaam Zeno as keizer werom. Ferina besocht letter noch in pear kear om Zeno te fermoardzjen, (tegearre mei wer Illus, dy't sy yn 476 nota bene noch besocht hie te fermoardzjen), lykwols sûnder sukses. Yn 484 hie Zeno ek te krijen mei [Leontius]] as tsjinkeizer.

Fanwege al dizze problemen koe Zeno him kwealik bemuoie mei it westlike part fan it Romeinske ryk. Hy steunde Iulius Nepos, in neef fan Leo I as keizer yn it westen oant syn dea yn 480, mar doe hie Nepos feitlik al gjin macht mear oer it grutste diel fan it West-Romeinske ryk. Wol hat er al it mooglike dien om de opstanneling Orestes mei syn soan Romulus Augustulus tsjin te wurkjen. Dêrby sluet hy in pakt mei de oanfierder fan de Germanen yn it Romeinske leger yn Itaalje Odoaker, dy't tsjin Orestes yn opstân kaam. Hy gong der mei akkoard dat Odoaker himself ta kening beneamde yn Itaalje en dat der gjin nije keizer yn it westen kaam. Nei it ôfsetten fan Romulus Augustulus yn 476 en de dea fan Nepos yn 480 wie Zeno de ienige keizer fan it Romeinske ryk, dat feitlik allinnich noch út it easten bestie.

Keppeling om utens