Vejle
| Vejle | ||
| ||
| Brêge oer it Vejle Fjord | ||
| Sifers | ||
| Ynwennertal | 54.862 (2016) | |
| Oerflak | 380 km² | |
| Polityk | ||
| Lân |  Denemark
| |
Vejle is in stêd yn Denemark, yn it súdeasten fan it skiereilân Jutlân en oan 'e kop fan it Vejle Fjord, op it plak dêr't de Vejle en de Grejs rivier gearkomme. It is de haadstêd fan 'e gemeente Vejle en de Regio Súd-Denemark. De stêd sels hat in befolking fan 54.862 minsken (1 jannewaris 2016) en is dêrmei de njoggende grutste stêd fan Denemark. De gemeente Vejle hat in befolking fan 111.743 minsken (2016). De stêd is ûnderdiel fan 'e Triangle Region, in gearwurkingsferbân tusken de gemeente Vejle en de gemeenten Kolding en Fredericia.
Vejle is meast bekend foar syn beboske heuvels, fjord, haven, sintrum, en syn markante wynmûne.
Skiednis[bewurkje seksje | boarne bewurkje]
It wurd "Vejle" is ûntliend fan it Alddeenske wurdsje wëthel, wat safolle betsjut as "furde" of "wâdplak". Dy namme hat mei de lokaasje te krijen. Eartiids wie der in drokke oergong oer it wetter by Vejle. Yn 'e tiid fan 'e Wytsingen waard de Ravningbrêge oanlein, in hast heale kilometer houtene brêge. De earste melding fan 'e stêd is fan 1256 en de earst bekende keapmansrjochten fan 'e stêd joech kening Waldemar III yn 1327.
Argeologyske fynsten by de Sint Nicolai Tsjerke yn de binnenstêd fan Vejle litte sjen dat der om 1100 al in delsetting wie. It kastiel fan de kening, Castrum Wæthel, leit op it plak dêr't hjoed-de-dei it Vejle Transit Center is.
Yn 'e midsiuwen wie Vejle in wichtige merkstêd dy't him oant en mei de midden fan 'e 17e iuw ûntwikkele en in protte hannel dreau mei stêden as Lübeck en Flensboarch.
Yn 'e lette 17e en begjin 18e iuw waard Vejle syn befolking as gefolch fan pest en oarloch fermindere. Nettsjinsteande waard Vejle yn 1796 sit fan de nije provinsje (amt) Vejle en de stêd koe him troch fernijïngen yn de 19e iuw (nije haven, treinstasjon, bedriuwen) útwreidzje.
Fan healwei de 19e ieu yn de 20e ieu ûntwikkele Vejle him fan provinsjale merkstêd nei in drok yndustriëel sintrum mei grutte katoenfabriken.
Keppeling om utens[bewurkje seksje | boarne bewurkje]
Commons: Vejle – foto, fideo en harktriemmen- Gemeente Vejle (Deensk)
