Swarte beamkrûpspjochten

swarte beamkrûpspjochten
In readkopspjocht (Melanerpes erythrocephalus).
Taksonomy
ryk:	dieren (Animalia)
stamme:	rêchstringdieren (Chordata)
ûnderstamme:	wringedieren (Vertebrata)
klasse:	fûgels (Aves)
boppeskift:	nije fûgels (Neoaves)
skift:	spjochteftigen (Piciformes)
ûnderskift:	echte spjochteftigen (Pici)
tuskenskift:	spjochtfûgels (Picides)
famylje:	spjochten (Picidae)
ûnderfamylje:	echte spjochten (Picinae)
tûke:	eksterspjochten (Pici)
skaai:	swarte beamkrûpspjochten    (Melanerpes)
Swainson, 1832

De swarte beamkrûpspjochten (wittenskiplike namme: Melanerpes) foarmje in skaai fan 'e klasse fan 'e fûgels (Aves), it skift fan 'e spjochteftigen (Piciformes), de famylje fan 'e spjochten (Picidae), de ûnderfamylje fan 'e echte spjochten (Picinae) en de tûke fan 'e eksterspjochten (Melanerpini). Ta dit skaai hearre 23 libbene soarten spjochten, dy't foarkomme yn Noard-, Midden- en Súd-Amearika en it Karibysk Gebiet.

Taksonomy

De swarte beamkrûpspjochten waarden yn 1832 as taksonomysk skaai yntrodusearre troch de Ingelske ornitolooch William John Swainson, mei as direkt doel om 'e readkopspjocht (Melanerpes erythrocephalus) yn ûnder te bringen. Yn 'e wittenskiplike namme wurde twa Aldgrykske wurden kombinearre: melas, dat "swart" betsjut, en herpes, dat "krûper" of "klimmer" betsjut.

Fersprieding

Swarte beamkrûpspjochten komme foar yn 'e Nije Wrâld. It swiertepunt fan 'e fersprieding leit yn Midden- en Súd-Amearika. Seis soarten binne lânseigen op it fêstelân fan Noard-Amearika (d.w.s. yn 'e Feriene Steaten en Kanada). Fierders komme ek fiif soarten foar op ferskate eilannen yn it Karibysk Gebiet. Under de swarte beamkrûpspjochten binne gjin soarten dy't yn 'e moderne tiid útstoarne binne, mar ien ûndersoarte fan 'e Bahamaspjocht (Melanerpes superciliaris), de Grand-Bahamaspjocht (M. s. superciliaris), stoar út yn 'e 1960-er jierren.

Skaaimerken

De 23 libbene soarten út it skaai fan 'e swarte beamkrûpspjochten binne lyts oant middelgrut fan stal. Foar it meastepart binne se opfallend kleure yn swart en wyt, oanfolle mei reade en giele plakken op lichemsdielen dy't nei soarte ferskille. Der bestiet by dizze fûgels frijwat seksuele dimorfy, sawol wat lichemsgrutte as kleurepatroan oangiet. De snaffels binne lang en skerppuntich, en kromje soms wat nei ûnderen ta.

Libbenswize

Guon soarten swarte beamkrûpspjochten, lykas de ikelspjocht (Melanerpes formicivorus) en de gieltoefspjocht (Melanerpes cruentatus), binne tige sosjale fûgels dy't yn groepen libje, fokaal kommunisearje en mienskiplik nêstelje. Dy soarten hawwe in kompleks briedgedrach, wêrby't guon fûgels har net fuortplantsje om ynstee te helpen by it grutbringen fan 'e piken fan oare leden fan deselde groep.

Alle swarte beamkrûpspjochten nêstelje yn beamholten dy't se sels úthakje. De útsûndering op dy regel is de Gilaspjocht (Melanerpes uropygialis), dy't libbet yn 'e Sonoarawoastyn fan it Amerikaanske Súdwesten en noardwestlik Meksiko. Dêr groeie gjin beammen, dus makke de Gilaspjocht in nêsthoale yn 'e sagûaro (Carnegiea gigantea), in grutte kaktussoarte. De readkrúnspjocht (Melanerpes rubricapillus) en de hoffmannspjocht (Melanerpes hoffmanni) binne opmerklik yn 'e sin dat se soms efterstfoarst har hoale binnen geane.

It dieet fan swarte beamkrûpspjochten bestiet foar it meastepart út ynsekten. Guon soarten, lykas de lewisspjocht (Melanerpes lewis), fange dy ûnder it fleanen wei, wylst oaren se ûnder de skoars fan beammen wei poarkje mei har skerpe snaffel. Fruchten wurde ek in protte iten, en guon soarten slikje swiet plantesop op út 'e gatten dy't syn dêrta yn beammen boarje.

Soarten

skaai swarte beamkrûpspjochten (Melanerpes) Bahamaspjocht (Melanerpes superciliaris) gieltoefspjocht (Melanerpes cruentatus) Gilaspjocht (Melanerpes uropygialis) goudkopspjocht (Melanerpes aurifrons) goudmaskerspjocht (Melanerpes flavifrons) goudnekspjocht of goudnekkespjocht (Melanerpes chrysauchen) goudwangspjocht (Melanerpes chrysogenys) griiskielspjocht (Melanerpes hypopolius) Gûadelûpspjocht (Melanerpes herminieri) Hispanjoalaspjocht (Melanerpes striatus) hoffmannspjocht of Hoffmanns spjocht (Melanerpes hoffmanni) ikelspjocht (Melanerpes formicivorus) Jamaikaspjocht (Melanerpes radiolatus) Jûkatanspjocht (Melanerpes pygmaeus) kaktusspjocht (Melanerpes cactorum) lewisspjocht, Lewis' spjocht of sulverkraachspjocht (Melanerpes lewis) Portorikaanske spjocht of Porto-Rikospjocht (Melanerpes portoricensis) pronkspjocht (Melanerpes pulcher) readbúkspjocht of readbealchspjocht (Melanerpes carolinus) readkopspjocht (Melanerpes erythrocephalus) readkrúnspjocht (Melanerpes rubricapillus) swartwangspjocht (Melanerpes pucherani) wite spjocht (Melanerpes candidus)

De velasquezspjocht of Velasquez' spjocht (Melanerpes aurifrons santacruzi) is in ûndersoarte fan 'e goudkopspjocht (M. aurifrons), dy't soms as in aparte soarte neamd wurdt.

Fierders is der ien fossile soarte út dit skaai bekend:

• shawspjocht of Shaws spjocht (Melanerpes shawi) † (útstoarn yn it Let-Pleistoseen)

Boarnen, noaten en referinsjes

Boarnen, noaten en/as referinsjes:

Foar boarnen en oare literatuer, sjoch ûnder: References, op dizze side. Commons Wikimedia Commons  Ofbylden dy't by dit ûnderwerp hearre, binne te finen yn de kategory Melanerpes fan Wikimedia Commons.