Rotgoes

Rotgoes
Swartbúkrotgoes
taksonomy
ryk dieren (Animalia) stamme rêchstringdieren (Chordata) klasse fûgels (Aves) skift goeseftigen (Ansariformes) famylje einfûgels (Anatidae) skaai seeguozzen (Branta)
soarte
Branta bernicla
Linnaeus, 1758
IUCN-status: net bedrige
ferspriedingsgebiet
briedfûgel      wintergast

De rotgoes (Branta bernicla) is in fûgel fan it skaai seeguozzen (Branta) út de famylje einfûgels (Anatidae). Der binne trije ûndersoarten: de swartbúkrotgoes, de wytbúkrotgoes en de swart rotgoes.

Beskriuwing

Swartbúkrotgoes yn 'e flecht.

De swartbúkgoes is in lytse goes fan 55 oant 66 sm lang mei in swarte kop en in swart boarst. Op 'e hals sit in ljocht plak. De boppedielen binne griisbrún en de ûnderkant is brún. De anaalstreek en de ûndersturt is suver wyt en de sturt is swart en tige koart. De fûgels ha in koarte swarte snaffel.

Fersprieding

De rotgoes hat in grut ferspriedingsgebiet. De soarte briedt op 'e arktyske tûndra en oerwinteret yn súdliker streken fan Noard-Amearika en Europa en dielen fan East-Aazje.

Yn Nederlân binne swartbúkrotguozzen fral yn Seelân en yn 'e polders fan 'e Waadeilannen te sjen. Fierder is de soarte yn Fryslân faak yn Noarderleech, de Peazemerlannen, de Grutte Wielen en de Alde Feanen te sjen. De oare twa ûndersoarten binne hjir tige seldsum.

Sovon rûst it oantal oerwinterjende fûgels yn Nederlân op 51.600 oant 60.800.

Undersoarten

De rotgoes is te ferdielen yn trije ûndersoarten.

• De swartbúkrotgoes (B. b. bernicla) is in donker griisbrune fûgel, de flanken binne net ljochter as de rêch, de kop en nekke binne swart mei oan beide kanten in wyt plak op 'e nekke. Briedt oan de Arktyske kust fan West- en Sintraal Sibearje. Migrearret foar de winter nei West-Europa.
• De wytbúkrotgoes (B. b. hrota) is in griisbrune fûgel. De blekere flanken en búk kontrastearje mear mei de rêch. Kop en nekke binne swart mei oan beide kanten in wyt plak op 'e nekke. Briedt foar it grutste part yn Noardeast-Kanada. Dy fûgels oerwinterje oan 'e Atlantyske kust fan 'e Feriene Steaten oant Georgia. Fierder binne der noch twa lytsere briedpopulaasjes. De iene briedt yn Noardeast-Grienlân, Spitsbergen en Frâns Joazeflân, dy't oerwinteret yn Denemark, Noardeast-Ingelân en Skotlân. De oare briedt yn 'e meast noardeastlike Kanadeeske eilannen en oerwinteret yn Ierlân, Súdwest-Ingelân en yn Manche (Noard-Frankryk)
• De swarte rotgoes (B. b. nigricans) is in tige konstrastrike swartwite fûgel mei in donkerbrune rêch, in swarteftige búk en yn stee fan wite plakken yn 'e nekke in hast folslein wite kraach. De populaasje briedt yn Noardwest-Kanada, Alaska en East-Sibearje. Winterdeis is de fûgel te finen oan 'e westlike kust fan Noard-Amearika fan Súd-Alaska oant Kalifornje. Guon eksimplaren oerwinterje yn Japan, Koreä en Sina.

• 
  B. b. bernicla
• 
  B. b. hrota
• 
  B. b. nigricans

Gedrach

Rotguozzen ite seegers, seekraal, algen en gersket ek wol op greide. It nêst wurdt op 'e grûn by wetter boud. In lechsel bestiet út 4 oant 6 aaien. Se briede yn maaie oant juny.

Status

De IUCN klassifisearret de soarte op 'e Reade list as net bedrige.

Keppeling om utens

• Sovon
• Birdlife.
• Ebird.
• Avibase.

Boarnen, noaten en referinsjes

Boarnen, noaten en/as referinsjes:

Birdlife International Commons Wikimedia Commons  Ofbylden dy't by dit ûnderwerp hearre, binne te finen yn de kategory Swartbúkrotgoes fan Wikimedia Commons.