RGB-kleursysteem

It RGB-kleursysteem is in kleurkodearring, in manear om in kleur út te drukken mei help fan in kombinaasje fan 'e trije primêre kleuren Read-Grien-Blau, útgeande fan additive kleurminging. Hoefolle oft fan eltse primêre kleur nedich is om 'e just mingkleur te krijen, wurdt útdrukt yn in getal dat almeast út 8 bits bestiet en fariëarje kin fan 0 oant 255. Foar HTML-tapassings (ynternet) wurdt dêrfoar ornaris it heksadesimaal systeem brûkt, wêrby't de juste hoemannichte fan elts fan 'e trije primêre kleuren werjûn wurdt yn in sechstjintallich stelsel, fan 00 ^o/_m 99, en dêrnei fierder geand fan AA ^o/_m FF. Yn tapassings dêr't in hegere kwaliteit fereaske wurdt, kinne ek 12, 16 of noch mear bits per kleur brûkt wurde, wat in grutter ferskaat oan kleuren opsmyt. Kleurwearden rinne by 12 bits útinoar fan 0 ^o/_m 4095, en by 16 bits fan 0 ^o/_m 65535. RAW-bestannen fan digitale kamera's, bygelyks, befetsje meastal 12-bits kleurwearden.

Heksadesimale kleurkodearring fan it RGB-systeem

Yn it RGB-systeem wurde kleuren troch additive kleurminging opboud út trije primêre kleuren, read, grien en blau; dêrfandinne de ôfkoarting RGB. De hoemannichte fan in primêre kleur dy't by in swarte ûndergrûn nedich is foar it krijen fan 'e frege mingkleur, leit tusken de heksadesimale wearden 00 (neat, 0) en FF (alles, dat yn it desimaal systeem werjûn wurde soe mei it sifer 255).

In beskate kleur wurdt yn it RGB-systeem útdrukt yn seissiferige koades, wêrby't de letters A ^o/_m F ek as sifers beskôge wurde. Mei 16 ferskillende sifers (0 ^o/_m 9 en A ^o/_m F) × 6 beskikbere plakken yn in kleurkoade kinne mei dit systeem 16⁶, oftewol 16.777.216 ferskillende kleuren kodearre wurde. De earste beide sifers fan 'e seissiferige kleurkoade jouwe oan hoefolle read oft der nedich is (FF0000 is bgl. suver read: ). It twadde siferpear jout oan hoefolle grien oft ferlet fan is (00FF00 is suver grien: ). En de lêste beide sifers jouwe oan hoefolle blau oft der nedich is (0000FF is suver blau: ). Suver swart en suver wyt wurde oanjûn mei de koades 000000, resp. FFFFFF. De kombinaasjes 111111, 222222, 333333, ensfh. binne ferskillende tinten griis.

Der bestiet ek in ferkoarte notaasje, wêrby't per kleur mar ien heksadesimaal teken brûkt wurdt. De koade FFF is dan wyt, F00 read, 0F0 grien, 00F blau, 000 swart, ensfh. Mei dy ferkoarte notaasje kinne fansels folle minder ûnderskate kleuren werjûn wurde: 16³, oftewol 4.096.

Oars as by ferve en inket is giel yn it RGB-kleursysteem, dat basearre is op ljocht mei additive kleurminging, gjin primêre kleur. Grien is dat krekt wol, wylst dat by ferve en inket wer gjin primêre kleur is (grien wurdt dêr ommers krigen troch blau en giel te mingen). Troch de kombinaasjes fan wikseljende yntinsiteit per kleur ûntsteane der by it RGB-systeem in hiel soad kleurmooglikheden.

Kleurberik fan it RGB-systeem

It kleurberik fan it minsklik each kin op 'e rûge roai werjûn wurde mei it standertgromatisiteitsdiagram fan 'e CIE, dat op 'e yllustraasje rjochts werjûn is. It RGB-systeem, werjûn as in trijehoek, bestiet mar út in diel fan dat berik. De hoeken fan 'e trijehoek yn it diagram jouwe 'suver' read, grien en blau neffens it RGB-systeem wer. Alle mingsels fan dy kleuren falle binne de trijehoek, mar kleuren bûten de trijehoek kinne net werjûn wurde.

As men sa'n 'bûtenkleur' werjaan wol, wurdt dêrfoar binnen it RGB-systeem in kleur op 'e râne fan 'e trijehoek keazen dy't teminsten deselde tint hat. Dy oanpak jout in útkomst dy't altyd in legere fersêding as de orizjinele kleur hat; it resultaat is dus wat dof.

Beheinings oan 'e RGB-wearden

De 16.777.216 ferskillende kombinaasjes fan RGB-wearden sille yn 'e measte gefallen net resultearje yn 16.777.216 ferskillende kleurwerjeften op it kompjûterskerm. De sichtberens fan kleuren en kleurferskillen op in kompjûterskerm hingje nammentlik ôf fan 'e mooglikheden fan 'e fideokaart en it byldskerm.

Sortearre kleurtabel

De sortearre kleuretabel hjirûnder jout mear ynsjoch yn 'e relaasje tusken kleuren en it RGB-systeem.

000000	000033	000066	000099	0000CC	0000FF
330000	330033	330066	330099	3300CC	3300FF
660000	660033	660066	660099	6600CC	6600FF
990000	990033	990066	990099	9900CC	9900FF
CC0000	CC0033	CC0066	CC0099	CC00CC	CC00FF
FF0000	FF0033	FF0066	FF0099	FF00CC	FF00FF
003300	003333	003366	003399	0033CC	0033FF
333300	333333	333366	333399	3333CC	3333FF
663300	663333	663366	663399	6633CC	6633FF
993300	993333	993366	993399	9933CC	9933FF
CC3300	CC3333	CC3366	CC3399	CC33CC	CC33FF
FF3300	FF3333	FF3366	FF3399	FF33CC	FF33FF
006600	006633	006666	006699	0066CC	0066FF
336600	336633	336666	336699	3366CC	3366FF
666600	666633	666666	666699	6666CC	6666FF
996600	996633	996666	996699	9966CC	9966FF
CC6600	CC6633	CC6666	CC6699	CC66CC	CC66FF
FF6600	FF6633	FF6666	FF6699	FF66CC	FF66FF
009900	009933	009966	009999	0099CC	0099FF
339900	339933	339966	339999	3399CC	3399FF
669900	669933	669966	669999	6699CC	6699FF
999900	999933	999966	999999	9999CC	9999FF
CC9900	CC9933	CC9966	CC9999	CC99CC	CC99FF
FF9900	FF9933	FF9966	FF9999	FF99CC	FF99FF
00CC00	00CC33	00CC66	00CC99	00CCCC	00CCFF
33CC00	33CC33	33CC66	33CC99	33CCCC	33CCFF
66CC00	66CC33	66CC66	66CC99	66CCCC	66CCFF
99CC00	99CC33	99CC66	99CC99	99CCCC	99CCFF
CCCC00	CCCC33	CCCC66	CCCC99	CCCCCC	CCCCFF
FFCC00	FFCC33	FFCC66	FFCC99	FFCCCC	FFCCFF
00FF00	00FF33	00FF66	00FF99	00FFCC	00FFFF
33FF00	33FF33	33FF66	33FF99	33FFCC	33FFFF
66FF00	66FF33	66FF66	66FF99	66FFCC	66FFFF
99FF00	99FF33	99FF66	99FF99	99FFCC	99FFFF
CCFF00	CCFF33	CCFF66	CCFF99	CCFFCC	CCFFFF
FFFF00	FFFF33	FFFF66	FFFF99	FFFFCC	FFFFFF

Fan swart nei kleur

00 00 00	11 00 00	22 00 00	33 00 00	44 00 00	55 00 00	66 00 00	77 00 00	88 00 00	99 00 00	AA 00 00	BB 00 00	CC 00 00	DD 00 00	EE 00 00	FF 00 00
00 00 00	11 11 00	22 22 00	33 33 00	44 44 00	55 55 00	66 66 00	77 77 00	88 88 00	99 99 00	AA AA 00	BB BB 00	CC CC 00	DD DD 00	EE EE 00	FF FF 00
00 00 00	00 11 00	00 22 00	00 33 00	00 44 00	00 55 00	00 66 00	00 77 00	00 88 00	00 99 00	00 AA 00	00 BB 00	00 CC 00	00 DD 00	00 EE 00	00 FF 00
00 00 00	00 11 11	00 22 22	00 33 33	00 44 44	00 55 55	00 66 66	00 77 77	00 88 88	00 99 99	00 AA AA	00 BB BB	00 CC CC	00 DD DD	00 EE EE	00 FF FF
00 00 00	00 00 11	00 00 22	00 00 33	00 00 44	00 00 55	00 00 66	00 00 77	00 00 88	00 00 99	00 00 AA	00 00 BB	00 00 CC	00 00 DD	00 00 EE	00 00 FF
00 00 00	11 00 11	22 00 22	33 00 33	44 00 44	55 00 55	66 00 66	77 00 77	88 00 88	99 00 99	AA 00 AA	BB 00 BB	CC 00 CC	DD 00 DD	EE 00 EE	FF 00 FF

Fan wyt nei kleur

FF
FF
FF

FF
EE
EE

FF
DD
DD

FF
CC
CC

FF
BB
BB

FF
AA
AA

FF
99
99

FF
88
88

FF
77
77

FF
66
66

FF
55
55

FF
44
44

FF
33
33

FF
22
22

FF
11
11

FF
00
00

FF
FF
FF

FF
FF
EE

FF
FF
DD

FF
FF
CC

FF
FF
BB

FF
FF
AA

FF
FF
99

FF
FF
88

FF
FF
77

FF
FF
66

FF
FF
55

FF
FF
44

FF
FF
33

FF
FF
22

FF
FF
11

FF
FF
00

FF
FF
FF

EE
FF
EE

DD
FF
DD

CC
FF
CC

BB
FF
BB

AA
FF
AA

99
FF
99

88
FF
88

77
FF
77

66
FF
66

55
FF
55

44
FF
44

33
FF
33

22
FF
22

11
FF
11

00
FF
00

FF
FF
FF

EE
FF
FF

DD
FF
FF

CC
FF
FF

BB
FF
FF

AA
FF
FF

99
FF
FF

88
FF
FF

77
FF
FF

66
FF
FF

55
FF
FF

44
FF
FF

33
FF
FF

22
FF
FF

11
FF
FF

00
FF
FF

FF
FF
FF

EE
EE
FF

DD
DD
FF

CC
CC
FF

BB
BB
FF

AA
AA
FF

99
99
FF

88
88
FF

77
77
FF

66
66
FF

55
55
FF

44
44
FF

33
33
FF

22
22
FF

11
11
FF

00
00
FF

FF
FF
FF

FF
EE
FF

FF
DD
FF

FF
CC
FF

FF
BB
FF

FF
AA
FF

FF
99
FF

FF
88
FF

FF
77
FF

FF
66
FF

FF
55
FF

FF
44
FF

FF
33
FF

FF
22
FF

FF
11
FF

FF
00
FF

Fan wyt nei swart

FF
FF
FF

EE
EE
EE

DD
DD
DD

CC
CC
CC

BB
BB
BB

AA
AA
AA

99
99
99

88
88
88

77
77
77

66
66
66

55
55
55

44
44
44

33
33
33

22
22
22

11
11
11

00
00
00

Keppelings om utens

(in) RGB/CMYK convertor: set oer fan RGB nei CMYK en oarsom

Boarnen, noaten en referinsjes

Boarnen, noaten en/as referinsjes:

Foar boarnen en oare literatuer, sjoch ûnder: References, op dizze side.

Wikimedia Commons

Ofbylden dy't by dit ûnderwerp hearre, binne te finen yn de kategory RGB fan Wikimedia Commons.