Maurits I fan Aldenburch
| Maurits I fan Aldenburch | ||
 aadlik persoan en/of hearsker
| ||
| bertedatum | ±1145 | |
| berteplak | Aldenburch | |
| stjerdatum | 1209 | |
| stjerplak | Aldenburch | |
| regear | 1167–1209 | |
| foargonger | Kristiaan I fan Aldenburch | |
| opfolger | Kristiaan II fan Aldenburch | |
Maurits I fan Aldenburch (Dútsk: Moritz I. von Oldenburg; ±1145 – 1209) wie greve fan Aldenburch fan 1167 oant syn dea yn 1209. Hy spile in wichtige rol yn de politike ûntjouwings fan it hjoeddeistige Noardwest-Dútslân yn de 12e iuw en wie belutsen by ferskate konflikten en machtsstriid yn de regio.
Libben
[bewurkje seksje | boarne bewurkje]Maurits wie de soan fan greve Kristiaan I en Kunigunde, dy't nei alle gedachten út it hûs Versfleht kaam. Nei de dea fan syn heit yn 1167 wie Maurits noch net folwoeksen, wêrtroch hartoch Hindrik de Liuw fan Saksen Aldenburch ûnder syn hearskippij brocht. Maurits waard troch Hindrik ferballe en tsjinne dêrnei jierrenlang by aartsbiskop Filips I fan Heinsberg fan Keulen. Yn 1178 die Filips in mislearre besykjen om Maurits wer yn syn rjocht as greve te werstellen.
Yn 1180 en 1181 naam Maurits diel oan de ryksoarloch tsjin Heinrich de Liuw. As beleanning foar syn trou krige hy fan keizer Freark I Barbarossa syn hearskippij oer Aldenburch werom. Hoewol't it net dúdlik is hoe lang de Welfen noch ynfloed hiene yn Aldenburch, wurdt oannommen dat dat oant 1218 of sels 1227 duorre.
Maurits hie konflikten mei de Wildeshausener line fan it Aldenburger grevehûs, dy't troch syn omke Hindrik I oprjochte wie, en mei de aartsbiskoppen fan Bremen. Hy waard tydlik ekskommunisearre en moast as feint fan de aartsbiskop bliuwe. Syn namme komt om 1200 hinne faak foar yn de tsjûge-rigen fan aartsbiskoplike oarkonden.
Om erfskiedings te foarkommen, waard syn broer Christian de Krúsfarder fermoarde, mooglik op oanstean fan Maurits. De Rasteder Chronik suggerearret teminsten dat Maurits derfan op 'e hichte wie. De ridders fan Hatten, Döhlen en Sannum waarden as de moardners ûntmaskere en neffens deselde boarne eksekutearre, útsein dejingen dy't ûntkomme koene troch te flechtsjen.
Tusken 1192 en 1198 stifte Maurits tegearre mei syn mem Kunigunde in kleaster yn Bergedorf (tsjintwurdich diel fan Ganderkesee), op it plak dêr't syn broer fermoarde waard. It kleaster waard earst bewenne troch nonnen út Bremen en letter troch Sistersjenzers út Marienthal by Helmstedt. It kleaster bloeide lykwols net en waard yn 1232 ferpleatst nei Hude.
Yn 1198 stipe Maurits de Welfen yn de Dútske troanstriid en hy stipe Holstein tsjin Denemark. Troch it bouwen fan kastielen provosearre hy opstannen yn de Fryske goaën Östringen en Rüstringen.
Houlik en neiteam
[bewurkje seksje | boarne bewurkje]Maurits troude mei Salome fan Hochstaden-Wickrath, dochter fan greve Otto II fan Wickrath en Adelheid fan Hochstaden. Ut dat houlik kamen fiif bern:
- Otto I fan Aldenburch (±1175–1251), troude mei Mechthild fan Woldenberg
- Hedwig († 1228), troude mei Hildebold II fan Roden
- Salome († 1267), fan 1224 ôf abdis fan Bassum
- Kunigunde († ±1290), troude mei Giselbert II, hear fan Bronckhorst
- Kristiaan II fan Aldenburch († 1233), opfolger fan Maurits as greve fan Aldenburch