Easterspoarwei

Ut Wikipedy
Easterspoarwei
Amsterdam - Sutfen
Easterspoarwei op de kaart
Totale lingte105,7 km
Spoarwiidtenormaalspoar 1435 mm
Oanlein trochHIJSM
Iepene
Amsterdam - Amersfoart: 10 juny 1874
Amersfoart - Sutfen: 15 maaie 1876
hjoeddeistige statusin gebrûk
Elektrifisearre
Amsterdam - Amersfoart: 1946
Amersfoart - Apeldoarn: 1951
Apeldoarn - Sutfen: nee
Amsterdam Sintraal - Watergraafsmeer: 1952
Tal spoaren
Amsterdam Sintraal - Watergraafsmeer: 4
Watergraafsmeer - Apeldoarn: 2
Apeldoarn - Sutfen: 1
Baanfakfaasje
Amsterdam - Gaasperdammerweg: 130 km/o
Gaasperdammerweg - Weesp: 140 km/o
Weesp - Apeldoarn: 130
Apeldoarn - Sutfen: 100 km/o
Befeiliging
Amsterdam - Apeldoarn: ATB EG
Apeldoarn - Sutfen: ATB NG
Treintsjinst troch
Amsterdam - Apeldoarn: NS
Apeldoarn - Sutfen: Arriva
Trajekt
vSTR- spoar fan Rotterdam Sintraal
vSTR spoar fan Skiphol Airport
v-SHI2rvSTR spoar fan De Helder
vSTR-KBSTavSTR opstelterrein
dSTRvÜSTrdSTR
vÜSTvÜST
vBHF-LvBHF-R 0,0 Amsterdam Sintraal
mdKRZomdKRZomdKRZomdKRZo tram  26 
dWBRÜCKEdWBRÜCKEdWBRÜCKEdWBRÜCKE Oosterdok
vÜSTvSHI2g+l-
dSTRvÜSTd
evBHFvSTR- 0,7 Amsterdam Oosterdok
dWBRÜCKEdWBRÜCKEdWBRÜCKEd Oosterdok
vSTR-eHSTvSTR- 1,8 Kattenburgerbrêge
dSHI2gldSHI2gl+rdSHI2gl+rdSHI2+r
vSTR-DSTvSTR Dijksgracht
dvSTRdSTRevSHI2gl-
dvSTRvSTRexdDST Rietlanden
dmdKRZomdKRZomdKRZomdKRZoexdSTR tram  7 
dedKRZoedKRZoedKRZoedKRZoexdABZg+r Dokline opbr.
v-STRvSHI2g+ldSHI2rexdSTRl nei Eastlik Havengebiet opbr.
dWBRÜCKEdWBRÜCKEdWBRÜCKEd Nije Feart
dWBRÜCKEdWBRÜCKEdWBRÜCKEd Lozingskanaal
mdKRZomdKRZomdKRZod tram  14 
vSTR-eHSTvSTR- 3,1 Sint Anthoniedijk
veABZgr+r-STRvSTR- Dokline opbr.
vÜSTvSTR-
mdKRZomvKRZod tram  1   3 
vBHFvSTR- 3,9 Amsterdam Muiderpoarte
dSTRrvSTRd spoar nei Elten
exENDEaqveABZg+r-STR oanslúting gasfabryk opbr.
vWBRÜCKE1 Ringfeart
vSTR-DST 5,2 Watergraafsmeer
vBHF-STR 5,3 Amsterdam Science Park
vSKRZ-Ao A10E35
vÜSTr
vBHF-STR 6,7 Diemen
dABZq+rvSTR-ABZgrod spoar fan Leien Sintraal
dSTRSPLed 7,6 Watergraafsmeer Oost oansl.
dWBRÜCKEWBRÜCKE1d Diem
dSTReHSTd 8,2 Oerwei by de Diemen lâns
dSTR2vwSPLa+c3ud
dvwÜSTc1vwÜSTu+4d 9,8
uexKSTRaqnvSTR+vvSTRuexKSTReq tramwei Amsterdam - Laren opbr.
dRAu~LnvSTR+vvSTRdRAu~R A9
vvSPLne
dWBRÜCKEdWBRÜCKE Muiderspoarbrêge Amsterdam-Rynkanaal
vÜST
vBHF 13,2 Weesp
dWBRÜCKEdWBRÜCKE Fecht
vÜSTor
vSTR-STRl spoar nei Lelystêd Sintrum
vSTR-STR+l Gooiboog
vÜSTo+r
vSHI2g+l- 16,6 Keverdijk oanslúting
eHSTd 16,6 Keverdijksche Weg
ev-SHI2gruexdSTR+ld tramwei van Huizen opbr.
exdSTRemdSHI2gluexdSHI2g+rd
exdDSTdBHFuexdKHSTed 22,1 Naarden-Bussum
ev-SHI2g+r
eHSTd 23,0 Heerenstraat
BHFd 23,8 Bussum Súd
SBRÜCKEd 23,8 Bussummergrindweg
eHSTd 23,9 Grintweg
vSHI2gl-
vSTR-BST 24,4 Crailoo, Railpro boppebouwurkplak
vSBRÜCKE Natoerbrêge Zanderij Crailoo
vSHI2g+l-
eHSTd 26,1 Kraailooschenweg
SBRÜCKEd 23,8 Nieuwe Crailoseweg
BHFd 26,9 Hilfertsom Media Park
SBRÜCKEd 27,0 Johannes Geradtsweg
dSTRuexdSTR+l tramwei fan Huizen opbr.
uexdSTR+rdSHI2+ldSHI2glruxmdSHI2g+r tramwei fan 's-Graveland opbr.
uexdKHSTevBHF-LdBHF-R 28,4 Hilfertsom
dSTRvÜSTrd
vÜSTvSTR-
dSTRrvSHI2g+l-d spoar nei Utert Lunetten
SKRZ-Aud A27
eHSTd 31,4 Zwarte Weg
STR+GRZqd grins
Noard-Hollân - Utert
SBRÜCKEd N221 Amsterdamsestraatweg
dBHFuexdKHSTa 36,5 Baarn
emdKRZuexdSTRr tramwei nei Soest opbr.
vexKBHFa-STR Baarn Buertstasjon
edABZqrdABZgr spoar nei Den Dolder
WBRÜCKE2d Praamgracht
evHST- 38,3 Groote Melmweg
SBRÜCKEd N199 Amsterdamseweg
v-SHI4lv-SHI4+r
vKDSTa-STR Amersfoart Bokkeduinen
ddSTR+rvSTR spoar fan Utert-Sintraal
uexdSTR+rdSTR+levKRZodABZgrd tramwei fan Arnhim Sintraal opbr.
uexdSTRdSHI2g+ldSHI2gr+lvSHI2grd
uexdSTRdSTRvÜSTvSTR-
uexdSTRvSTRvÜSTld
uexdKHSTedBHF-LvBHF-RvDST- 44,4 Amersfoart Sintraal oant 1901 Amersfoart Oanslúting
dSHI2lrvSHI2g+rdSTR spoar nei Kesteren
(Ponline) fracht
ev-BHFvSHI2g+l- 44,6 Amersfoart NCS
vÜST
veHST-STR 45,6 Lytse Koppel
vWBRÜCKE1 Eem
veHST-STR Bloemendaalsche Weg
vWBRÜCKE1 47,0 Falleikanaal
vÜSTl
vÜSTBr
vSTR-STRl 47,1 spoar nei Kampen
SKRZ-Aud A28E30
BHFd 51,4 Hoevelaken
STR+GRZqd grins
Utert - Gelderlân
eHSTd 54,1 Terschuur
SKRZ-Aud A30
ABZgrd 60,5 spoar nei Ede-Wageningen
eBHFd 61,1 Barneveld-Voorthuizen
eKRZud lijn Ede-Wageningen - Nijkerk opbr.
STRod N805 Harselaartunnel, Stationsweg
eHSTd 68,0 Stroe
deABZglexKBSTeq 68,0 oansl. Munysjeopslach
wilens Twadde Wrâldkriich
SBRÜCKEd N310
STRod Faunatunnel Kootwijkersân
eHSTd 74,3 Kootwijk
exdENDEaqeABZgr 74,4 oanslúting Radio Kootwijk opbr.
SKRZ-Aud A1E30
eHSTd 78,0 Assel
eBUEd RING Laan van Spitsbergen
exdENDEaqeABZg+r 85,9 oanslúting Brouwersmolen opbr.
86,4
87,1
spoar nei/fan Swol opbr.
xvÜSTlxr
v-SHI2grvSTR-
dDSTvBHFd 88,0 Apeldoarn
dSHI2lrvSHI2g+r-STRd spoar nei Dieren museumline
vSHI2g+l-
WBRÜCKE1d Apeldoarnsk Kanaal
ABZgld spoar nei Dimter
BHFd 90,3 Apeldoarn De Maten
SKRZ-Aud A50
SKRZ-Aud A1E30
exdENDEaqeABZg+r oanslúting houtzagerij Klarenbeek opbr.
BHFd 96,8 Klarenbeek
BHFd 101,4 Voorst-Empe
eHSTd 104,6 Hoven
ABZg+rd
104,7
26,6
spoar fan Arnhem
hKRZWaed Isel
uexdABZq+lremdKRZouexv-STR+r tramwei fan Emmerik, tramwei fan Hengelo opbr.
uexdSTRvSHI2gl-uexdSTR
uexdKHSTevBHF-DSTuexdSTR 105,7 Sutfen
dvSTRuexdSTRl tramwei nei Dimter opbr.
veHST-STR Nieuwstad
vSTR-eABZg+l stamline Sutfen opbr.
vSHI2g+l-
ABZgrd spoar nei Gelsenkirchen-Bismarck
STRd spoar nei Ljouwert
spoar nei Glanerbrug

De Easterspoarwei is de spoarline fan Amsterdam nei it easten fan Nederlân. De line waard oanlein troch de Hollandsche IJzeren Spoorweg-Maatschappij (HIJSM) en rint fan Amsterdam Sintraal fia Hilfertsom, Amersfoart Sintraal en Apeldoarn nei Sutfen.

It trajekt Amsterdam - Amersfoart wurdt ek wol de Goailine neamd, yn de gemeente Barneveld stiet de Easterspoarwei ek bekend as it Hollânske spoar.

Skiednis[bewurkje seksje | boarne bewurkje]

Yn de tiid dat de spoarweimaatskippijen noch mei-inoar konkurrearren, besleat de HIJSM in eigen spoarline tusken de haadstêd en it Dútske Ruhrgebiet oan te lizzen, as alternatyf op de Rhijnspoarwei fan de NRS.

De spoarline waard yn twa fazen iepene:

Datum Trajekt Tuskenstasjons
10 juny 1874 Amsterdam - Amersfoart Amsterdam Muiderpoarte, Amsterdam Science Park,
Diemen, Weesp, Naarden-Bussum, Bussum Súd,
Hilfertsom Media Park, Hilfertsom, Baarn
15 maaie 1876 Amersfoart - Sutfen Hoevelaken, Apeldoarn, Apeldoarn De Maten,
Klarenbeek, Voorst-Empe

Yn Apeldoarn waard yn 1887 ek in ôftakking oanlein dy't streekrjocht nei Paleis Het Loo rûn; de saneamde Looline (ek wol Paleisspoarline of Keningsline neamd). Fan Sutfen ôf soarge de Nederlandsch-Westfaalsche Spoorweg-Maatschappij foar de oanlis fan de spoarline nei Dútslân. It trajekt nei Winterswyk kaam yn 1878 ree. It spoar nei it Dútske Borken waard úteinlik yn 1880 yn gebrûk naam. Dêrmei hie de âldste spoarweimaatskippij fan Nederlân in eigen spoarweiferbining mei it Dútske Ruhrgebiet. De nije ferbining wie yn it begjin benammen fan belang foar it ferfier fan koalen.

Yn 1874 waard ek de sydtûke fan Hilfertsom nei Utert Maliebaan en Utert Lunetten iepene. Sadwaande krige de HIJSM, njonken de goed 30 jier âldere Rhijnspoarwei, ek in eigen spoarferbining tusken Amsterdam en Utert.

De Easterspoarwei begûn earst yn it tydlike stasjon Amsterdam Oosterdok. Dat stasjon lei eastlik fan de Easterdokstrochgong. Yn 1879 baarnde it stasjon Oosterdok ôf. Dêrnei waard de yn 1878 oanleine ferbiningsbaan tusken de stasjons Oosterdok en stasjon Amsterdam Westerdok, dêr't de HIJSM-treinen nei Haarlim en Saandam harren begjinpunt hiene, ek foar reizgersferfier brûkt en krigen de treinen fan de Easterspoarwei, Amsterdam Westerdok ek as begjin- en einpunt. Tsien jier letter kaam it nije Sintraal Stasjon ree.

Stasjons en gebouwen[bewurkje seksje | boarne bewurkje]

Oan it spoar lizze hjoed-de-dei 17 stasjons: (kursyf: earder stasjon)

Stasjon Iepene Hjoeddeistich gebou
Amsterdam Sintraal 1889 1e gebou, unyk ûntwerp fan arsjitekt Cuypers
Amsterdam Oosterdok 1874 Gjin, gebou ferlern gien troch brân yn 1879, stasjon sletten yn 1879
Kattenburgerbrêge 1882 Gjin, stasjon sletten yn 1897
Sint Anthoniedijk 1882 Gjin, stasjon sletten yn 1896
Amsterdam Muiderpoarte 1896 1939, 2e gebou, unyk ûntwerp fan arsjitekt Schelling
Amsterdam Science Park 2009 1e gebou, unyk ûntwerp fan KCAP Architects&Planners
Diemen 1882 Gjin, gebou sloopt yn 2021
Oerwei by de Diemen lâns 1882 Gjin, stasjon sletten yn 1914
Weesp 1874 1967, 2e gebou, unyk ûntwerp fan arsjitekt Douma
Keverdijksche Weg 1874 Gjin, stasjon sletten yn 1930
Naarden-Bussum 1874 1925, 2e gebou, unyk ûntwerp fan arsjitekt Schelling
Heerenstraat 1895 Gjin, stasjon sletten yn 1914
Bussum Súd 1966 1e gebou, standerttype Sextant
Grintweg 1874 Gjin, stasjon sletten yn 1915
Kraailooschenweg 1881 Gjin, stasjon sletten yn 1907
Hilfertsom Media Park 1974 1e gebou, unyk ûntwerp fan arsjitekt Douma
Hilfertsom 1874 1992, 2e gebou, unyk ûntwerp fan arsjitekt van Belkum
Zwarte Weg 1874 Gjin, stasjon sletten yn 1898
Baarn 1874 1e gebou, unyk ûntwerp fan arsjitekt van Gendt.
Groote Melmweg 1892 Gjin, stasjon sletten yn 1898
Amersfoart Oanslúting 1889 Gjin, stasjon sletten yn 1901
Amersfoart Sintraal 1901 1997, 2e gebou, unyk ûntwerp fan arsjitekt van Belkum.
Lytse Koppel 1905 Gjin, stasjon sletten yn 1938
Bloemendaalsche Weg 1901 Gjin, stasjon sletten yn 1905
Hoevelaken 2012 1e gebou, unyk ûntwerp
Terschuur 1888 Gjin, stasjon sletten yn 1931
Barneveld-Voorthuizen 1876 Gjin, stasjon sletten yn 1938
Stroe 1881 Gjin, gebou sloopt yn 1970, stasjon sletten yn 1937
Kootwijk 1902 Gjin, stasjon sletten yn 1934
Assel 1876 Gjin, gebou sloopt yn 1972, stasjon sletten yn 1935
Apeldoarn 1876 1e gebou, unyk ûntwerp
Apeldoarn De Maten 2006 Gjin
Klarenbeek 1882 Gjin, gebou sloopt yn 1996
Voorst-Empe 1876 Gjin, gebou sloopt yn 1946
Hoven 1882 Gjin, stasjon sletten yn 1946
Sutfen 1865 1952, 2e gebou, unyk ûntwerp fan arsjitekt Schelling.


Boarnen, noaten en referinsjes[boarne bewurkje]

Boarnen, noaten en/as referinsjes: