Earste Keamer fan de Steaten-Generaal

De Earste Kamer is ien fan de twa parten fan de Steaten-Generaal. De Earste Keamer is fral dwaande mei de technyske kanten fan wetsûntwerpen: past de wet yn de gearhing mei oare wetten en is de wet deeglik. De Keamer hat ien sittingsdei yn 'e wike en hat 75 sitten.

Foech[bewurkje seksje | boarne bewurkje]

De Earste Keamer kin in wetsûntwerp goed- as ôfkarre, de ryksbegrutting goed- as ôfkarre, in debat mei in minister oanfreegje en in parlemintêre enkête hâlde. In lid fan de Earste Keamer kin ek noch de minister oanskriuwe mei fragen.

Ferkiezings[bewurkje seksje | boarne bewurkje]

De Earste Keamer wurdt keazen troch alle Provinsjale Steaten, binnen trije moannen nei de ferkiezings dêrfan. Dat kiezen fan de Earste Keamer giet mei woegen stimmen: foar alle provinsjes wurdt útrekkene hoefolle ynwenners in lid fan dy Provinsjale Steaten nei ferhâlding fertsjinwurdiget.

Skiednis[bewurkje seksje | boarne bewurkje]

De Keamer is yn 1815 ynsteld, trochdat de Steaten-Generaal opsplitst waard yn twa keamers. Oarspronklik waarden alle lidden beneamd troch de kening, mar sûnt 1848 wurde hja keazen troch de Provinsjale Steaten. Oant 1956 hie de Keamer 50 sitten. Oant 1983 wie de sittingstiid foar in lid seis jier, wêrby alle trije jier de helte fan de Keamer op 'e nij keazen waard.

Foarsitter[bewurkje seksje | boarne bewurkje]

De senatoaren kieze foar de doer fan in sittingsperioade in foarsitter út har fermidden. De foarsitter fan de Earste Keamer is ek de foarsitter fan de Verenigde Vergadering fan de beide Keamers fan Steaten-Generaal. Yn dy funksje sit de Earste Keamerfoarsitter ûnder oare de plechtichheden op Prinsjesdag foar.
Fan 2 july 2013 oant 11 juny 2019 siet VVD'er Ankie Broekers-Knol de Earste Keamer foar. Sy folge Fred de Graaf op dy't ôfgie neidat opskuor ûntstien wie by it útoefenjen fan syn taak as foarsitter fan de Feriene Gearkomste by de ynhuldiging fan kening Willem-Alexander yn april 2013. Op 2 july 2019 keas de Earste Keamer Jan Anthonie Bruijn (VVD) as har foarsitter.

Gearstalling[bewurkje seksje | boarne bewurkje]

Gearstalling 2023-2027:^[1]

██ Koälysjepartij

Politike partij	Sitten	Fraksjefoarsitter ^[2]
BoerBoargerBeweging (BBB)	16	Ilona Lagas
GrienLinks (GL) - Partij fan de Arbeid (PvdA)	14	Paul Rosenmöller
Folkspartij foar Frijheid en Demokrasy (VVD)	10	Edith Schippers
Kristen Demokratysk Appèl (CDA)	6	Theo Bovens
Demokraten 66 (D66)	5	Paul van Meenen
Partij foar de Frijheid (PVV)	4	Marjolein Faber
Partij foar de Dieren (PvdD)	3	Niko Koffeman
Sosjalistyske Partij (SP)	3	Rik Janssen
KristenUny (CU)	3	Tineke Huizinga
JA21	3	Annabel Nanninga
Steatkundich Grifformearde Partij (SGP)	2	Peter Schalk
Foarum foar Demokrasy (FVD)	2	Johan Dessing
Volt Nederlân (Volt)	2	Gaby Perin
50PLUS (50+)	1	Martin van Rooijen
Unôfhinklike Polityk Nederlân (OPNL)	1	Auke van der Goot
Totaal	75
Totaal koälysjepartijen	24

Ferkiezingsresultaten[bewurkje seksje | boarne bewurkje]

Ferkiezings fan de Earste Keamer sûnt 1991:^[3]

Politike partij	Ofkoarting	Sitten 2023	Sitten 2019	Sitten 2015	Sitten 2011	Sitten 2007	Sitten 2003	Sitten 1999	Sitten 1995	Sitten 1991
BoerBoargerBeweging	BBB	16
Folkspartij foar Frijheid en Demokrasy	VVD	10	12	13	16	14	15	19	23	12
GrienLinks	GL	7	8	4	5	4	5	8	4	4
Partij fan de Arbeid	PvdA	7	6	8	14	14	19	15	14	16
Kristen Demokratysk Appèl	CDA	6	9	12	11	21	23	20	19	27
Demokraten 66	D66	5	7	10	5	2	3	4	7	12
Partij foar de Frijheid	PVV	4	5	9	10
Partij foar de Dieren	PvdD	3	3	2	1	1
Sosjalistyske Partij	SP	3	4	9	8	12	4	2	1
KristenUny ^¹	CU	3	4	3	2	4	2	4	2	2
Rjocht Antwurd 21	JA21	3
Steatkundich Grifformearde Partij	SGP	2	2	2	1	2	2	2	2	2
Foarum foar Demokrasy	FVD	2	12
Volt Nederlân	Volt	2
50PLUS	50+	1	2	2	1
Ûnôfhinklike Polityk Nederlân / Ûnôfhinklike Senaatsfraksje	OPNL / OSF	1	1	1	1	1	1	1	1
List Pim Fortuyn	LPF						1
Algemiene Aldere Ferbûn	AOV								2
Totaal		75	75	75	75	75	75	75	75	75