Springe nei ynhâld

Toaniel

Ut Wikipedy
(Trochferwiisd fan Dramaturch)
Dit artikel is in stobbe oer toaniel.
Jo wurde útnûge en foegje jo witten hjir ta.
L I T E R Ê R E   S J E N R E S
In mooglike yndieling
– Taalsituaasje (monolooch, dialooch)
– Abstrakte ynhâld (al of net narratyf)
– Tematyk (reisferhaal, filosofysk,…)
– Styl (proaza, poëzij, symboalysk,…)
– Lêshâlding (hat te krijen mei de resepsje)
Yndieling neffens ferheljend proaza
Op basis fan lingte Op basis fan ynhâld
– Iendielich Aventoereroman
   – Koart ferhaal Science fiction
   – Novelle Westernroman
   – Roman Skriller
– Meardielich Autobiografy
   – Ferhalesyklus Fantastyske fertelling
   – Romansyklus Grizelferhaal
   – Fúljeton Ridderroman
   – Karelroman
   – Arthurleginde
Goatyske roman
Detektiveroman
Kollektive roman
Sentimintalistyske roman
Briefroman
Skelmeroman
Bildungsroman
Famyljeroman
Streekroman
Tendinsroman
Histoaryske roman
Psychologyske roman
Yndieling neffens poëzij
Epyk Lyryk
   – Epos
   – Roman yn fersen
Yndieling neffens drama (toaniel)
Trageedzje Mystearjespul
Komeedzje Passyspul
Klucht Mirakelspul
Tragikomeedzje Moraliteit
Yndieling neffens mingsjenres
– Mei muzyk: libretto, liettekst Harkspul
– Mei byld: Tekenteltsje Skript of senario foar film / tv
Net-ferheljend proaza
– Ynformatyf – Betogend
   – Artikel    – Essay
   – Ferslach    – Ferhanneling
   – Biografy    – Traktaat
   – Wurdboek    – Opinystik
   – Ensyklopedy    – Kollum
   – Hânboek    – Resinsje
   
– Persoanlik – Dialogen
   – Brief    – Fraachpetear
   – Memoires    – Enkête
   – Autobiografy    – Diskusjefoarum
   – Deiboek
   – Lochboek
   – Bloch
Sakrale teksten
Profetyske tekst
Gebed
Sêne uit Shakespeare's toaneelstik The Tempest

Toaniel is in foarm fan teater wêrby't persoanen foar in publyk in spul opfiere. Sy spylje dan al as net in persoanaazje (aktearjen). It ferhaal wurdt middels dialogen of in monolooch ferhelle.

Toanielselskippen

[bewurkje seksje | boarne bewurkje]

Toanielskriuwers

[bewurkje seksje | boarne bewurkje]
Fryske toanielskriuwers
Nederlânske toanielskriuwers
Europeeske toanielskriuwers
Amerikaansk toanielskriuwers