Wikipedy:Haadside-ynfo/In dei yn de histoarje/Febrewaris
| << | Febrewaris | >> | ||||
| mo | ti | wo | to | fr | so | si |
| 1 | 2 | 3 | 4 | |||
| 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 |
| 12 | 13 | 14 | 15 | 16 | 17 | 18 |
| 19 | 20 | 21 | 22 | 23 | 24 | 25 |
| 26 | 27 | 28 | 29 | |||
1 febrewaris
- 1422 - De Frede fan Grins betsjut in tydlike ûnderbrekking yn de striid tusken Skieringers en Fetkeapers.
- 1805 - Op de stêdsgrêft fan Ljouwert wurdt in hurdrydwedstryd foar frouspersoanen holden. Der ferskine mar leafst 130 hurdrydsters oan de start, wylst de op de stedswâlen 10.000 taskôgers steane. De earste priis is in gouden earizer fan 105 gûne en Trijntje Pieters fan Poppenwier mei it earizer nei ôfrin opsette.
- 1815 - Assuerus Quaestius, Frysk notabele en keunstsamler († 1887).
- 1851 - Ferstoarn: Mary Shelly, Ingelsk skriuwster. (* 1797).
- 1931 - Klaas Bruinsma, literêr oersetter.
- 1933 - Earste taspraak fan Hitler fia de stjoerders fan de Dútske omrop.
- 1966 - Ferstoarn: Buster Keaton, Amerikaansk filmakteur (* 1895).
2 febrewaris
- 1542 - Ferstoarn: Georg Schenk fan Toutenburch, Frysk steedhâlder (* 1480).
- 1943 - Yn Stalingrad jout it Dútske seisde leger him oer.
- 1882 - Berne: James Joyce, Iersk skriuwer († 1941).
- 1927 - Berne: Æbe Haima, Fryske keatser († 2002).
- 1969 - Ferstoarn: William Henry Pratt, Ingelsk akteur dy't bekend wurden is ûnder syn artystenamme Boris Karloff. (* 1887).
- 1990 - Berne: Rixt Weiland, Frysk skriuwster.
- 1994 - Ferstoarn: Marija Gimbutas, Litouwsk-Amerikaansk archeologe (* 1921).
3 febrewaris
- 1825 - Yn Fryslân brekke by in fleanende stoarm de diken troch, yn Noard-Nederlân falle goed 800 slachtoffers.
- 1919 - Berne: Abe Gerlsma, Frysk keunstskilder.
- 1925 - Benito Mussolini kundiget oan dat er diktator oer Itaalje wurdt.
- 1925 - Ferstoarn: Jaap Eden, Nederlânske reedrider en hurdfytser.
- 1954 - Jeen van den Berg fan Nij Beets wint de 10e alvestêdetocht, yn in tiid fan 7.35 oere.
- 1958 - Untstean fan de Benelúks. It ferdrach tusken Belgje, Nederlân en Lúksemboarch waard tekene yn De Haach.
- 1966 - De Luna 9 lannet as earste romteskip op de Moanne.
4 febrewaris
- 211 - Ferstoarn: Septimius Severus, Romeinske keizer, stjert in natuerlike dea.
- 1222 - Ferstoarn: Willem I, greve fan Hollân (*± 1165).
- 1797 - It Kollumer Oproer besiket Jan Binnes te befrijen.
- 1894 - Ferstoarn: Adolphe Sax, Belgysk muzykynstrumintebouwer.
- 1902 - Berne: Charles Lindbergh, Amerikaans loftfeartpionier († 1974)
- 1928 - Ferstoarn: Hendrik Lorentz, Nederlânske natuerkundige (* 1853).
- 1943 - De Slach om Stalingrad einiget.
5 febrewaris
- 1560 - Ferstoarn: Christoffel fan Sternsee, Frysk bestjoerder en militêr yn it Spaanske leger.
- 1635 - Ferstoarn: Joos de Momper, Nederlânsk keunstskilder (* 1564).
- 1753 - Berne: Court Lambertus fan Beyma, Frysk notaris, bestjoerder en patriot († 1820).
- 1880 - Berne: Gabriel Voisin, Frânske loftfeartpionier (* 1973).
- 1888 - Ferstoarn: Anton Mauve, Nederlânsk skilder.
- 1975 - Ferstoarn: Rintsje Piter Sybesma, in Fryske dichter en skriuwer (* 1894).
- 2006 - Yn de media: http://www.eastermar.nl wurdt foar it earst in stikje skreaun oer de Fryske Wikipedy, de siden oer It Heechsân en Eastermar.
6 febrewaris
- 1620 - Berne: Jodocus fan Lodenstein, predikant en dichter († 1677).
- 1801 - Berne: Marten Jans van Houten, Frysk evangelist en mystikus († 1879).
- 1885 - Berne: Tjeerd Bottema, Fryske skilder en grafikus
- 1912 - Berne: Eva Braun, Dútske frou fan Adolf Hitler († 1945)
- 1917 - Berne: Zsa Zsa Gabor, Amerikaansk/Hongaarsk aktrise
- 1941 - De 7e Alvestêdetocht wûn troch A. Adema fan Frjentsjer yn in tiid fan 9.19 oere.
- 1997 - Ferstoarn: Anne Wadman, Frysk skriuwer, dichter, literatuerkritikus en letterkundige (* 1919).
7 febrewaris
- 1688 - Berne: Maria Louise fan Hessen-Kassel († 1765)
- 1812 - Berne: Charles Dickens, Ingelsk skriuwer († 1870).
- 1912 - Coen de Koning wint de twadde offisjele alvestêdetocht
- 1923 - Berne: Willem Augustin, reedrider en Alvestêdeleginde († 2004).
- 1980 - Berne: Rutmer van der Meer, keatser
- 1903 - Ferstoarn: Jacobus van Loon, Frysk stienfabrikant, politikus en foaroanman yn de Fryske beweging. (* 1821).
- 1992 - It Ferdrach fan Maastricht wurdt tekene en liedet ta oprjochting fan de Jeropeeske Uny.
8 febrewaris
- 1575 - Leien krijt in universiteit, de earste fan Nederlân troch steedhâlder Willem fan Oranje.
- 1725 - Ferstoarn: Peter de Grutte, Tsaar fan Ruslân (* 1672).
- 1778 - Ferstoarn: Wytze Foppes Dongjuma, Frysk rekkenmaster, ynstrumintmakker en utfiner (* 1707).
- 1793 - Berne: Seerp Brouwer, Frysk medikus en politikus († 1856).
- 1828 - Berne: Jules Verne, Frânsk skriuwer († 1905).
- 1878 - Ferstoarn: Elias Magnus Fries, Sweedsk skimmel- en swammedeskundige (* 1794).
- 1947 - De 9e alvestêdetocht wurdt wûn troch Jan W. van der Hoorn út Ter Aar yn in tiid fan 10.51 oere.
9 febrewaris
- 1854 - Berne: Aletta Henriëtte Jacobs, Nederlânsk dokter en feministe († 1929).
- 1881 - Ferstoarn: Fjodor Dostojevski, Russysk skriuwer (* 1821).
- 1885 - Berne: Jens Emil Mungard, Dútsk dichter dy't yn it Noardfrysk skreau ( † 1940).
- 1946 - de Partij van de Arbeid wurdt oprjochte.
- 1955 - Berne: Eeltsje Hettinga, Frysk skriuwer en dichter.
- 1963 - Berne: Lolo Ferrari, Frânsk dûnseres en pornoaktrise mei de grutste boarsten ea († 2000).
- 1977 - Ferstoarn: Gerrit Roorda, kommunistysk politikus út De Tynje (* 1890).
10 febrewaris
.jpg)
- 1576 - Berne: Fetse Hommes, teolooch en predikant fan Frysk komôf († 1642).
- 1837 - Ferstoarn: Aleksander Poesjkin, Russysk dichter (* 1799).
- 1890 - Berne: Boris Pasternak, Russysk skriuwer († 1960).
- 1890 - Berne: Fanny Kaplan, Russysk polityk revolúsjonêr dy't besocht hat Vladimir Lenin te fermoardzjen († 1918).
- 1900 - Berne: Jacobus van Hattum, Nederlânsk skriuwer († 1981).
- 2001 - Rintje Ritsma wurdt yn Boedapest foar de fjirde kear wrâldkampioen reedriden Oer-alles.
- 2005 - Ferstoarn: Arthur Miller, Amerikaansk skriuwer fan toanielstikken (* 1915).
11 febrewaris
- 244 - Ferstoarn: Gordianus III, Romeins keizer fan 238 oant 244. (* 225).
- 1650 - Ferstoarn: René Descartes, Frânsk filosoof en wiskundige (* 1596).
- 1801 - Berne: Elte Beima, Frysk stjerrekundige, wiskundige en bibliofyl. († 1873).
- 1847 - Berne: Thomas Edison, Amerikaansk útfiner († 1931).
- 1905 - Berne: Rely Jorritsma, Frysk dichter († 1952).
- 1983 - Berne: Rafael van der Vaart, Nederlânske fuotballer.
- 1990 - Nelson Mandela wurdt nei 27 jier finzenis frijlitten.
12 febrewaris
- 1636 - Berne: Herman Witsius, predikant, teolooch en fertsjinwurdiger fan de Fierdere Reformaasje († 1708).
- 1880 - Ferstoarn: Wopke Eekhoff, Frysk histoarikus, argivaris en útjouwer yn Ljouwert (* 1809).
- 1809 - Berne: Charles Darwin, Britsk natoerûndersiker en grûnlizzer fan de evolúsjeteory († 1882).
- 1809 - Berne: Abraham Lincoln, 16e Presidint fan de Feriene Steaten († 1865).
- 1898 - Yn Ingelân is Henry Lindfield de earste minske dy't stjert by in autoûngemak.
- 1929 - De 4e alvestêdetocht wurdt wûn troch Karst Leemburg út Ljouwert yn in tiid fan 11.09 oere.
13 febrewaris
- 1546 - Berne: Henricus Antonides Nerdenus, heechlearaar godgeleardens oan de Universiteit fan Frjentsjer († 1614).
- 1860 - Berne: Nynke fan Hichtum, berneboekskriuwster († 1939).
- 1883 - Ferstoarn: Richard Wagner, Dútsk komponist (* 1813).
- 1917 - De Nederlânske dûnseres Mata Hari, wurdt yn Parys op fertinking fan spionaazje oanhâlden. Dêr wurdt sy ta dea feroardiele op 25 juny fan itselde jier.
- 1934 - Ferstoarn: Hindrik Hindriks Kramer, Frysk arsjitekt (* 1851).
- 1940 - Ferstoarn: Jens Emil Mungard, Noardfrysk dichter (* 1885).
- 1952 - Ferstoarn: Jan Jelles Hof, Frysk skriuwer en sjoernalist (* 1872).
14 febrewaris
- 843 - Yn it Ferdrach fan Ferdun wurdt it Frankyske ryk yn trijen ferparte, dat letter de grûnslach foarme sil foar de hjoeddeiske Jeropeeske steaten.
- 1779 - Ferstoarn: James Cook, Britsk ûntdekkingsreizger, seefarder en kartograaf (* 1728).
- 1809 - Berne: Jan Goeverneur, Nederlânsk letterkundige, dichter, (berneboeken)skriuwer en oersetter († 1889).
- 1835 - Berne: François Haverschmidt, Nederlânsk dichter en dûmny dy't as dichter bekend wie ûnder de namme Piet Paaltjens. († 1894).
- 1846 - Berne: Karel de Bazel, Nederlânsk arsjitekt en keunstner († 1869).
- 1960 - Ferstoarn: Roelof Klein, Frysk roeier, earste Nederlânske winner op de Olympyske Spullen. (* 1877).
- 2003 - Ferstoarn: Dolly, it earste kloande skiep en de earste kloan fan in folwoeksen bist (* 1996).
15 febrewaris
- 1564 - Berne: Galileo Galilei, Italjaansk natuerkundige, filosoof en astronoom († 1642).
- 1863 - Gerard Adriaan Heineken keapet de bierbrouwerij 'De Hooiberg' yn Amsterdam op, hjir sil hy letter dat jier begjinne mei de produksje fan it hjoed de dei wrâldferneamde Heineken.
- 1908 - Berne: Ypk fan der Fear, Frysk skriuwster († 1983).
- 1921 - Berne: Prof. dr. Jan Pen, Nederlânsk ekonoom fan De Lemmer.
- 1939 - Ferstoarn: Koezma Petrov-Vodkin, Russysk keunstskilder en skriuwer (* 1844).
- 1971 - Grut-Brittanje skeakelt oer op it desimale muntstelsel.
- 1981 - Ferstoarn: Joris in 't Veld, Nederlânsk Sosjalistyske-politikus (û.o. minister), heechlearaar en wittenskipper (* 1885).
16 febrewaris
- 1896 - Berne: Welmoed Dijkstra-Talsma, Frysk skriuwster fan berneboeken († 1988).
- 1916 - Ferstoarn: Jan Ligthart, Nederlânsk skriuwer fan berneboeken, ûnderwizer en ûnderwiisfernijer * 1859).
- 1922 - Ferstoarn: Pyt van der Burg, Frysk dichter (* 1893).
- 1923 - Howard Carter iepenet yn Egypte it grêf fan Toetankamon, dêr't er in grut tal skatten fynt.
- 1955 - Berne: Marga Claus, Frysk skriuwster.
- 1960 - Berne: Tineke Huizinga, Fryske politika foar de KristenUny.
- 1962 - Berne: Helena de Boer, Fryske skriuwster en tekeneres.
17 febrewaris
- 375 - Ferstoarn: Falentinianus, Romeinsk keizer.
- 1869 - Ferstoarn: Joast Hiddes Halbertsma, skriuwer, taalkundige, dûmny
- 1933 - Berne: David van Kampen, byldzjend keunstner fan Ljouwert.
- 1954 - Berne: Gurbe Douwstra, Frysk sjonger.
- 1986 - Jiddu Krishnamurti, sprituele learaar en filosoof (* 1895).
- 2001 - Ferstoarn: Rink van der Velde, Fryske skriuwer en sjoernalist (*1932).
- 2008 - Kosovo ferklearret himsels ûnôfhinklik fan Servje.
18 febrewaris
- 1546 - Ferstoarn: Maarten Luther, Dúts teolooch (* 1483).
- 1564 - Ferstoarn: Michelangelo, Italjaansk skilder, byldhouwer, arsjitekt en dichter út de Renêssânse (* 1475).
- 1823 - Ferstoarn: Martinus Baljee, Ljouwerter weesjonge dy't in fertún fertsjinne yn Nederlânsk-Ynje (* 1752).
- 1849 - Berne: Alexander Kielland, wichtich Noarske skriuwer († 1906).
- 1860 - Berne: Anders Zorn, foaroansteand Sweedsk keunstner († 1920).
- 1931 - Berne: Reinier Paping, winner fan de Alvestêdetocht fan 1963.
- 1933 - Berne: Yoko Ono, yn Japan berne Amerikaansk artyste en muzikant, bekend troch har tredde houlik mei John Lennon.
19 febrewaris
- 1473 - Berne: Nicolaus Copernicus, wiskundige, arts, jurist en stjerrekundige († 1543).
- 1806 - Ferstoarn: Douwe Egberts, soan fan Egbert Douwes de stifter fan it hjoeddeiske Douwe Egberts (* 1755).
- 1887 - Ferstoarn: Multatuli, Nederlânsk skriuwer (* 1820).
- 1904 - Berne: Hans van der Kallen (Havank), Nederlânsk skriuwer († 1964).
- 1952 - Ferstoarn: Knut Hamsun, pseudonym fan Knut Pedersen, wichtich Noarske romanskriuwer (* 1859).
- 1986 - De Sowjetuny lansearret it Mir romtestasjon.
- 1994 - Ferstoarn: Renske Vellinga, Frysk hurdrydster (* 1974).
20 febrewaris
- 1618 - Maurits fan Nassau erft by it ferstjerren fan syn âldere healbroer Filips Willem de titel Prins fan Oranje. Dit komt him goed fan pas yn syn machtsstriid mei Johan fan Oldenbarnevelt.
- 1594 - Berne: Sophia Hedwig fan Brunswyk-Wolfenbüttel, de frou fan de Fryske steedhâlder Ernst Kasimir († 1642).
- 1904 - Berne: Ruurd Wiersma, molkfarder út Burdaard dy't bekend waard troch syn skilderjen.
- 1927 - Ibrahim Ferrer Kubaanske sjonger († 2005).
- 1944 - Berne: Willem van Hanegem, bynamme De Kromme, Nederlânsk fuotballer en fuotbaltrener
- 1955 - Berne: Klaas Werumeus Buning, byldzjend keunstner út Pitersbierrum.
- 1961 - Ferstoarn: Percy Grainger, yn Austraalje berne pianist, komponist, dirigint en saksofoanist (* 1882).
21 febrewaris
- Bertedei Sint Piter
- 1677 - Ferstoarn: Baruch de Spinoza, Nederlânsk filosoof (* 1632).
- 1710 - Berne: Willem van Haren, Nederlânsk diplomaat, skriuwer, en kritikus fan it koloniale bewâld († 1768).
- 1744 - Berne: Eise Eisinga, amateur astronoom en skepper fan it planetarium yn Frjentsjer († 1828).
- 1885 - It Washington Monumint wurdt ynwijd.
- 1972 - It Russyske ûnbemanne romtefartúch Loena 20 lânet op de Moanne.
- 1985 - De 13e Alvestêdetocht wurdt wûn troch Evert van Benthem út St. Janskleaster yn in tiid fan 6.47 oere.
- 2003 - Earste ferskinen fan it tydskrift Farsk.
22 febrewaris
- 1732 - Berne: George Washington, earste presidint fan de Feriene Steaten fan Amearika († 1799).
- 1930 - Oprjochting fan It Fryske Gea.
- 1943 - Ferstoarn: Nyckle Haisma, Frysk skriuwer (* 1907).
- 1944 - Nymwegen wurdt by fersin bombardearre troch de Alliearden.
- 1971 - Berne: Arnon Grunberg, Nederlânsk skriuwer fan Joadske komôf.
- 1987 - Ferstoarn: Andy Warhol, Amerikaansk keunstskilder (* 1928).
- 2007 - Iepening fan de nije brêge by Gerkeskleaster oer it Prinses Margrietkanaal.
23 febrewaris
- 29 - Op it Skriuwplankje fan Tolsum wurdt in oerienkomst fêstlein.
- 1669 - Ferstoarn: Lieuwe van Aitzema, Nederlânsk diplomaat, skiedskriuwer, libbensgenieter en libertyn (* 1600).
- 1831 - Berne: Hendrik Willem Mesdag, Nederlânsk skilder († 1915).
- 1878 - Berne: Kazimir Malevitsj, Oekraynsk keunstskilder († 1935).
- 1881 - Berne: Titus Brandsma, kleasternamme fan Anno Sjoerd Brandsma, heechlearaar yn de filosofy en ien fan de oprjochters fan it Roomsk Frysk Boun († 1942)
- 1973 - Ferstoarn: Anne Hallema, autodidaktysk histoarikus (* 1893).
- 2007 - Smelne FM de nije omrop fan de gemeente Smellingerlân foar it earst yn de loft.
24 febrewaris
- 1500 - Berne: Karel V, hear fan de Nederlannen, kening fan Spanje en keizer fan it Hillige Roomske Ryk († 1558)
- 1582 - De Gregoriaanske kalinder wurdt ynsteld troch paus Gregorius XIII.
- 1791 - Berne: Roelof Hessels Hommema, boer, winkelman, astronoom, wis- en natuerkundige
- 1855 - Ferstoarn: Tsjalling Minne Watze baron fan Asbeck, Frysk bestjoerder en militêr (* 1795).
- 1873 - Ferstoarn: Elte Beima - Nederlânsk stjerrekundige, wiskundige en bibliofyl (* 1801).
- 1881 - Ferstoarn: Thomas Romein, Fryske arsjitekt (* 1811).
25 febrewaris
.JPG)
- 1731 - Berne: Simon Stijl, Harnzer dokter en skriuwer († 1804).
- 1841 - Pierre-Auguste Renoir, Frânsk ympresjonistyske skilder († 1919).
- 1921 - Berne: Henk Scheltes, Nederlânsk sjoernalist en kryptograaf († 1987).
- 1941 - By de Febrewarisstaking yn Amsterdam falle 9 deaden en 24 swier ferwûnen
- 1943 - Berne: George Harrison, Brits popmuzikant († 2001)
- 1964 - Ferstoarn: Maurice Farman, Frânsk "Grand Prix motor racing" kampioen, fleander en fleanmasine ûntwerper en -bouwer (* 1877).
- 1980 - Yn Suriname wurdt troch û.o. Desi Bouterse in steatsgreep útfierd: "de Sersjantekûp".
26 febrewaris
- 1538 - Ferstoarn: Worp fan Thabor Fryske kronykskriuwer ferstoarn yn Turns
- 1784 - Berne: Elias Annes Borger - Nederlânske heechlearaar yn de teology en letteren yn Leien.
- 1802 - Berne: Victor Hugo, Frânsk skriuwer ( †1885).
- 1815 - Napoleon ûntkomt fan Elba.
- 1854 - Berne: Baronesse de Vos fan Stienwyk, stiftster fan in sikehûs op It Hearrenfean. († 1940).
- 1986 - De 14e Alvestêdetocht wurdt wûn troch Evert van Benthem út St. Janskleaster yn in tiid fan 6.55 oere.
- 1998 - Ferstoarn:Jaap ter Haar, Nederlânsk histoarikus en (berneboeke)skriuwer (* 1922).
27 febrewaris
- 1622 - Berne: Carel Fabritius, Nederlânsk keunstskilder († 1654).
- 1822 - Ferstoarn: Adolphus Ypey, Nederlânsk botanist en doktor yn de Filosofy en Medisinen (* 1749).
- 1831 - Berne: Nikolaj Ge, Russysk keunstskilder fan Frânske komôf († 1894).
- 1861 - Berne: Rudolf Steiner, antroposoof, literêr wittenskipper († 1925).
- 1869 - Ferstoarn: Joast Hiddes Halbertsma, dûmny, leksikograaf, skriuwer en man fan de taalwittenskip (* 1789).
- 1933 - Yn Berlyn wurdt it gebou fan de Ryksdei yn 'e brân stutsen.
- 1973 - Berne: Chris Wassenaar, keatser.
28 febrewaris
- 1653 - Ferstoarn: Skelte Tsjerks Wiglema, Frysk kaptein fear foar de Fryske Admiraliteit.
- 1916 - Ferstoarn: Henry James, Amerikaansk skriuwer (* 1843).
- 1929 - Tolhúster Alvestêdetocht wurdt ferriden mei Marten van der Kooij út Hylpen as oerwinner.
- 1986 - Moard op de Sweedske premier Olof Palme.
29 febrewaris
- 1436 - Ferstoarn: Rienck Bockema, Fryske haadling (* ±1350)
- 1504 - Kristoffel Kolumbus brûkt syn kennis oer de moannefertsjustering fan dy nacht om de Yndianen der fan te oertsjûge him farske foarrieden te jaan.
- 1712 - Yn Sweden wurdt 29 febrewaris folge troch 30 febrewaris.
- 1996 - In fleantúch stoart del yn de Andes, Perû, 123 minsken komme om.
- 1940 - De film Gone with the Wind wint acht Oscars.
- 1960 - By in ierdskodding yn Marokko komme 3.000 minsken om, de stêd Agadir yn it suden wurdt swier troffen.
- 1988 – De ierdsbiskop fan Súd-Afrika, Desmond Tutu wurdt tegearre mei 100 geestliken arrestearre yn in fiifdaagse anty-apartheid demonstraasje yn Kaapstêd.