Didachê

Ut Wikipedy
Didachê
algemiene gegevens
oarspr. titel Διδαχή ("Didachê")
auteur anonimus
taal Aldgryksk
foarm non-fiksje
sjenre religiosa
skreaun 75125 n.Kr.

De Didachê (Aldgryksk: Διδαχή, wat Underrjocht betsjut), ek wol it Underrjocht fan de Tolve Apostels neamd, is in beheind ier kristlik traktaat dat kwa ynhâld ta it sjenre fan 'e tsjerkeregels heart en besibbe is oan it Nije Testamint fan 'e Bibel. De measte saakkundigen datearje it yn 'e lette earste of iere twadde iuw, al wolle guon hawwe dat it om 'e midden fan 'e earste iuw hinne skreaun is. It is in pseudepigrafysk geskrift ûnder de nammen fan 'e tolve oarspronklike apostels, dat troch party tsjerkfaars as echt beskôge en dêrom ta de kanon rekkene waard, mar troch oaren ôfwiisd waard as de apokrife ferfalsking dy't it wierskynlik ek is. De Didachê, dy't net betize wurde moat mei it derop basearre Underrjocht fan de Apostels, wie iuwenlang ferlern, oant der yn 1873 troch Philotheos Bryennios in Gryksktalich manuskript fan werûntdutsen waard yn 'e Codex Hierosolymitanus.

Ynhâld[bewurkje seksje | boarne bewurkje]

De Didachê omfettet de âldste oerlevere kategismus, en kin fierders opdield wurde yn fjouwer dielen, dy't, sa binne de saakkundigen it iens, kombinearre binne út selsstannige boarnen troch in lettere redakteur. It earste part behannelet de "Twa Paden": it paad fan it libben en it paad fan 'e dea (haadstikken 1-6). Dêrby giet it oer hoe't men as kristen in from libben liede kin, dat útsicht biedt op it ivige libben nei de dea. Moard, oerhoer, seksuële promiskuïteit, tsjeafte, tsjoenderij, abortus, ynfantiside, begear, meineed, it ôflizzen fan falske tsjûgenissen, kwealaster, wrok, deunens, skynhilligens, arrogânsje en hate wurde û.m. neamd as dingen dy't jin ta it paad fan 'e dea liede, dat einiget yn 'e hel. It twadde part fan 'e Didchê beskriuwt it ritueel fan 'e doop, it fêstjen en de kommuny (haadstikken 7-10). Yn it trêde part komt it amt fan 'e foargonger op 't aljemint en wurdt útlein hoe't men omgean moat mei omreizgjende profeten (haadstikken 11-15). En ta einsluten folget der dan noch in koarte foarsizzing fan 'e Einichste Dei en it Lêste Oardiel (haadstik 16).

Keppelings om utens[bewurkje seksje | boarne bewurkje]

(in) *Oersetting fan 'e Didachê yn it Ingelsk

Boarnen, noaten en referinsjes[boarne bewurkje]

Boarnen, noaten en/as referinsjes:

Foar boarnen en oare literatuer, sjoch ûnder: Footnotes en References, op dizze side.

Apokrife teksten besibbe oan de Bibel
Apokrife boeken besibbe oan it Alde Testamint
Gebedens: Joazef | Manasse | Salomo | Geheime Boeken: Ezechiël | Jeremia | Himelfearten: Jesaja | Mozes | Iepenbierings: Abraham | Adam | Daniël (Gryksk) | Elía | Ezra (Gryksk) | Ezra (Joadsk) | Mozes | Sedrach | Sefanja | Serûbbabel | Psalmen: Lieten foar it Sabbatsoffer | Oaden | Psalm 151 | Psalmen 152–155 | Psalmen fan Salomo | Testaminten: Abraham | Adam | Izaäk | Jakob | Job | Mozes | Salomo | Tolve Aartsfaars | Oar: 1 Barûch | 2 Barûch | 3 Barûch | 4 Barûch | Boete fan Jamnes en Mambres | Brief fan Jeremia | Ester (Gryksk) | Ezra (Gryksk) | Ezra (Latyn) | Fizioen fan Ezra | Fragen fan Ezra | 1 Henoch | 2 Henoch | 3 Henoch | De Jakobsljedder | Jezus Sirach | Joazef en Asnat | Josippon | Jubileeën | Judit | Kommentaar op Habakuk | It Libben fan Adam en Eva | De Libbens fan de Profeten | 1 Makkabeeërs | 2 Makkabeeërs | 3 Makkabeeërs | 4 Makkabeeërs | 5 Makkabeeërs | Makkabeeërs (Etiopysk) | 1 Meqabyan | 2 Meqabyan | 3 Meqabyan | Mienskipsregel | Noäch | Oarlochsrôle | Pseudo-Ezechiël | Pseudo-Filo | Regel fan de Gemeente | Regel fan de Seinging | Reuzen | Skeel fan Adam en Eva mei Satan | Skiednis fan de Babyloanyske Ballingskip | Skiednis fan de Rekabiten | It Swurd fan Mozes | Taheakken op it Boek Daniël (Azarja • Suzanne • Bel en de Draak) | Tobit | Wysheid fan Salomo
Apokrife boeken besibbe oan it Nije Testamint
Berne-evangeeljes: Jakobus | Mattéus | Syrysk | Tomas | Brieven: Aleksandrinen | Apostels | Barnabas | 1 Klemins | 2 Klemins | 3 Korintiërs | Korintiërs oan Paulus | Laodikers | Oan de Romeinen | Petrus oan Filippus | Pseudo-Titus | Seneka de Jongere | Smyrneeërs | Strange Brief | Trallessiërs | Evangeeljes: Barnabas | Bartoloméus | Basilides | Diatessaron | Ebioniten | Egyptners (Gryksk) | Egyptners (Koptysk) | Filippus | Hebreeërs | Jakobus | Judas | Many | Marije Magdalena | Markus (Geheim) | Marsion | Mattias | Nazareners | Nikodémus | Petrus | Pilatus | Pseudo-Mattéus | Tomas | Wierheid | Geheime Boeken: Jakobus | Jehannes | Hannelingen: Andréas | Andréas en Mattias | Barnabas | Filippus | Jehannes | Ksantippe, Polyksena en Rebekka | Paulus | Paulus en Tekla | Petrus | Petrus en Andréas | Petrus en Paulus | Petrus en de Tolve | Pilatus | Timóteüs | Tomas | Iepenbierings: Paulus | Paulus (Koptysk) | Petrus | Petrus (Gnostysk) | Petrus (Koptysk) | Tomas | Underrjocht: Didachê | Kanons fan de Apostels | Underrjocht fan de Apostels | Oar: Boek fan Tomas | Boete fan Origenes | It Delkommen fan Marije | Fragen fan Bartoloméus | Hanneling fan Petrus | De Hoeder fan Hermas | It Libben fan Jehannes de Doper | Nepos | Passy fan Petrus en Paulus | De Skatspelonk | Traktaat oer de Weropstanning | Twadde Traktaat fan de Grutte Set | Underrjocht fan Silvanus | Weropstanning (Bartoloméus) | Wysheid fan Jezus Kristus